Soğuk Savaş Döneminde Dünya
* Büyük sanayi ülkeleri 1945 – 1975 yılları arasında ekonomik büyüme yaşanmıştır.
* Savaş yıllarında erkeklerin yerine kadınlar çalışma hayatına atılmışlardır.
* Sanayileşme ile şehirlere göç hızlanmış, büyük aileler parçalanmış ve şehirlerde doğum oranı düşmüştür.
|
* Amerikan hayat tarzını sorgulayan Rock and Roll müziği ortaya çıkmıştır. Elvis Presley bu türün önemli isimlerindendir.
* ABD’li bilim adamları ENIAC adlı ilk bilgisayarı yapmışlardır.
* İlk uydu Sputnik SSCB tarafından uzaya gönderildi.
* Biyoloji alanında DNA’nın kimyasal yapısı çözüldü.
* Katlı yapıların inşasına önem verildi.
|
* Uluslar arası ilişkilerde Doğu ve Batı blokları arasındaki gerginliği azaltmak için karşılıklı görüşmelerin tercih edildiği bir dönemdir.
* Barışa varılacak yakınlaşma, anlaşma ve işbirliği şeklinde üç bölümden oluşmaktaydı.
* ABD başkanı Kennedy ve SSCB başkanı Kruşcev’in 1961’de bir araya gelmesi ile yumuşama süresi başlamıştır.
SSCB – Çin İlişkileri
* Çin, SSCB ilişkiler bozlunca batıya yaklaşmıştır. Bu yakınlaşmada ABD adına Henry Kissinger’ın Çin’e yaptığı ziyaret etkili olmuştur. ABD, 1972’de Çin’in BM’e tekrar üye olmasında etkili oldu.
Nükleer Silahların Silahsızlandırılması Çalışmaları
* Nükleer silahların sınırlandırılması konusunda 1969’da Helsinki’de ABD – SSCB arasındaki görüşmeler 1972’de Moskova’da SALT- I Antlaşmasının imzalanması ile noktalandı.
* Görüşmelerin başladığı 1969 yılı Yumuşama Döneminin başlangıcı sayıldı.
* 1979’da Viyana’da imzalanan SALT – II Antlaşması, SSCB’nin Afganistan’ı işgali dolayısı ile ABD Kongresi tarafından onaylanmamıştır.
Helsinki Nihai Senedi 1 Ağustos 1975
* Helsinki’de, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı ( AGİK ) sonunda Arnavutluk dışındaki Avrupa ülkeleri, ABD ve Kanada arasında imzalanan konferansın sonuç bildirisidir.
* Uluslar arası ilişkilerde işbirliği ve barışın sağlanmasını esas almıştır. Uluslar arası hukuk açısından bağlayıcılığı yoktur.
Küba Buhranı
* Küba’da Fidel Castro, 1959’da Batista diktatörlüğünü yıkarak yönetimi ele geçirmiş ve ekonomiyi millileştirilme kararı alınmıştır. Bundan olumsuz etkilenen ABD baskı yapınca Küba, SSCB ile yakınlaşmıştır.
* SSCB, Küba’ya füze yerleştirmesi savaş ihtimali doğdu.
* SSCB, Türkiye’deki ABD’ye ait Jüpiter füzelerinin sökülmesi karşılığında Küba’daki füzeleri sökünce sorun çözülmüştür.
Vietnam Savaşı
* 1954’te Cenevre Antlaşması ile Kuzey ve Güney Vietnam, Fransa’dan bağımsızlığını kazandılar.
* 1956’da Kuzey ve Güney arasında olması gereken birleşme olmayınca Kuzey, Güneye saldırdı.
|
* 1964’te Kuzey donanması Tokin körfezinde ABD donanmasına saldırması üzerine ABD savaşa katıldı.
* Muhammed Ali savaşa gitmeyi reddedince lisansına el konuldu.
* 1973’te Paris’te Vietnam Barışı imzalanmıştır.
* 1976’da iki devlet birleşerek Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti adını aldı.
Keşmir Sorunu
* Keşmir, Pakistan ile Hindistan arasında anlaşmazlığa sebep olan verimli topraklara ve yeraltı zenginliklerine sahip olan bölgedir.
* İki devlet 1948’de savaşmış ve BM bölgede halk oylaması yapılması şartı ile ateşkes sağlamıştır.
* Pakistan Keşmir’in küçük bir kısmını Hindistan ise büyük kısmını almıştır.
* Hindistan, BM halk oylaması kararını bugüne kadar uygulamamıştır.
* Keşmir Sorunu çözüme kavuşturulamamıştır.
Afganistan’ın SSCB Tarafından İşgali
* 1919’da İngilizlere karşı bağımsızlıklarını kazandılar
* 1973’te cumhuriyet ilan edildi.
* 1978’de SSCB – Afgan Dostluk ve İşbirliği Antlaşması imzalandı.
* Afganistan’da hükümete karşı çıkan isyanda SSCB’den yardım istendi ve SSCB 1979’da Afganistan’ı işgal etti.
* SSCB’nin Basra Körfezi ve Ortadoğu petrollerine doğru genişlemesi dünyada tepki ile karşılandı.
* SALT – II Antlaşması, SSCB’nin Afganistan’ı işgali dolayısı ile onaylanmamıştır.
* Afgan mücahitleri SSCB’ye karşı desteklenmiştir.
* SSCB, Cenevre’de Afganistan’dan çekilmeyi kabul etti.(1988–1989’da çekildi. Bölgede Taliban güçlendi.)
Bağlantısızlar Hareketi (Barış İçinde Bir Arada Yaşama )
* Kore Savaşında tarafsızlığını ilan eden Hindistan, Yugoslavya ve Mısır’ın öncülüğünde doğu ve batı bloğu dışında kalan ülkelerin oluşturdukları uluslar arası oluşumdur.
* Endonezya’da 1955’te düzenlenen Badung Konferansı’nda Doğu ve Batı bloğu dışında bağlantısızlar akımı oluşmuştur.
* Bağlantısızların I. teşkilat toplantısı 1961’de Belgrat’ta yapıldı. (Yugoslavya’nın lideri Tito’dur.)
* II. toplantısı 1964’te Mısır’da oldu. Mısır, Kıbrıs’ta self determinasyon hakkının tanınmasını istemiştir.
* III. Toplantısı 1970’te Zambiya’nın başkenti Lusaka’da yapılmıştır.
* IV. Zirve Küba’da yapılmıştır. Bağlantısızlar dünya ülkelerinin üçte ikisini temsil etmektedir.
|