Buxoro muhandislik texnologiya

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI 
 
 
BUXORO  MUHANDISLIK- TEXNOLOGIYA INSTITUTI
 
 
“KIMYOVIY VA OZIQ-OVQAT TEXNOLOGIYASI” FAKULTETI 
 
 
 
«OZIQ-OVQAT TEXNOLOGIYASI VA SANOAT EKOLOGIYASI» 
KAFEDRASI 
 
 
 
 
EKOLOGIYA 
 
fanidan amaliy mashg’ulotlarni bajarish uchun  
 
 
USLUBIY KO’RSATMA 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Buxoro-2018 

---

97 
        
Tuzuvchilar:                                                 Baxriddinova N.M.
 
                                                                      Zaripova M.D. 
   
 
 
 
 
 
Taqrizchi:                                                         “TJ” kafedrasi dotsenti,  
         t.f.n., dots., Z.F.Jumayev                                                             
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Buxoro muhandislik texnologiyasi instituti  uslubiy  kengashi  yig`ilishining  
________  yil, ____ bayonnomasida chop etishga tavsiya qilingan. 
 
 
      Ushbu  uslubiy  ko’rsatma  O`zbekiston  Respublikasi  oliy  va  o`rta  maxsus 
ta`lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan “Ekologiya” fani o`quv dasturiga asosan 
yozilgan bo`lib,  barcha yo’nalishdagi  bakalavrlar uchun mo`ljallangan. 

---

98 
 
M U N D A R I J A 
 
Muqaddima…………………………………………………………………….4 
1-amaliy mashg’ulot 
 Havoni  changdan  tozalashning  maqsadlari,  usullari,  vositalari  va  texnik  -  iqtisodiy 
ko`rsatgichlari…………………………………………………………………...5  
 
2-amaliy mashg’ulot 
 Atmosfera havosini chang cho`ktirish kameralari yordamida tozalash usulini 
o`rganish………………………………………………………………………..10 
3-amaliy mashg’ulot 
Atmosfera havosini zaharli gazlardan adsorbsiya usulida tozalashni o`rganish..31 
 
4-amaliy mashg’ulot 
Atmosfera havosini siklonlar yordamida tozalash usulini o`rganish...16  
 
5-amaliy mashg’ulot 
Oqava suvlarni biologik usulda tozalash moslamalarining texnologik ko`rsatkichlarini 
hisoblash…. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                               
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   

---

99 
MUQADDIMA 
 
 
Hozirgi  paytda  tabiiy  atrof-muhitni  muhofaza  qilish  va tabiiy  resurslardan 
oqilona  foydalanish  masalalari  o`z  echimini  kutayotgan  muammolarga  aylanib 
qoldi.Chunki 
tabiiy 
atrof-muhitning 
sun`iy 
ifloslanishi 
uning 
tabiiy 
ifloslanishidan ustunlik qilayapti. 
“Ekologiya” 
fanidan 
olingan 
bilimlarni 
yanada 
kengaytirish, 
mustahkamlash  va  ulardan  amaliyotda  qo`llashning  samarali  yo`llaridan  biri-
amaliy va amaliy mashg’ulotlari hisoblanadi. 
Ushbu uslubiy ko`rsatmada asosan oqova suvlardagi qo`shimcha moddalar, 
ularning miqdori, hisoblash formulalari, aniqlash usullari va vositalari hamda ish 
joylari havosida turli zaharli gazlar va changlar miqdorini aniqlash usullari haqida 
kerakli  ma`lumotlar  berilgan  bo`lib,  u  12  ta  amaliy  mashg’ulotlarini  o`z  ichiga 
qamrab oladi.  
Har bir amaliy ishi uning maqsadi, mashg’ulotni o`tkazishda kerakli o`quv 
va  ko`rgazmali  qurollar,  mavzuga    tegishli  nazariy  ma`lumotlar,  mashg’ulotni 
o`tkazish tartibi va sinov savollaridan iboratdir. 
Mashg’ulotni  bajarish  uchun  har  bir  talaba  ishning  maqsadi,  tajhizotlarni  
tuzilishi, ishlash tartibi  va nazariy ma`lumotlarni, xususan hisoblash formulalari 
va fizik kattaliklarning o`lchov birliklari bilan tanishib chiqishi kerak. 
Mashg’ulot  oxirida  har  bir  talaba  olingan  natijalari  to`g’risida,  hamda 
tuzilgan  sinov  savollariga  javob  yozib,  hisobot  tayyorlashi  kerak.  Buning  uchun 
ma`ruzalar  matni  va  uslubiy  ko`rsatmaning  oxirida  ko`rsatilgan  adabiyotlardan 
foydalanish  zarur.  Hisobotda  qo`llanilgan  asbob-uskunalar,  ularning  ishlash 
tartibi va olingan natijalarning tahlili o`z aksini topishi kerak.