Buxoro davlat universiteti d. I. Mamurova a. Sh. Aminov

5.7-shakl. O`qlari parallel bo`lgan silindr va konus sirtlarining kesishishi: a) 

kesishish chizig`ini kompleks chizmada qurish; b) kesuvchi tekislikning sirtlarni kesish 

vaziyati; 

 

 

Sfera va silindr sirtlarining kesishishi. 

Aylanish o`qi gorizontal tekislikka 

perpendikulyar  joylashgan  silindr  markazi  silindr  o`qida  joylashgan  shar  bilan 

frontal  proyeksiyada  to`g`ri  chiziq  kesmasi  sifatida  proyeksiyalanadigan  aylana 

bo`yicha  kesishadi  (5.8-shakl).  Haqiqatan  ham,  silindr  kontur  yasovchisi  va  shar 

ocherkining kesishish chizig`ining 

A 

va 

B 

nuqtalari orqali 

P 

yordamchi gorizontal 

tekislik  o`tkazib  quyidagilarni  qayd  qilishimiz  mumkin. 

P 

tekislik  silindrni  ham, 

sharni  ham  proyeksiyalovchi  tekislikda  yotgan  bir  xil  diametrli  aylana  bo`yicha 

kesadi.  Shuning  uchun  uning  frontal  proyeksiyasi 

a’b’ 

kesma  ko`rinishida 

tasvirlanadi. 

---