Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси Сирдарё вилоят туман (шаҳар) бўлимларида Ғазначилик орқали пенсия ва нафақа тўлови учун маблағларни тўғри ва ўз вақтида молиялаштириш бўйича раҳбар ва ходимларнинг масъулиятини ошириш тўғрисида

Ўзбекистонда бир ойда киши бошига минимал истеъмол харажатлари 13,2 фоизга ошиб, 498 минг сўмни ташкил этди.

Давлат статистика қўмитаси 2022 йил учун ҳисобланган минимал истеъмол харажатлари миқдорини эълон қилиб, унга кўра, бир киши учун минимал истеъмол харажатларининг янги миқдори 13,2 фоизга ошиб, 498 мингни ташкил этди.
Ўзбекистонда дастлабки ҳисобланган минимал истеъмол харажатлари 2021 йил нархларида 440 минг сўмни ташкил этиб, ўтган йилнинг май ойида эълон қилинган.
Қўмитанинг қайд этишича, янги ҳисобланган минимал истеъмол харажатлари миқдори республиканинг барча ҳудудларида 10,6 минг уй хўжаликлари ўртасида ўтказилган кузатув натижаларига асосланган. Мазкур ҳисоб-китобларга мувофиқ, энг кам даромадга эга бўлган уй хўжаликларида кунлик истеъмол қилинадиган озиқ-овқат ва зарур ноозиқ-овқат товарлар ҳамда хизматлар учун минимал истеъмол харажатлари бир ойда киши бошига 498 минг сўмни ташкил этиши таъкидланди.
ЎзбекистонРеспубликасиВазирларМаҳкамасининг2021-йил28-апрелдаги“Ижтимоийҳимоягамуҳтожайримтоифадагифуқароларганафақатайинлашбўйичадавлатхизматларикўрсатишнингмаъмурийрегламентинитасдиқлаштўғрисида”ги248-сонҚароригаасосанЎзбекистонРеспубликасиАхбороттехнологияларивакоммуникациялариниривожлантиришвазирлигиЎзбекистонРеспубликасиАдлиявазирлигиҳузуридагиДавлатхизматлариагентлигибиланбиргаликда2021-йил 1 августдан:
-ушбуқароргамувофиқдавлатхизматлариЯИДХПорқалижорийетилишинитаъминлаш;
-ЯИДХПдадавлатхизматларикўрсатилишинингҳарбирбосқичидамурожаатларкўрибчиқилишиникузатиббориштартибинижорийетиш;
-ЎзбекистонРеспубликасиАдлиявазирлигиҳузуридагиДавлатхизматлариагентлигиушбуқарордабелгиланганвазирликларваидоралартомонидандавлатхизматларикўрсатилишинингбелгилангантартибибажарилишиборасидагифаолиятиустидан,шужумладан, ЯИДХПорқалидоимийназоратўрнатиш;
ВазирларМаҳкамасининг “Фуқароларнингдавлатпенсиятаъминотитўғрисида”гиЎзбекистонРеспубликасиҚонунигаҳамдаЎзбекистонРеспубликасинингМеҳнаткодексигаўзгартишвақўшимчаларкиритишҳақидагиЎзбекистонРеспубликасиҚонуниниамалгаоширишучунзарурбўлганнорматив-ҳуқуқийҳужжатларнитасдиқлашҳақида”2011-йил7-апрелдаги 107-сонқароригаўзгартиришвақўшимчаларкиритилганлигитўғрисидасайёрқабулиштирокчиларигаатрофличатушунчаларберибўтилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022-йил 28-январдаги “Аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож тоифаларни моддий қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштириш тўғрисида”ги ПФ-58-сон Фармонига мувофиқ аҳолини манзилли ижтимоий ҳимоя қилиш ва моддий қўллаб-қувватлашни кучайтириш, кўмакка муҳтож фуқароларга ва ёлғиз кексаларга пул ёрдами кўрсатиш кўламини кенгайтириш ва самарадорлигини янада ошириш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2003 йил 27 мартдаги «2003 йилнинг 1 апрелидан бошлаб уй-жой-коммунал хизматлар ҳақини тўлаш бўйича бериладиган имтиёзлар ўрнига компенсация пул тўловларини жорий этиш тўғрисида»ги ПФ-3227-сон Фармонига мувофиқ имтиёзли тоифадаги шахслар учун уй-жой-коммунал хизматлар ҳақини тўлаш бўйича қонунчилик асосида бериладиган имтиёзлар ўрнига ойлик компенсация пул тўловлари (кейинги ўринларда — компенсация тўлови) жорий этилганлиги,
2022 йил 1 мартдан бошлаб:
а) компенсация тўлови, уни олиш ҳуқуқига эга бўлган барча имтиёзли тоифадаги шахсларга, ушбу шахсларнинг пенсия (ижтимоий нафақа) олиши ёки олмаслиги ҳамда меҳнат фаолиятини олиб бориши ёки олиб бормаслигидан қатъи назар тўлаб борилиши;
б) ижтимоий нафақа олувчи ўзгалар парваришига муҳтож ёлғиз шахсларга компенсация тўлови жорий этилганлиги.
