300
va hazrat padari buzurgvorimiz oldiga barobar solishdi va o‘ngu so‘lga
ham dasturxon yozib, taom qo‘yishdi. Taomdan so‘ng oftoba va
dastsho‘yni xon va hazrat eshon oldiga barobar keltirishdi. Shundan so‘ng
hazrat padari buzurgvorimiz turdi va Imomqulixon xona poygohigacha
hazratni kuzatib bordi. Nadrmuhammadxon Buxoroda o‘ttiz kun bo‘lib,
so‘ng Balxga qaytib ketdi.
Uch yil o‘tgach, janob Imomqulixonning jahonni ko‘ruvchi ko‘zlari
ko‘rishdan qoldi. Ukasi janob Nadrmuhammadxonni Balx viloyatidan
chaqirib, o‘z istagi va rag‘bati bilan xutba
va tangani ukasining nomiga
qilib, o‘zi Baytullohga otlandi. Nadrmuhammadxon ham sobiq xoqonlar
dasturiga ko‘ra hazrat padari buzurgvorimiz bilan muomala qilib, izzat-
ikrom ko‘rsatdi. Hazrat eshonni majlislarga chaqirishda bir daqiqa ham
hayallamas, o‘sha qoidaga ko‘ra oldiga chiqib, shohnishin tepasidagi
alohida hozirlangan joyga o‘tirg‘izardi.
Xonga va hazrat eshonga
dasturxon va taom dastur bo‘yicha bir paytda keltirilardi. Ikki hayitda
Namozgoh taxtida hazrat padari buzurgvorimizning qo‘lidan ushlab, o‘z
yonboshiga
o‘tirg‘izardi.
O‘zbekiya [jamoasi] Nadrmuhammadxondan yuz o‘girgach, u Balx
va Badaxshonda o‘ttiz uch yil, ya’ni akasi Imomqulixon podshohligi
muddatiga barobar hukumat surdi. Akasidan so‘ng Movarounnahrda uch
yil podshohlik qilib, xutba va tanga uning nomida edi. Mazkur xonning
o‘g‘illari Abdulazizxon va Subhonqulixon
otalarini ikki sharif haram
ziyoratiga kuzatib qo‘yishdi. U yo‘lda vafot etdi va xonning jasadini eltib,
Baqi’da akasining yoniga dafn qilishdi.
Janob Abdulazizxonni Samarqand viloyatida podshoh qilib
ko‘tarishdi va mazkur xon Samarqanddan Buxoroga otlandi. Hazrat padari
buzurgvorimiz uning istiqboliga Zanjirsaroyga bordi. Xon hazrat
eshonning tashrifidan xabar topgach, darhol padari buzurgvorimizning
qoshiga kelib, turfa ixloslar zohir qilib, fotiha so‘radi. Tayyor taomlar
tanovulidan so‘ng,
yana fotixa olib, o‘rnidan turdi. Hazrat padari
buzurgvorimiz
uni
kuzatib
qo‘yib, shu kuni namozga o‘g‘li
Muhammadyusufxoja bilan xon ko‘rinishiga borishdi. Xon hazrat eshon
kelganini eshitgach, darhol joy soldirib, o‘zi istiqbolga chiqdi va to‘la
ta’zim bilan davlatxonaga olib kirib, uni o‘tirg‘izdi, so‘ngra o‘z joyiga
o‘tirdi. Muttasil o‘zining
ixlosmandligini arz qilib, hazrat padari
buzurgvorimizdan fotiha tiladi. Tayyor taomlar tanovulidan so‘ng padari
buzurgvorimiz joyidan turdi va xon uni davlatxona tashqarisigacha
kuzatib, ta’zim bajo keltirib qaytdi. Buxoroga kelgandan so‘ng ham
xonning ixlosi kundan-kunga ziyoda bo‘lib, ikki hayitda Namozgoh taxti
tepasida hazrat padari buzurgvorimizning qo‘lidan ushlab, o‘z yoniga
301
o‘tirg‘izar, oliy majlislarda katta iltimos bilan chaqirardi. Hazrat eshon
davlatxona
yaqiniga etganida, xon darhol joyidan turib, padari
buzurgvorimiz istiqboliga chiqib, lutfu marhamat bilan joyiga boshlab
o‘tirg‘izar, so‘ng o‘zi joyiga o‘tirardi. Dasturxon va hozir bo‘lgan taomlar
avval hazrat eshonga keltirilib, so‘ngra xon oldiga dasturxon solinardi.
Shundan so‘ng jarg‘aga dasturxon keltirilardi. Tanovuldan so‘ng hazrat
eshon turganida xon hurmat bilan xona tashqarisigacha kuzatardi. Yigirma
yildan buyon Abdulazizxon Movarounnahr
va Turkiston viloyatlarida
podshohlik qilmoqda hamda xutba va tanga uning nomidadir. Ukasi
Subhonqulixon akasi amriga ko‘ra Balx va Badaxshon viloyatlari hokimi
bo‘lsa-da, lekin xutbani akasi nomiga o‘qittirib, tangani akasi nomidan
zarb qildiradi.
(Муhаммад Толиб ибн Тожиддин Hасанхожа ал-Hусайний ас-
Сиддиqий. Матлаб ут-толибин / Ўзбек тилига таржима, сўзбоши ва
изоhлар муаллифлари: G‘улом Каримий, Эркин Миркомилов. -Т.:
“Movarounnahr”, 2016.- Б.114-115, 208-210 )
Do'stlaringiz bilan baham: