Buxoro davlat universiteti utayeva feruza xolmamatovna

Ko‘ktepada 
olib borildi.
 
Ko‘ktepada ichki madaniy qatlami o‘rganilib, olov qoldig‘i 
kul radiocarbon usulida tekshirilib, olov yoqilgan voqea 2750 yillar 
avval bo‘lganligini aniqlashga imkon berdi.
Ko‘ktepada 
topilgan va 
aniqlangan moddiy madaniyat Afrosiyobning ilk qatlamlaridagi ashyolar 
bilan bir xilligi shaharlarning qurilish sanasi bir xil bo‘lganligidan 
dalolat beradi. 
Avestoda muqaddas Sug‘ud-Sug‘d oliy iloh Ahuramazda 
tomonidan yaratilgan mamlakat deb ta’riflaydi.U bilan bir qatorda Baxdi 
(Baqtriya) va Mouru (Marg‘iyona) ishlatiladi. 
Miloddan avvalgi VI asrning ikkinchi yarmida, Sug‘d Baqtriya 
bilan birga Ahamoniylar tomonidan istilo qilinganda, Samarqand ichki 
devorli uzun yo‘laklar va tuynukli, qudratli mudofa istihkomlar bilan 
o‘ralgan edi. Shaharning o‘zida turar joy majmualari qad rostlab, 
hunarmandchilik maskanlari ko‘paya bordi. 

---

74 
Miloddan avvalgi 329 -yil bahorida Aleksandr Makedonskiy 
Samarqandga yaqinlashdi. Kvint Kursiy Ruf (milodiy I-asr) 
ma’lumotiga ko‘ra, Spitamen va Marokanda shahri haqida aytilgan. 
Samarqand shahri haqida menning eshitganlarim to‘g‘ri ekan, u mening 
tasavvurimdan ko‘ra go‘zalroq ekan, deb ta’riflaydi Aleksandr 
Makedonskiy. Aleksandr Makedonskiy yurishlarida Samarqand zarar 
ko‘rdi xarobalar ostida qoldirildi. 
Grek-makedoniyalik jallodlarning asosiy zarbasi 
Zarafshon 
vodiysining aholisi-
so‘g‘dlar boshiga tushdi. Iskandar yurishlarini 
bayon qilgan tarixchilar xotiralarida Politimet daryosi to‘g‘risida 
ma’lumotlar berilgan. Arrian Politimet keng teritoriyaga chuzilgan va 
qumliklarga kirib yuqolib ketgan daryo deb yozadi.Politimed so‘g‘d 
tilida 
namich -“mashhur”, “shonli” (
nom so‘zidan olingan.
) 
Arablar 
istilosidan keyin dastlabki asrlarda daryo nomi esdan chiqarilgan. XIII 
asrdan boshlab yozma manbalarda uchraydi. 
Buyuk ipak yo‘li chorrasida joylashgan Samarqand qad rostladi. 
Qurg‘on shaharlar, obod qishloqlar qad ko‘tardi.