Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

Qisqacha xulosalar 
1. Statistik ko`rsatkichlar ommaviy hodisa va jarayonlar haqida axborotlar 
beradi,  ularning  istiqbol  dasturlarini  ishlab  chiqish  uchun  zamin  yaratadi  va 
ularni  amalga  oshirish  ustidan  kuchli  qurol  hisoblanadi.  Ulu  nemis  yozuvchisi, 
shoiri  va  mutafakkiri  I.V.Gyote  abadiy  ko`z  yumishidan  ikki  yil  oldin  o`z 
kotibasi  ekkermann  bilan  suhbatda:  «Aytmishlarki,  sonlar  go`yo  olamni 
boshqaradi.  Ammo  aminmanki,  sonlar  olam  qanday  boshqarilayotganini 
o`rgatadi».
1
-degan  edi.  Rossiyada  birinchi  marotaba  chop  etilgan  statistika 
darsligining  muallifi  K.F.German  (1762-1838)  o`z  kitobida  yozgan  edi: 
``Statistika  yaxshilikni  ham,  yomonlikni  ham  oshkor  etuvchi  darakchi  va 
hukumat  nazoratchisidir``.
2
  Haqiqatda  ham  safsatavoz  nutqlar  yoki  reklama 
xabarlariga  tayanib  emas,  balki  ishonchli  aniq  statistik  ko`rsatkichlarga 
asoslanib, xalq ayrim rahbarlarning faoliyatini baholashi mumkin va kerak. 
2.  Ilmiy  bilishda  va  amaliy  faoliyatda  statistik  ko`rsatkichlar  qo`yidagi 
funktsiyalarni bajaradi: 
-o`rganilayotgan  hodisa  va  jarayonlarni  miqdoriy  ifodalash  va  baholash, 
ya`ni o`lchash funktsiyasi; 
-ularning muhim tomonlariga e`tiborni jalb qilish,yuzaki tomonlarini soqit 
qilish,ya`ni umumlashtirish funktsiyasi; 
-hodisalar  orasidagi  o`zaro  bog’lanishlarni  tavsiflash  va  qonuniyatlarni 
miqdoriy ifodalash, ya`ni analitik funktsiya; 
-axborotlarni ommalashtirish, ya`ni reklama funktsiyasi; 
3. Statistik ko`rsatkichlar rang-barang bo`lib, ular o`rganilayotgan hodisa 
yoki  jarayonning  turli  jihatlarini  ta`riflaydi.  Hech  qaysi  ko`rsatkich  turi 
ustuvorlikka  ega  emas,uning  plyusi  va  minusi  mavjud.  SHu  sababli  iqtisodiy-
ijtimoiy  tahlilda  barcha  ko`rsatkichlar  majmui,  ularning  tizimi  qo`llanilishi 
kerak.