Buxoro davlat universiteti biologiya kafedrasi embriologiya va gistologiya

25 rasm. Gastrulyasiya usullari 
A-bir qutbli immigrasiya, B-ichga botib kirish, V, G – qatlamlanish,  D-o‗sib qoplamning ichki 
ketma-ketligi 

---

  Gastrulyasiya  vaqtida  hosil  bo‗luvchi  entoderma  bo‗linish  bo‗shlig‗ini to‗la 
to‗ldiradi va asta-sekin uni siqib chiqaradi. Bu jarayonning oxiriga borib, blatosel 
ekto  va  entoderma  oralig‗ida  faqat  torgina  yirikcha  shaklida  oladi.  Entoderma 
shakllanuvchi 
birlami 
ichak 
devorining 
tarkibiga 
kiradi. 
Blastopor 
Gastrulyasiyaning  oxirgacha  borib  kichkina  teshikcha  shaklida  qoladi.  Undan  har 
xil organlar hosil bo‗ladi. U yoki definitiv (qat‘iy) og‗iz bo‗lib qoladi yoki animal 
teshigiga  aylanadi:  ba‘zi  bir  hayvonlarda  u  bir  vatqning  o‗zida  ham  unisi,  ham 
bunisi  bo‗lib  xizmat  qiladi.  Blastoporga  bog‗liqholda  hayvonlar  birlamchi  va 
ikkilamchi og‗izlilarga bo‗linadi (26- rasm). 
 
 
26 rasm. Birlamchi og‘izlilar (A) va ikkilamchi og‘izlilar (B) mezodermasining shakllanish