Buxoro muhandislik- texnologiya instituti

Intellektual ehtiyojlar - insonlarning ichki va tashqi dunyosini bilishga intilishini belgilaydigan ehtiyojlar.
Intellektual ehtiyojlarning tasniflanishi:

• 
  Axborotga ehtiyoj - iste`molchilar va tashkilotlarning axborotga bo'lgan ehtiyoji. Bu ehtiyoj iste`molchilarda shaxsiy maqsadlar uchun vujudga kelishi mumkin.
  
• 
  Bilim olishga ehtiyoj - shaxsning rivojlanishi va takomillashishi, kasbiy tayyorgarlikni shakllantirish maqsadida nazariy bilimlar va amaliy ko'nikmalarni egallash kerakligini taqozo etadigan ehtiyojlar. Ushbu ehtiyojlarni qondirish vositalariga - maorif xizmatlari, o'quv dasturlari, ko'rgazmali qurollar, o'quv-uslubiy adabiyotlar kiradi.
  

Ma`naviy ehtiyojlar - insonlarning hayotning ma`naviy asoslarini bilishga intilishlari hamda ular yordamida shaxsiy takomillashuvni taqozo etadigan ehtiyojlar. Ularga quyigadilar kiradi:

• 
  Diniy ehtiyojlar - xudoga ishonishga asoslangan ehtiyoj. Ular kishining qaysi dinga e`tiqod qilishidan, diniy marosimlar va tadbirlarga qatnashishidan, dinda berilgan ko'rsatmalarga rioya qilishidan bog'liq.
  
• 
  Shaxsning takomillashishga ehtiyoji - insonning o'zidagi ma`naviy va axloqiy xususiyatlarni rivojlantirishga intilishini taqozo etadigan ehtiyojlar. Bu ehtiyojlar ta`lim-tarbiya jarayonidà shakllanadi.
  
• 
  Muhabbatga ehtiyoj - ko'ngilning kuchli bog'langanlik hissiyoti bilan bog'langan ehtiyojlar. Muhabbatga ehtiyoj yuqori ma`naviy darajada (Vatanga, insonlarga, biror kishiga, tabiatga, san`atga muhabbat) ham, quyi darajada (narsalarga, taomga, qulaylikka, hashamatga) ham namoyon bo'lishi mumkin.
  

Xulosa qilib aytganda, barcha ehtiyojlar o'zaro chambarchas bog'langan va ko'p omillar ta`sirida shakllanadi.
Talab – bu xarid quvvatiga ega bo’lgan ehtiyoj.
Talab – mavjud, potensial hamda xohish talabga bo’linadi.
Tovarga bo‘lgan talabni tahlil qilishda tovarga bo‘lgan ehtiyojni, aholining sotib olish qobiliyati darajasini, xaridorning tovarga qo‘ygan shartlarini, tovarga bo‘lgan ehtiyojlarning o‘zgarish istikbollarini aniqlash ahamiyatlidir.