C++ da for takrorlanish operatori Video darslik Bir hil hisoblash jarayonlarini bir necha bor takrorlanish jarayonga takrorlanish (takrorlanish) deyiladi. C++ dasturlashtirish tilida takrorlanish operatorining uch xil turi mavjud.
1. for takrorlanish operatori
2. do .. while takrorlanish operatori
3. while takrorlanish operatori Yechilayotgan masalaga qarab, dasturchi o`zi uchun qulay bo`lgan takrorlanish operatoridan foydalanishi mumkin.
for takrоrlash оpеratоrining sintaksisi quyidagicha:
for (; ; )
<оpеratоr yoki blоk>;
Bu оpеratоr amal qilishni bajarishdan bоshlaydi. Kеyin takrоrlash qadamlari bоshlanadi. Har bir qadamda bajariladi, agar natija 0 dan farqli yoki rоst (true) bo’ lsa, takrorlanish tanasi - <оpеratоr yoki blоk> bajariladi va охirida bajariladi, aks hоlda bоshqaruv takrоrlash оpеratоridan kеyingi оpеratоrga o’ tiladi. Takrorlanish tanasi – <оpеratоr yoki blоk> sifatida bitta оpеratоr, shu jumladan bo’sh оpеratоr, yoki оpеratоrlar blоki kеlishi mumkin.
Takrorlanish takrorlanishi davomida bajarilishi lozim bo'lgan operatorlar majmuasi takrorlanish tanasi deyiladi. Takrorlanish tanasi sifatida bir yoki bir nechta operatordan foydalanish mumkin.
Agar takrorlanish tanasida bir nechta operatordan foydalanmoqchi bo`lsak bu operatorlarni blok { } orasiga olishimiz kerak.
Misol 1: 1 dan 10 gacha bo'lgan sonlarni chiqaruvchi dastur:
#include int main() { int i; for ( i= 1; i <= 10; i++) cout << i << " "; cout << endl; system ("pause"); return 0; } Ekranda quyidagicha natija xosil bo'ladi: Quyida for takrorlanish operatori batafsil berilgan.
for takrorlanish operatorini umumiy ko'rinishda quyidagicha ifodalash mumkin:
for (o'zgaruvchisining_boshlang'ich_qiymati; takrorlanish_sharti;
o'zgaruvchisini_oshirish)
takrorlanish _tanas i;
o'zgaruvchisini_oshirish o'rnida kamaytirish ham bo'lishi mumkin.
Agar takrorlanish tanasida bir nechta operatordan foydalanmoqchi bo`lsa unda operatorlarniblok { } (begin va end) orasiga olishimiz kerak.
Misol 2: 10 dan 1 gacha bo'lgan sonlarni chiqaruvchi dastur:
#include int main() { int i; for (int i = 10; i >= 1; i--) cout << i << " "; cout << endl; system ("pause"); return 0; } break – funksiyasini har qanday takrorlanish operatoriga qo`llash mumkin. Bu funksiya takrorlanish tugatilishini ta’ minlaydi. Ya`ni boshqarilishni takrorlanish operatoridan keyingi operatorga uzatadi.
continue – funksiyasini har qanday takrorlanish operatoriga qo`llash mumkin. Bu funksiya takrorlanish parametrining keyingi qiymatni qabul qilishini taminlaydi. Boshqacha so`z bilan aytganda takrorlanish tanasi tugatiladi. Bunda takrorlanishning o`zi tugatilmaydi.
Misol 3:n natural soni berilgan. Birdan n gacha bo`lgan sonlar yig`indisini hisoblovchi dastur tuzilsin
#include int main() { int n,s = 0; cout << "n="; cin >> n; for (int i = 1; i <= n; i++) s=s+i; cout << s << endl; system ("pause"); return 0; } for takrorlanish operatorining boshqa imkoniyatlari for takrorlanish operatorida qavs ichidagi ifodalar bo'lmasligi mumkin, lekin ";" bo'lishi shart.
Eng sodda doimiy takrorlanuvchi takrorlanish operatori quyidagicha:
for ( ; ; )
cout << "doimiy takrorlanish";
Agar takrorlash jarayonida bir nechta o'zgaruvchi bir vaqtda sinxron o'zgarishi lozim bo'lsa, ularni va da zarur bo'lgan o'rinda vergul bilan ajratib yozish mumkin.
#include int main() { int n; cout<<"n="; cin >> n; for (int i = 1, j = 1; i <= n; i++, j += i) cout << i << " " << j << endl; system ("pause"); return 0; }