Центр iннovацioнных технoloгiй

Sug’urta  bozori
  -  bu  pul  munosabatlari  sohasi  bo’lib,  unda  oldi-sotdi 
ob`yekti  bo’lib  sug’urta  xizmatlari  bo’ladi  va  bu  bozorda  shu  tovarga  nisbatan 
talab  va  taklif  shakllanadi.  Sug’urta  bozorini  amal  qilishining  asosiy  sharti 
sug’urta  xizmatlariga  ehtiyoj  (talab)  va  bu  ehtiyojlarni  qondirishga  layoqatli 
sug’urtalovchilarning  mavjudligidir. 
 
Sug’urta bozorining umumiy  tuzilmasi 
 
 
sug'urta nazoratini amalga oshiruvchi davlat organi 
 
aksionerlik 
sug'urta 
kompaniyalari
 
 
sug'urta risklarining professional 
baholovchilari
 
 
syurveerlar
 
aktuariylar
 
adjaster – 
dispasherlar
 
sug'urta vositachilari
 
agentlar
 
brokerlar
 
maxsus qayta 
sug'urta 
kompaniyalari
 
 
birgalikdagi 
sug'urta 
jamiyatlari
 
 
eksport kreditlari 
bo'yicha davlat 
sug'urtachisi
 
 

---

 
46 
Sug’urta  bozori  tarkibiy  jihatdan  tashkiliy-huquqiy  va  hududiy  jihatlari 
bo’yicha  bo’linishi  mumkin.  Tashkiliy-huquqiy  jihatdan  aksionеr,  qo’shma, 
xususiy  va  davlat  sug’urta  tashkilotlaridan  iborat  bo’ladi.  Hududiy  jihatdan  esa 
milliy,  mintaqaviy  va  xalqaro  sug’urta  bozorlariga  bo’linadi.  Milliy  sug’urta 
bozori  birdan-bir  mamlakat  hududidagi  sug’urta  kompaniyalarini  va  ularning 
faoliyatini  qamrab  oladi.  Bunga  O’zbеkiston  sug’urta  bozorini  misol  qilib 
olishimiz  mumkin.  Hozirgi  kunda  milliy  sug’urta  bozorimizda  ko’plab  sug’urta 
tashkilotlari  faoliyat  ko’rsatmoqda.  
Mintaqaviy  sug’urta  bozori  dеganda,  savdo-iqtisodiy  va boshqa jihatlardan 
o’zaro  munosabatda  bo’lgan  bir  nеchta mamlakatlar hududlarini qamrab oluvchi 
bozor  tushuniladi.  Xalqaro  sug’urta  bozori  sifatida  dunyo  miqyosida  sug’urta 
faoliyatini  olib  boruvchi  mamlakatlarning  sug’urta  bozori  tushuniladi.  Sug’urta 
bozori  bozor  munosabatlari  sub`yektlarining  mustaqilligini,  ularning  sug’urta 
xizmatlari  oldi-sotdisi bo’yicha tеng huquqli  hamkorligini  ko’zda tutadi.