Buxoro muhandislik-texnologiya instituti «yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari» kafedrasi

Garbiy Yevropa go’zallik ideali kim bo’lgan?

a	Bibi Mar’yam
b	Go’zal ayol
c	Mard erkak
d	Sog’lom tana
2	Garbiy Yevropa kostyumlari qaysi dayrlarga bo’linib o’rganiladi?
a	Ilk o’rta asrlar, kech o’rta asrlar
b	umumiy
c	Old asrlar
d	Kech asrlar
3	Garbiy Yevropa kostyumlari qaysi uslublarda o’rganiladi?
a	Roman va gotika
b	Barokko
c	Rokoko
d	Klassisizm
4	Yevropa modalar markazi qaysi davlat?
a	Italiya
b	Parij
c	Ispaniya
d	Angliya
5	Gerbsimon belgilar bilan bezatiladigan kiyim nomi?
a	Naramnik-miparti
b	syurko
c	tunika
d	pidjak
6	Garbiy Yevropaliklar oyoq kiyimi?
a	pigash
b	tufli
c	etik
d	shippak
7	Garbiy Yevropa kostyumi ranglar gammasini sanang?
a	ochiq va tinik qizil, kuk, yashil.
b	Qizil, sariq
c	Qora, qizil
d	ko’k, qizil
8	O’rta asr Ovrupo kostyumi qanday badiiy uslubda rivojlangan?
a	Roman, gotika
b	barokko
c	rokoko
d	minimalizm

5 – Ma’ruza

Mavzu: Uyg’onish davri Italiya va Fransiya kostyumi kompozitsiyasi va tarixini o’rganish.
Reja :
1.XV - XVI asrlarda g’arb mamlakatlari kostyumidagi o’zgarishlar
2. Italiya kostyumi
3.Italiya ayollari kostyumi
3. Fransiya kostyumi
4. Fransiya ayollari kostyumi
5. Fransiya erkaklari kostyumi
Tayanch iboralar:
Shemizetka, dekolte, jigo, bufon, kamzol, kare

XV—XVI asrlarda g’arb mamlakatlarida burjuaziyaning feodallarga qarshi kurashi jarayonida yuzaga kelgan ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy harakat, o’rta asrlardagi uzoq turg’unlikdan so’ng, fan va san’at taraqqiyotida, ulug’ kashfiyot va ixtirolarda o’z aksini topgan va antik madaniyatga qiziqishni kuchaytirgan.

Bu davr progressiv to’ntarish yasab, jahon madaniyatida yangi muhim bosqich bo’lgan edi.
Qirol hokimiyati shaharliklarga suyanib, tarqoq dvo­ryan kuchlarini qo’porib, yangi birlashgan milliy monarxiyalarni barpo etdi. Yangi iqtisodiy-ijtimoiy munosabatlar yaratildi. Yirik Ovrupo mamlakatlari bosqinchilik siyosati natijasida mustamlakalarga ega bo’lib, boyiy boshladi. Keng jahon savdosi rivojlandi.
Zamon taqozosi ulu siymolariga muhtoj edi va bu muhtojlik o’tkir fikrli, ehtirosli, serqirra bilimdonlarni — Petrarka, Kopernik, Jordano Bruno, Leo­nardo da Vinchi, Bokkachcho kabi mutafakkirlarni dunyoga keltirdi.
Ular o’rta asrdagi zulmat bosgan katolik dini dunyosiga karshi yangi, ruhni ko’taradigan dunyoqarashni kiritdilar.
Bu davrda Rimda qazish ishlari olib borildi. Vizan­tiya barbod bo’lganda saqlanib qolgan qo’lyozmalarda, Rim xarobalaridan qazib olingan noyob san’at namunalarida yangi dunyo — yunon-grek obidalari vujudga keldi. Uning yorkin shu’lalari oldida o’rta asr sharpalari oyib bo’ldi.
O’rta asrlarda ruhiy ozuqa — din bo’lgan bo’lsa, Uyonish davrida esa — san’at edi.
Inson bilan qiziqish, go’zallik va tabiatga intilish tabiatshunoslik fanlarining, san’at va adabiyotning ravnaq topishiga asos bo’ldi hamda san’atda yangi badiiy usul — realizm yuzaga keldi.
San’at asarlarining markazida irodasi murakkab va o’ziga xosligi, yutuk va kamchiliklari bilan buyuk inson turar edi. Bu—yangi erkin inson, har tomonlama bar- kamol, cheksiz tarakkiyotga intilgan, epchil, xushyor, uddaburon, hayotiy kuchiga ishongan odam edi.
Tarixiy rivojlanish notekis bo’lishiga qaramasdan, barcha Ovrupo davlatlari bu madaniy-tarixiy davrdan o’tib, o’ziga xos milliy fazilatga ega bo’lgan madaniyatni yaratadi.
Bu davr o’zining yangi go’zallik idealini, odamning yangi ko’rinishini va, albatta, yangi niqob — kostyumini yaratdi. Uni yaratishda nafaqat tikuvchilar, balki ko’plab rassomlar ham ishtirok etganlar.
Ustki, keyin esa ichki kiyim keng, kulay bo’la boshladi. Kiyimlarda xarakatga erkinlik beruvchi kesimlar paydo bo’ldi. Elkalar kengaydi, gavda salmokdi bo’ldi, oyoqlarga keng boshmoqlar kiyishdi.
Erkaklarning kiyimlari salmoqliligi va xashamatliligi bilan ajralib turar edi. Ular tashqi ko’rinishlariga ko’proq ahamiyat berardilar.
Bu davrda odamning tashqi ko’rinishi uning ijtimoiy holini, siyosiy fikr yuritishini, moddiy ta’minotga mansubligini ko’rsatar edi.