Buxoro davlat universiteti abdullaev a. J, Qayimova z. A, Boltaev sh. Sh, Narzieva d. M

Ilk  shakllanishi
  bosqichining  asosiy  belgisi  ssuda  kapitali 
bozorida  maxsus  vositachilarning  yo`qligi  edi.  Kredit  munosabatlari, 
bo`sh  pul  mablag’larning  egasi  va  qarz  oluvchi  o`rtasida  bevosita 
amalga  oshirilar  edi.  Bu  erda  kredit  sudxo`rlik  kapitali  sifatida 
namoyon  bo`ladi.  Uning  o`ziga  xos  belgilari  sifatida  quyidagilarni 
belgilab o`tish mumkin:  

---

172 
 
1.
 
qarz  beruvchi  va  qarz  oluvchi  o`rtasidagi,  to`g’ridan  to`g’ri 
kelishuvga 
asoslangan 
qarz 
munosabatlarining 
to`liq 
markazlashmaganligi; 
2.
 
mablag’larni taqsimlashning cheklanganligi; 
3.
 
qarz  mablag’laridan  foydalanganligi  uchun  juda  yuqori  foiz 
me`yorlarining belgilanganligi va boshqalar. 
  Bu  bosqichning  tugallanishi  ishlab  chiqarish  maqsadlari  uchun 
moliyaviy qarz  resurslariga bo`lgan ehtiyojning keskin oshishiga olib 
kelgan  kapitalistik  ishlab  chiqarish  usuli  bilan  bog’liq.  Alohida 
olingan  sudxo`rlarning  individual  kapitallari  ko`rsatilgan  talablarni 
qondirish  uchun  etarli  emas  edi.  Bu  esa  ba`zi  mulkdorlar  tomonidan 
boshqa  mulqdorlar  pul  mablag’larini  jalb  qilish  hisobidan  o`z 
faoliyatini olib borishga majbur qilardi.