|
Kafedra mudiri: dots.Xayitov SH.N
Fanning o‘quv uslubiy majmuasi «Texnologik jarayonlarni boshqaruv tizimlari» fakultet kengashida muhokama etilgan va foydalanishga tavsiya qilingan.
(2020 yil ________ sonli bayonnoma).
Fakultet kengashi raisi: prof. Djuraev X.F.
O‘quv- uslubiy boshqarma boshlig‘i: dots.Quliyev
M U N D A R I J A:
1. Fan bo‘yicha maruza matni
|
|
2. Amaliy mashg‘ulotlarning materiallari (masalalar,seminarlar va h.k.).
|
|
3. Glossariy
|
|
4. Mustaqil ishni tashkil etishning shakli va mazmuni
|
|
5.Referat mavzulari
|
|
6.Nazorat savollari
|
|
7. Ilovalar
|
| | |
| | |
| | |
| | |
|
8.Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
|
|
MA’RUZA MAVZULARI
"Iqtisodiyot " fanidan ma`ruza mashg’ulotlarning mavzular va soatlar bo`yicha taqsimlanishi:
Mavzu nomi
|
Talabaning o‘quv yuklamasi, soat
|
Umumiy yuklama hajmi
|
Auditoriya mashg‘ulotlari
|
Mustaqil ta
|
Jami
|
Jumladan
|
Ma’ruza
|
Amaliy mashg‘ulot
|
Lab.ishi
|
Seminar
|
Kurs ishi
|
|
Iqtisodiyotga kirish
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Iqtisodiy tizim turlari
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Talab, taklif, bozor muvozanati. Elastiklik
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Iste’molchilar tanlovi nazariyasi
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Ishlab chiqarish va xarajatlar
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Mukammal bozor va monopoliya. Monopolistik raqobat va oligopoliya
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Bozordagi muvaffaqiyatsizliklar va samaradorlik
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Davlatning iqtisodiy roli
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Ish haqini aniqlash
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Daromadlarning taqsimlanishi, tengsizlik va qashshoqlik. Ishsizlik
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Makroiqtisodiyotga kirish. Makroiqtisodiy ko‘rsatkichlar
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Iqtisodiy o‘sish. Qisqa muddatli iqtisodiy o‘sish. Uzoq muddatli iqtisodiy o‘sish modellari
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Pul-kredit tizimi. Bank tizimi. Pul, inflyasiya
|
14
|
6
|
2
|
4
|
|
|
|
8
|
Jamg‘arma, investitsiya
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Moliyaviy tizim. Davlat byudjeti va fiskal siyosati
|
14
|
6
|
2
|
4
|
|
|
|
8
|
Biznes va uning sikllari
|
10
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
6
|
Xalqaro savdo. Xalqaro valyuta munosabatlari va valyuta kursi
|
12
|
4
|
2
|
2
|
|
|
|
8
|
JAMI:
|
180
|
72
|
34
|
38
|
|
|
|
108
|
«IQTISODIYOT NAZARIYASI»
FANIDAN
NAZARIY MATERIALLAR
1-MAVZU. IQTISODIYOTGA KIRISH
Reja:
1. Iqtisodiyot va uning bosh masalasi
2. Iqtisodiyotning fan sifatida shakllanishi
1. Iqtisodiyot va uning bosh masalasi
Iqtisodiyot fani va uning qonun-qoidalarini bilish uchun, eng avvalo, iqtisodiyot va uning vazifalari to‘g‘risida tasavvurga ega bo‘lish lozim. Insoniyat hayoti va uning taraqqiyoti juda murakkab, ko‘p qirrali va g‘oyat chigal, muammolarga boydir. Bu muammolar kishilarning moddiy ne’matlar ishlab chiqarish, xizmatlar ko‘rsatish, fan, madaniyat, siyosat, mafkura, axloq, davlatni boshqarish sohalaridagi va nihoyat, oiladagi va boshqa faoliyat turlarining borgan sari ko‘payib, rivojlanib hamda ularning o‘zgarib borishi natijasida vujudga keladi. Uzoq davrlar davomida insoniyat fikrini band qilib kelgan ayrim masalalar bugungi kunda oddiy haqiqat va oson bilish mumkin bo‘lgan narsaga o‘xshab ko‘rinadi.
Masalan, bugun hammaga ma’lumki, kishilar siyosat, san’at, adabiyot, fan, ma’rifat, madaniyat, ta’lim olish bilan shug‘ullanishdan oldin birlamchi hayotiy ne’matlarga bo‘lgan ehtiyojlarini qondirishlari kerak. Shuning uchun har bir kishi, o‘zining kundalik hayotida bir qator muammolarga, ya’ni kiyim-kechak, oziq-ovqat, uy-ro‘zg‘or buyumlariga ega bo‘lish, bilim olish kabi ehtiyojlarni qanday qilib, nima hisobiga qondirish mumkin degan muammolarga duch keladi.
Shu muammolarni yechish va o‘z ehtiyojlarini qondirish maqsadida kishilar turli yo‘nalishlarda, sohalarda faoliyat ko‘rsatadilar. Demak, insonning turli faoliyatlari ichida eng asosiysi, insoniyatning yashashi va uning kamol topishini ta’minlaydigani moddiy va ma’naviy ne’matlar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatishdan iborat bo‘lgan iqtisodiy faoliyatdir.
Cheklangan iqtisodiy resurslardan unumli foydalanib, kishilarning yashashi, kamol topishi uchun zarur bo‘lgan hayotiy vositalarni ishlab chiqarish va iste’molchilarga etkazib berishga qaratilgan, bir-biri bilan bog‘liqlikda amal qiladigan turli-tuman faoliyatlar yaxlit qilib, bir so‘z bilan, iqtisodiy faoliyat deb ataladi.
Qadimda iqtisodiy faoliyatning asosiy shakli uy xo‘jaligi doirasida ro‘y bergan.
Shuning uchun qadimgi grek olimlarining (Ksenofont, Platon, Aristotel) asarlarida
iqtisodiyot – uy xo‘jaligi va uni yuritish qonunlari deb tushuntirilgan. Arab leksikonida
«iqtisod» tejamkorlik ma’nosida tushunilgan, chunki islom diniga oid adabiyotlarda tejamkorlikka alohida e’tibor berilgan. Lekin, hozirgi davrda iqtisodiyot tushunchasi faqat uy, individual xo‘jalik yuritish yoki tejamkorlik ma’nosi bilan cheklanmaydi. Balki iqtisodiyot– mulkchilikning turli shakllariga asoslangan xo‘jaliklardan, xo‘jaliklararo, davlatlararo birlashmalar, korporatsiyalar, konsernlar, qo‘shma korxonalar, moliya va bank tizimlaridan, davlatlar o‘rtasidagi turli iqtisodiy munosabatlardan iborat o‘ta murakkab ijtimoiy tizimni anglatadi.
Buning ustiga barcha resurslarimiz – tabiiy boyliklar, malakali ishchi kuchlari,
ishlab chiqarish vositalari, iste’mol tovarlari, pul mablag‘lari va boshqa resurslarning
barchasi cheklangan miqdordadir. Hattoki, ishlab chiqarishning bugungi darajasida insoniyat ixtiyoridagi turli tabiiy boyliklarning taxminan qancha vaqtga etishini oldindan bashorat qilish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