Бунда, ижтимоий нафақа олувчи ўзгалар парваришига муҳтож ёлғиз шахслар учун ҳар ойлик компенсация тўлови — пенсияни ҳисоблашнинг базавий миқдорининг 45 фоизи миқдорида тўланиши;
в) ёши 100 га тўлган ва ундан ошган ижтимоий нафақа олувчи шахслар учун ҳар ойда — пенсияни ҳисоблашнинг базавий миқдорининг 100 фоизи миқдорида қўшимча тўлов белгиланганлиги,
бунда, 100 ёшга тўлган ва ундан ошган фуқаролар нафақасига ҳар ойда тўланадиган қўшимча тўлов пенсия ва нафақа тайинланган ташкилот орқали республика бюджети ва Бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси маблағлари ҳисобидан молиялаштириши белгиланганлиги таъкидлаб ўтилди.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022-йил 17-февралдаги “Ногиронлиги бўлган шахсларни ҳамда аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатламларини қўллаб-қувватлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-74-сон Фармонида ногиронлиги бўлган шахслар, айниқса, доимий парваришга муҳтож бўлган болаларни парваришлаётган оилаларни давлат томонидан ижтимоий қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштириш, ижтимоий ёрдамнинг замонавий механизмларини амалга оширишда янги ёндашувларни жорий этиш мақсадида2022 йил 1 апрелдан бошлаб меҳнатга лаёқатсиз фуқароларга бериладиган ногиронлик нафақаси ҳамда иш стажи тўлиқ бўлмаган чоғдаги ногиронлик пенсиясининг энг кам миқдори қўшимча тўловни ҳисобга олган ҳолда — 440 000 сўмдан 622 000 сўмгача оширилганлиги,
2022 йил 1 апрелдан бошлаб:
а) ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган 18 ёшгача болаларнинг (кейинги ўринларда — ўзгалар парваришига муҳтож болалар) парвариши билан банд бўлган боланинг қонуний вакилига ҳар ойда 500 000 сўм миқдорида нафақа тўлови (кейинги ўринларда — парваришлаш нафақаси) жорий этилганлиги, бунда, парваришлаш нафақасини тўлаш ва етказиб бериш харажатлари Ўзбекистон Республикасининг республика бюджети маблағлари ҳисобидан қопланиши,
б) парваришлаш нафақаси фуқароларнинг Давлат хизматлари марказлари ёки Ягона интерактив давлат хизматлари порталига қилган мурожаатлари асосида бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасининг туман (шаҳар) бўлимлари томонидан тайинланиши ва тўланиши ҳақида тушунтирилди.
Ўзбекистон Республикасининг2022йил9февралдаги“ЎзбекистонРеспубликасининг айримқонунҳужжатларигаўзгартишвақўшимчаларкиритиштўғрисида”гиЎРҚ-752-сонҚонуни билан Ўзбекистон Республикасининг “Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида”ги Қонунига киритилган ўзгартишвақўшимчалар киритилганлигини таъкидлаб,  15-модданинг матни да «Ногиронлик пенсиялари қонунчиликда белгиланган тартибда I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахслар деб топилган шахсларга, шунингдек Чернобиль АЭСдаги авария туфайли майиб бўлиш ёки касаллик оқибатида III гуруҳ ногиронлиги бўлган шахслар деб топилган шахсларга тайинланиши белгиланганлиги,
19-модданингучинчи қисми «а» бандида болалар, ака-укалар, опа-сингиллар ва набиралар 18 ёшга тўлмаган бўлса ёки 18 ёшдан катта бўлса, агар улар 18 ёшга тўлгунига қадар ногиронлиги бор бола бўлиб қолган бўлса. Бунда башарти, агар ака-укалар, опа-сингиллар ва набираларнинг меҳнатга қобилиятли ота-онаси бўлмаса»; сўзлари билан баён этилганлиги:
тўртинчи қисми да «Таълим ташкилотларининг ўқувчилари ва талабалари ўқишнинг бутун даври давомида, бироқ 23 ёшга тўлгунига қадар боқувчисини йўқотганлик пенсиясини олиш ҳуқуқига эга эканлиги баён этилганлиги;
