Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti «tarmoq mashina va jihozlari»

CS-529 tipidagi ("Pannoniya" firmasi ,Vengriya) tik pichoqli ko’chma bichish mashinasi. Tik pichokli CS-529 tipidagi ko’chma bichish mashinasining (17-rasm ) qirqish organi qalinligi 0,5 mm., uzunligi 15 mm. va kengligi 22 mm.li pichoq 1 dan iborat. Mashinaning tik tutqichi 2 ga joylangan pichoqning ikki yoni 15--20 burchakli qilib tezlangan, tig`i tik tutqichdan 8-10 mm. oldinga chiqib turadi. Balandligi 180 mm.li tik tutqich mashinaning platformasi 3 ga o’rnatilgan. Tik tutqichning ustida 3500 marta aylanadigan elektryuritgich 32 o’rnatilgan.

17–rasm. CS-529 tipidagi ko’chma bichish mashinasi.

Bu mashina bichish stoli bo’ylab, plastinkali prujinaga o’rnatilgan rolikli platformada harakatlanadi. Platformaga tayanch 17 mah- kamlangan bo’lib, uning yuqori qismiga elektryuritgich o’rnatilgan.

Elektryuritgich valiga shponka 12 va vint 13 orqali krivoship mahkamlangan. (17-rasm, a).
Krivoshipga dumaloq podshipniklar orqali barmoq o’rnatilgan. Shatunning yuqorigi qismi barmoq bilan bog`langan bo’lib, ostki qismi barmoq 5, vtulka 6 orqali polzun 7 ga mahkamlangan.

1
Polzunning ostki qismiga shtift 3 va vint 2 yordamida pichoq 1 mahkamlangan. Polzun yo’naltiruvchilar 7 va 4 orasida ilgarilanma -qaytma harakatlanadi. Pichoq o’tkirlanish burchagini quyidagicha aniqlash mumkin.

tg ₂
 tg₁
; k  ^v2 v₁

₂- pichoqning yarim o’tkirlanish ishchi burchagi;

₁- pichoq yarim konstruktiv burchagi; v₁- materialni pichoqga uzatilish tezligi; v₂- pichoq harakati;
Polzun bilan yo’naltirgichlar orasidagi zazor, yo’naltirgichlarni korpus
18 orqasiga siljitish yo’li bilan sozlanadi.Polzunning yo’naltirgichlar orasidagi harakatida eyilishini kamaytirish uchun 8-moylash qistirmasi o’rnatilgan.
Ko’chma bichish mashinalari stastionar holatda o’rnatilsa, ularni lentali bichish mashinalari o’rnida ishlatish ham mumkin.
Tik pichoqli ko’chma bichish mashinalariga pichoq harakati tezligini ko’rsatadigan taksometr o’rnatilsa, qirqish tezligini keragicha o’zgartirish mumkin bo’ladi. Buning zarurati shundaki, masalan, sintetik tolalardan to’qilgan gazlamalar tez eriydigan bo’lgani uchun, bichish mashinasi elektryuritgichi aylanish tezligi minutiga 1800 martagacha kamaytirilishi kerak bo’ladi. Hozir tik pichoqli ko’chma bichish mashinalarini takomillashtirish ustida ishlanmoqda. Buning uchun elektryuritgich podshipniklari avtomatik moylanadigan, mashina mexanizmlari gazlama changidan, tolalardan, iplardan mexanik yo’l bilan tozalanadigan qilinmoqda; mashinaning ichiga ip yoki siyrak to’qilgan gazlamalar kirib ketishiga yo’l qo’ymaydigan va gazlamaning bichish sifatini yaxshilaydigan qilib, pichoq tig`ining yangicha konstrukstiyalari topilmoqda. Pichoq tig`ini tezlash va qirovini to’kish avtomatlashtirilmoqda. Bundan tashqari, ko’rinishi har xil pichoqlardan foydalanish ustida ham ish qilinmoqda. Masalan, juda dag`al materiallarni kesish uchun dami silliq pichoqlar, maxsus kiyimlar tikiladigan qalin gazlamalarni va dag`al sun’iy charmni qirqish uchun dami arrasimon, serpardoz gazlamalarni va sintetik materiallarni qirqish uchun esa dami to’lqinsimon pichoqlar ishlatish tavsiya etiladi.