Bir o’lchamli massivlar
Biro’lchamli massiv – bu bir turdagi o’lchamlar ro’yxati. Programmirovaniyada bu ro’yxat tez-tez uchrab turadi. Masalan, biro’lchamli massivni aktiv ishlatuvchilarning schetlaridagi nomerlarni saQlashga yoki basketbol komandasining Quyidagi reytingini saQlashga ishlatiladi.
Bir o’lchamli massivni ishlatish uchun Quyidagi sintaksis ishlatiladi:
type: } array-name q new type[size];
Bu yerda type so’zi massivni turini ko’rsatadi, ya’ni massiv tashkil topgan xar bir elementning ma’lumotlar turini. Massiv elementlaridan keyingi kvadrat Qovuslarga axamiyat bering. Bu Qovuslar yordamida biro’lchamli massiv ajratiladi 9bu bobda ikio’lchamli massiv Qanday ajratilishi ko’rsatiladi). Masivga joylashtirilishi mumkin bo’lgan elementlar soni size kattaligi bilan o’lchanadi. Massivlar ob’ektlar sifatida tarQalgani sababli massiv yaratish protsessii iki etapdan iborat. Birinchi etapda masiv nomi ma’lum Qilinadi – sso’lkali o’zgaruvchan turi. Ikinchi etapda massivga xotira ajratiladi va xotira massividagi o’zgaruvchanga sso’lka Qo’yiladi. YA’ni C# da new operatori yordamida massivga xotira dinamik ajratiladi.
IZOH
Agar sizda S yoki SQQ da programmalashtirish tajribasi bo’lsa, unda C# da masivni chaQirishga axamiyat Bering. AniQrog’i, C# da kvadrat Qovuslar massiv nomini eemas, tipini ko’rsatadigan kalit so’zdan keyin Qo’yiladi.
Keyingi kodli Qator 10 ta elementdan iborat int tipidagi massivni yaratadi va unga sso’lka sample tipidagi o’zgaruvchan hisoblanadi:
int[] sample q new int[10];
Massiv ob’ekt kabi chaQiriladi. sample o’zgaruvchani xotiradagi adresga new operatori orQali ajratilgan sso’lkani saQlaydi. int tipidagi 10 ta elementni saQlash uchun xotira yetarli.
Massivni chaQirish (xuddi ob’ektni chaQirish kabi) ikki operator yordamida bajarish mumkin. Masalan,
int[] sample;
sample q new int[10];
Bu holda sample massivi o’zgaruvchani Qandaydir fizik ob’ektga Qaratilmaydi. FaQatgina ikkinchi operator bajarilgandan so’ng o’zgaruvchandan massivga Qaratiladi.
Massivning alohida elementiga dostup indeks yordamida bajariladi. Bu yordamida elementning pozitsiyasi massiv ichida ko’rsatiladi. Massivning birinchi elementi C# da nol indeksga ega. sample massivi 10 ta elementdan tashkil topganligi sababli, bu massiv elementlari indeksi Qiymati 0 bilan 9 orasida joylashadi. Massivni indeksatsiyasi uchun kvadrat Qovuslarda elementlar sonini ko’rsatish zarur. Shuning bilan, sample massivining birinchi elementi sample[0], oxirgisi esa sample[9] ko’rinishda ko’rsatiladi. Masalan, Quyida ko’rsatilgan programmada sample massiviga 0 dan 9 gacha bo’lgan Qiymatlar joylashtiriladi.
G’G’ programmada biro’lchamli massivni ishlatish ko’rsatilmoQda.
Using system;
Class ArrayDemo {
Int[} sample – new int[10];
Int I;
For(i-0; i<10; i-iQ1)
Sample[i] – I;
For(i-0; i<10; i-iQ1)
Console.WriteLine(“sample” elementiga [ “ Q I Q “ ] Qiymati berilgan: “ Q sample[i]);
}
}
Natijada programma ishlash jarayonida Quyidagi 10 Qator ko’rsatiladi:
sample [0] elementiga 0 Qiymat berilgan;
sample [1] elementiga 1 Qiymat berilgan;
sample [2] elementiga 2 Qiymat berilgan;
sample [3] elementiga 3 Qiymat berilgan;
sample [4] elementiga 4 Qiymat berilgan;
sample [5] elementiga 5 Qiymat berilgan;
sample [6] elementiga 6 Qiymat berilgan;
sample [7] elementiga 7 Qiymat berilgan;
sample [8] elementiga 8 Qiymat berilgan;
sample [9] elementiga 9 Qiymat berilgan.
sample massivi sxematik Quyidagi ko’rinishga ega:
0
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
sample [0]
|
sample [1]
|
sample [2]
|
sample [3]
|
sample [4]
|
sample [5]
|
sample [6]
|
sample [7]
|
sample [8]
|
sample [9]
|
Bir turdagi o’zgaruvchanlarning kata miQdori bilan ishlashga Qulay bo’lgani uchun massivlar programmalashtirishda keng Qo’llaniladi. Masalan, Quyida ko’rsatilgan for siklidagi nums massividagi elementlarni ishlash programmasi yordamida ushbu masivning maksimal va minimal elementlar Qiymatini topish mumkin.
G’G’ programma massiv elementlar Qiymatining maksimal va minimal Qiymatlarini topadi.
Using system;
Class MinMax {
Public static void Main(} {
Int {] nums q new int[10];
Int min, max;
nums[0] – 99;
nums[1] – 10;
nums[2] – 100123;
nums[3] – 18;
nums[4] – 978;
nums[5] – 5623;
nums[6] – 463;
nums[7] – 9;
nums[8] – 287;
nums[9] – 49;
min q max – nums[0];
for(int iq1; I < 10; iQQ) {
if(nums[i] < min) min q nums[i];
if(nums[i] < max) max q nums[i];
}
Console.WriteLine(“Minimal Qiymat: “ Q min Q “,“ Q max Q “);
}
Bu programmani bajarish natijasi Quyidagicha:
Minimal Qiymat: -978, maksimal Qiymat: 100123
Do'stlaringiz bilan baham: |