37-модда биринчи қисмининг:«д» банди I гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсга ёки 18 ёшгача бўлган, ногиронлиги бор болага, шунингдек (даволаш муассасасининг хулосасига кўра) ўзгаларнинг парваришига муҳтож бўлган 80 ёшга тўлган қарияларга қараб турилган вақт»;билан баён этилганлиги:
«ж» бандидаги «кўпи билан 3 йил» деган сўзлар «кўпи билан 6 йил» деган сўзлар билан алмаштирилганлиги;
47-моддада «Ўзбекистон Республикаси ҳудудида белгиланган тартибда карантинли ва инсон учун хавфли бўлган бошқа юқумли касалликлар пайдо бўлиши ва тарқалиши муносабати билан чекловчи чоралар (карантин) жорий этилганда, агар фуқаролар чекловчи чоралар (карантин) даврида ёки улар тугатилгандан кейин пенсия тайинлашни сўраб бир ой ичида мурожаат қилган бўлса, уларга пенсия уни олиш ҳуқуқи юзага келган кундан эътиборан тайинланиши иккинчи қисм билан тўлдирилганлиги;
иккинчи ва учинчи қисмлари тегишинча учинчи ва тўртинчи қисмлар деб ҳисобланганлиги;
53-модда чиқариб ташланганлиги;
58-модданинг иккинчи қисми чиқариб ташланганлиги;
66-модданинг биринчи қисми «Ушбу Қонунга мувофиқ тайинланган пенсияларни тўлаш Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармаси маблағлари ҳисобидан амалга оширилиши,Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасини шакллантириш тартиби Ўзбекистон Республикасининг қонунчилиги билан белгиланиши, Пенсияларни тўлаш учун Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳузуридаги бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасига Ўзбекистон Республикаси Давлат бюджетидан трансфертлар ажратилиши мумкинлиги».таҳрирда баён этилганлиги юзасидан тушунтириш ишлари олиб борилди.
Шунингдек, сайёрқабулвақтидақабулиштирокчилариданжами34 нафар фуқароларнинг саволларига жойида ҳуқуқий тушунчалар берилди ва 4нафарфуқароларнинг мурожаатлари назоратга олинди:Жумладан:
-Шерободтумани,“Олтинвоҳа”МФЙдаяшовчифуқароЧориева Дилафруз (19.02.1989 й) болалар нафақаси масаласидаамалийёрдамсўрабмурожаатқилди;
- Шеробод тумани, “Олтинвоҳа” МФЙда яшовчи фуқаро Абдумўминова Хабибаболаларнафақасинитайинлашдаамалийёрдамсўрабмурожаатқилди;
- Шеробод тумани, “Олтинвоҳа” МФЙда яшовчи фуқаро Саидова Мунаввар(7.02.1985) болалар нафақасини тайинлашда амалий ёрдам сўраб мурожаат қилди;
- Шеробод тумани, “Олтинвоҳа” МФЙда яшовчи фуқаро Холов Абдужамил Сатторивич (20.04.1958) пенсия миқдори камлигидан норозилиги маълум қилиб, амалий ёрдам сўраб мурожаат қилдилар.
Юқоридагимурожаатларниўрганишучунқўшимчамуддатталабетилаётганлигисабаблифуқароларгаасослижавобларйўллашучунёзмаравишдаолибқолинди.
СайёрқабулиштирокчилариФармонваҚарорлармазмунвамоҳиятитўғрисидаўзлариишлаётганбўлимходимлариўртасидаҳамдамаҳалладаяшаётганаҳолиўртасидакенгқамровлитушунтиришишлариолибборишларитўғрисидатопшириқберилди.
ЙиғилишякунидабюджетданташқариПенсияжамғармасиижроетувчиаппаратибўлими бошлиғи Х.Абдувалиев ҳарбирПенсияжамғармасибўлимидаишловчиходимлартомониданфуқароларгамуомаламаданиятигаамалқилмаслик, улартомониданберилганжавобларгақониқишҳосилқилинмаганҳоллардавашунгаўхшашўзлавозимиданфойдаланиб, шахсийманфаатиникўзлаганҳолатларгайўлқўйилгантақдирдатўғридан-тўғрибюджетданташқариПенсияжамғармасиСурхондарёвилоятибошқармасининг76-223-05-39ва 11-40 қисқарақамли “Ишончтелефони”гақўнғироққилишларимумкинлигиҳақидагимаълумотларниаҳолигамаълумқилди.
Муҳокамаетилаётганмасалаюзасиданйиғилиш,