Бюджет муассасаларига бюджетдан ташқари маблағларни жалб қилишнинг такомиллаштириш йўллари

Маҳаллий бюджетлар даромадлари, харажатлари ва маҳаллий бюджетларга трансфертлар динамикаси, млрд сўм

Маҳаллий бюджетлар даромадлари, харажатлари ва маҳаллий бюджетларга трансфертлар динамикаси, млрд сўм

4. Byudjetlararo munosabatlarning jahon tajribalari

• 4. Byudjetlararo munosabatlarning jahon tajribalari
•  

Jahon amaliyotida byudjet qurilishining bir qancha modellari mavjud:

• 1-model bo’yicha markaziy va mahalliy byudjetlar avtonom, o’zini mustaqil idora qilish huquqiga ega bo’lib, shu sababli ulardan har biri o’z xarajatlarini to’liq qoplay oladigan o’z daromad manbalariga ega.
• 2-model o’zining asosiy ko’rinishi bilan 1-modelga o’xshaydi, lekin markaziy byudjet mahalliy bodjetlarga nisbatan muayyan tartibga soluvchi ahamiyatga ega.
• 3-model barcha byudjetlarni yagona davlat byudjetiga birlashtirishni nazarda tutadi va har bir yuqori byudjet uchun tartibga soluvchi rol mustahkamlab beriladi.
•  

Dunyo tajribasiga ko’ra, byudjetlararo munosabatlar muammosi uchta savolni o’z ichiga oladi:

• turli darajadagi byudjetlar o’rtasida daromadlarni taqsimlash;
• xarajatlarni moliyalashtirish bo’yicha vakolatlarni chegaralash va belgilab berish;
• bir darajadagi byudjetdan ikkinchi darajadagi byudjetga mablag’larni turli shaklda qayta taqsimlashni o’z ichiga oladigan byudjetlararo munosabatlarni amalga oshirish.
•  

Jahon tajribasida daromadlarni taqsimlash vakolatining asosan uch shakli keng qo’llaniladi:

• soliq manbalarini byudjetlararo taqsimlash va ulardan alohida foydalanish;
• federativ byudjetda daromadlarning bir qismini taqsimlash;
• soliq olishda bir manbadan birgaliqda foydalanish.
•  

E’TIBORINGIZ UChUN RAHMAT!!!