Buxoro davlat universiteti b. Ibragimov, M. Ibragimov sport turlari bo

Oyoqlar  harakati.
  Dastlabki  holatda  oyoqlar  uzatib  yuborilgan,  bir-biriga 
birlashtirilgan,  oyoqlar  uchi  ham  cho`zilgan  bo`ladi.  Harakat  boshlanishi  bilan 
ikkala oyoq tizzadan va chanoq-son bo`g’imlaridan bukiladi. Shu paytning o`zida 
oyoqlar  tizzadan  ikki  yon  tomonga  yelka  kengligida  keriladi  va  sal  pastga 
tushiriladi,  oyoqlar  panjasi  esa  (kafti)  suv  sathiga  yetar-yetmas  vaziyatda  tanaga 

---

114 
 
tomon harakatlanadi va tashqariga buriladi. Shu harakat oxirgi nuqtasiga yetganida 
tayyorlanish harakati tugaydi. Bunda son bilan tana oralig’idagi burchak taxminan 
125°  atrofida,  son  bilan  boldir  burchagi  45-50°  atrofida  bo`ladi.  Bir  so`z  bilan 
aytganda, tizzalar suv sathiga perpendikulyar holatga kelgan bo`ladi. Uni juda tez 
bajarish  kerak.  Aks  holda  uning  suzuvchi  harakatiga  qarshiligi  yana  ham  ortib 
ketadi. 
Ishchi  harakat
  oyoqlarni  birin-ketin  -  chanoq-son  bo`g’imidan,  tizzadan 
orqaga - yonga va sal pastga tomon zarb bilan yozishdan boshlanadi. Bunda eshish 
harakatini va bor kuchni panjalar bilan boldirlarga berish kerak. Oyoqlar uzatilib, 
panjalar  uchi  cho`zib  yuborilganida  ishchi  harakat  tugab,  tayyorlanish  harakatiga 
o`tiladi va h. k. 
Brass  usulida  ham  xuddi  boshqa  suzish  turlaridek  harakatlarning 
uyg’unlashuvi juda muhim omil hisoblanadi. Masalan, dastlabki bosqichda, ya`ni 
qo`llar  bilan  oyoqlar  uzatilgan,  bir-biriga  biriktirilgan  paytda  ishchi  harakatini 
qo`llar  bajaradi,  oyoqlar  uzatilganicha  va  bo`shashganroq  holatda  turadi.  Qo`llar 
ko`krakka keltirilgan paytda oyoqlar yig’iladi, qo`llar oldinga cho`zilganda oyoqlar 
zarb  bilan  suvni  tepadi  va  gavda  olg’a  siljib  ketadi.  Shundan  keyin  sikl  qayta 
takrorlanadi. 
Hozirgi  vaqtda  brass  usulida  100  va  200  metr  masofaga  suzish  bo`yicha 
musobaqalar  o`tkaziladi.  Kompleks  suzishlarda  200-400  metrga  suziladi.  Mazkur 
suzish usulini rivojlantirish, takomillashtirish va yuqori ko`rsatkichlarga erishishda 
quyidagi  sportchi  suzuvchilarining  nomlari  dunyoga  tanilgan:  S.Boychenko 
(Moskva),  L.Meshkov  (Leningrad),  V.Minashkin  (Leningrad),  M.  Sokolova 
(Moskva) 
L.Kolesnikov 
(Moskva), 
G.Prozumen’shikova 
(Sevastopol’), 
G.Prokopenko  (L’vov),  Svetlana  Babanina  (Toshkent),  I.Pozdnyakova  (Moskva), 
V.Kosinskiy  (Vorkuta),  N.Pankin  (Moskva),  X.Yunichev  (RF),  M.Xryukin 
(Voronej),  Lyubov’  Rusanova  (Krasnodar),  M.Gavrish-Firsova  (Kiev),  I.Zaseda 
(Kiev),  A.Tutkaev  (Tbilisi),  L.Porubayko  (Krasnodar),  I.Fetisova  (Leningrad), 
Marina  Yurchenko  (Odessa),  evi  Uusmess  (Tallin),  V.Volkov  (Moskva),                        
E.Kliment’ev 
(Minsk), 
D.Kuz’min 
(Moskva), 
E.Volkova 
(Leningrad),                          

---

115 
 
S.Kuz’mina  (Kuybishev),  Yu.Kis  (Olmaota)  R.Julpa  (Litva),  A.Kachyushite,                   
E.Vasil’kova,  S.Varganova,  S.Alimbaeva  (Moskva),  A.Buzelite  (Vil’nyus), 
L.Belokon’ (Toshkent), E.Vavilova, (Toshkent).