Buxoro davlat universiteti pedagogika kafedrasi «umumiy pedagogika»

vazifangizdir.  Zaiflarni  ko’ring,  yo’qsullarni  boylar  zulmiga  tashlamang.  “Adolat  va 
Ozodlik”  dasturingiz,  rahbaringiz  o’lsun...  Bularga  sodiq  qolsangiz  tosh  boshingizga 
tushmas”, - degan ta’limotini Ulug’bek qalb to’rida saqladi va tadbiq etdi.  
Mirzo Ulug’bek xalqni, saltanat sohiblarini ochiq yuzlilik, samimiyat, mehr-shafqat 
bilan o’ziga rom etdi. Adolat bilan ish yuritdi. Raiyat ahvolidan doimo ogoh bo’lib turdi, 
har  bir  o’lka  va  shahar  aholisining  ulug’lari,  buzurglari,  ahli  donishlari  bilan  hurmatli 
munosabatda bo’ldi. Qo’l ostidagi  mamlakat  aholisining rasm-rusm, odatlari, an’analari, 
tarixi,  madaniyati  va  tili,  e’tiqodlariga  hurmatla  qarashlarini  qattiq  turib  talab  qildi. 
Hokimlar,  sipohdan  qaysi  birining  xalqqa  jabr  qilganini  eshitsa,  insof-adolat  bilan 
chorasini ko’rdi. Islom diniga bobosi kabi e’tiborla munosabatda bo’ldi.  
Ulug’bek  o’z  asarlari,  ma’naviy-axloqiy  ta’limoti  orqali  barcha  insonlarni  go’zal 
xulqli,  mexr-oqibatli  bo’lishga  va  yaxshilikka  chaqirdi.  Go’zal  xulqli  bo’lish,  faqat 
yaxshilikni  o’ylab,  yaxshilik  qilishdan  charchamaslik,  ezgulik  deya  yashash,  o’zida 
borini  o’zgalar  bilan  baham  ko’rish,  muhtojlarga  yordam  berish,  yoru  do’stlar  sharafi, 
nomusini  himoya  qilish,  zohiran  va  botinan  pok  yurish,  tirikchilikni  halol  topilgan  non 
bilan  kechirish  har  qanday  odamning  ma’naviy  qiyofasini  bezaydi,  deydi.  Ayniqsa, 
hokimlar,  podshohlar  adolatli,  insonparvar,  mard  va  kechirimli  bo’lsalar  xalqning  baxt-
istiqbolidir.  Ulug’bekning  o’zi  xuddi  shunday  go’zal  ma’naviy-axloqiy  fazilatlar  sohibi 
edi.  
Ulug’bek  nafaqat  o’zi  mansub  millatning,  ayni  paytda  butun  insoniyatning  ham 
faxridir.  Ulug’bekday  farzandi  bo’lgan  xalq  har  qancha  faxrlansa  arziydi.  O’z 
tomirlarimizda  Ulug’bek  qoni  oqayotganligidan,  ruhimizda  ul  muborak  zotning  ruhi 
barhayotligidan baxtiyormiz. “Mirzo Ulug’bek o’z umrini  kelajak uchun, bugungi hayot 
uchun  fido  etdi.  O’sha  uzoq  zamonlarda  bashariyat  taraqqiyotini  o’ylab  yashadi,  o’z 
avlodlari  asrlar  osha  tartib  etajak  ma’rifatli  bir  jamiyatni  orzu  qildi.  Har  qanday  millat 
ham  Ulug’bekday  farzandni  tarbiya  etgani  uchun  g’ururlanishi  tabiiy  holdir.  Chunki 
bunday  insonlar  faqat  o’z  xalqiga  emas,  balki  umumbashariy  tsivilizatsiya  uchun  ham 
xizmat qiladi va jahonning e’tiborini qozonadi”
47
 
Shunday qilib, Mirzo Ulug’bekning milliy va umumbashariy ma’naviy-ma’rifiy va 
pedagogik ta’limotlar rivojlanishiga qo’shgan hissasi beqiyos bo’lib, u bugungi kunda 
ham hayotimizda ulkan ahamiyat kasb etmoqda va O’zbekistonning xalqaro maydonda 
obro’sini oshirish yo’lida katta xizmat qilmoqda.  
 
 
                                                
47
Ислом Каримов. Биздан озод ва обод Ватан қолсин. 2-жилд, -Т,: “Ўзбекистон”, 1996, 320-бет. 

---

66