Buxoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti

Tashkiliy operatsiyalarni komplektlash shartlari. 

          Tikuv oqimlarini loyihalashning bosqichlaridan biri kiyim ishlab chiqarish 

jarayonining tashkiliy tartibini (ketma-ketligini) ishlab chiqish bo`lib buning uchun 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

tashkiliy operatsiyalarni tuzib chiqish keraк bo`ladi. Tashkiliy operatsiyalar esa 

texnologik jihatdan bo`linmaydigan operatsiyalardan tuziladi. Konveyerli va  

konveyersiz oqimlardagi tashkiliy operatsiyalarni tuzishda quyidagi shartlarga rioya 

qilish zarur. 

          1. Kiyimlarni ishlab chiqarish texnologik tartibda (ketma-ketlikda) bo`lib 

ishlab chiqarish jarayonidа ularning ish o`rinlariga qayta-qayta kelishiga yo`l 

kuymaslik. 

          2. Texnologik jihatidan bo`linmaydigan operatsiyalarni birlashtirishda ularnii 

bajarishga sarflanadigan vaqtlar yig`indisi oqim taktiga mos yoki karrali bo`lib 

taktga nisbatan farq ±5 ? 10%, 10-15% dan ortib ketishga yo`l kuymaslik.  

          3. Razryad va ixtisos jihatidan bir xil va harakterli turdosh bo`linmas 

operatsiyalarnigina birlashtiriladi. Zarurat bo`lgan ayrim xollarda esa quyidagilarga 

yo`l kuyish mumkin: 

          -bir-biriga yakin raryadli (3-bilan 4,4-bilan  5 va hokazo), ba`zan esa 

raryadlari har xil (1-bilan 3, 2 -bilan 4) bo`linmaydigan  operatsiyalarni birlashtirish;   

          -davom etishi taktdan kam bo`lgan operatsiyalardan turli maxsus mashinalarda 

bajariladiganlarini (izma yurmaydigan va tugma qadaydigan izma yo`rmaydigan va 

puxta yurmaydigan mashinalarda tikiladiganlarini) birlashtirish;             

          -ishlab chiqarish mashinalaridagi turli xil hamma ishlarni utirib tikiladigan va 

qo`l ishlari bilaн birlashtirish;  

          -presslash bilan dazmollashni birlashtirish; 

          -presslash yoki dazmollash ishlari bilan tik turib bajariladigan qo`l ishlarini 

birlashtirish. 

          4. Mashinada bajariladigan operatsiyalarni kalinligi taxminan bir xil 

gazlamalardan va bu tashkiliy operatsiyalarni bajarishda bir turdagi ip  (ipak yoki 

to`g`ri  ip ) ishlatiladigan qilib  tuzish. 

          5. Mashinada bajariladigan operatsiyalarni tuzishda tashkiliy operatsiyaga 

kiritilgan, texnologik jihatidan bo`linmaydigan hamma operatsiyalarni bitta 

moslamada bajarish mumkin bo`lishini hisobga olish. 

          6. Maxsus mashinalarda, apparatlarda, yarimavtomatlarda bajariladigan 

bo`linmas operatsiyalarnи hamma uskunalar maksimal ishlaydigan qilib      tuzish. 

          7. Juft detallarni ishlab chiqarishdagi bo`linmas operatsiyalarni bitta tashkiliy 

operatsiyaga kiritish. 

          Yuqoridagi shartlarga rioya qilib  texnologik jihatidan bo`linmaydigan 

operatsiyalarni tanlash yo`li bilan tashkiliy operatsiyalar tuzish jarayoni tashkiliy 

operatsiyalar vaqtini moslash (to`g`rilash) deb  ataladi. Bu moslashdan kuzda 

tutilgan asosiy maqsad jarayonining takti negizida har bir operatsiyadagi hajmini  

anik belgilab olishdan iborat. 

          Oqimda ish bir maromda bo`lishi uchun opertsiyalarning davom etish vaqtini 

oqim taktiga teng yoki karrali qilib  moslanadi. Bu shartni quyidagicha ifodalash 

mumkin;