Buxoro davlat tibbiyot instituti ichki kasalliklar propedevtika kafedrasi



Download 2,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet80/374
Sana11.01.2022
Hajmi2,71 Mb.
#349989
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   374
Bog'liq
terapiyada hamshiralik ishi

Mavzu  bayoni:

  Jigar    katta    qismi    o`ng    qovurga    yoyi    ostida    yotgan    va    kichik    qismi  

korinning   Yuqori  qismida  hamda  chap qovurga  ostida  yotadigan  parenximatoz  organ. Jigar  

gipersteniklarda    Yuqorida,  asteniklarda    pastda    va    normosteniklarda    o`rta    vaziyatni  

egallaydi. Jigarning  Yuqori  Yuzasi  diafragmaga  tegib  turadi, pastki  Yuzasi  qorin  bushligiga  

qaragan.  Jigarning    asosiy    vazifasi:  o`t    ishlash    va    chiqarish,  zararsizlantirish,  oqsil  

almashinuvida  katnashish, suv, mineral tuz, vitaminlar, yog, moddalar  almashinuvida  ishtirok  

etish. U organizmning  ichki  muxitini  bir  xilda  saklashda  xam  muxim  axamiyatga  ega. Jigar  

gistologik    jixatdan    jigir    Bo`lakchalaridan  tuzilgan.  Tashki  tomondan  glisson  kapsulasi  bilan 

uralgan.  Jigar  Bo`lakchalari  epiteliy  xujayralaridan    tashkil    topgan    bulib    taekchalar    singari  

qator  yotadi. Bu  tayoqchalarning  bir  tomonidan  ut  kil tomirlari  utadi, ikkinchi  tomonidan  

esa  endoteliy   xujayralaridan  tuzilgan  o`ziga  xos  qon  tomirlari  yotadi. Ular  Yulduzsimon  

tuzilgan    bo`lib    Kupfer    xujayralari    deyiladi.  Bu  hujayralar    ba‘zan    epiteliy    hujayralaridan  

limfa  tugunlari  orqali  ajralib  turadi. 

 

Bo`lakchalarni  ko`ndalang  kesganida  uning  markazini  jigar  venasi  egallagini, uning  



atrofini  esa  radius  bo`ylab  jigar  hujayralari  yotganligini  ko`rishimiz  mumkin. Bo`lakchalar  

orasida    bo`shlik    bo`lib,  u  erdan    qon    va    o`t    suYukligi    o`tadi.  Bo`lakcha    chetlarida    jigar  

arteriyasining    va    darvoza    venasining    tarmoqlari    o`tganligini    ko`rishimiz    mumkin.  Jigar  

arteriyasi    va    darvoza    venasi    orqali    keluvchi    qon    bo`lakchaga    tushadi    va    markazga  

intiluvchi  Yul  orqali  markaziy  jigar  venasiga  quyiladi. Markaziy  venalardan  jigar  venasiga  

quyiladi, ulardan  esa  pastki  kovak  ienaga  quyiladi. 

 

Bo`lakchalar    orasidan    qo`shuvchi    to`qima    qavatiga    o`tadi,  chetda    ular    birlashib  



Glisson    kapsulasini    xosil    qiladi.  Glisson    kapsulasi    jigar    kapsulasi    bo`lib,  undan    qon  


 

42 


tomirlari    va    nervlar    o`tadi.  Epiteliy    to`qimalar    jigar    parenximasini    hosil    qiladi.  O`t 

bo`lakchalarda    xujayralararo    yo`llardan    markaz    yo`nalishida    xarakat    qilib,  bo`lakchalar  

qirrasida    joylashgan    o`t    naychalariga    quyiladi.  Bular    o`zaro    qo`shilib    jigarning    o`ng    va  

chap  bo`lak  o`t  naychasini  va  jigardan  chikkanidan  so`ng  bir-biri  bilan  qo`shilib, jigarning  

umumiy  o`t  yo`lini  hosil  qiladi. Jigarning  umumiy  o`t  yo`li  esa  o`t  pufagi  naychasi  bilan  

qo`shilib, 12 barmoq  ichakning  pastga  Yunaluvchi  qismiga  kuyiladigan  umumiy  ut  Yulini  

xosil  kiladi. Jigar  organizmdagi  xazm  bezlarining  eng  kattasi   hisoblanadi. U bir  vaqtning  

o`zida  hazm, qon  aylanish va  moda  almashmnmsh  a‘zosi  bo`lib  hisoblanadi. Jigar  o`t  hosil  

qilish    funksiyasi  axamiyatga    ega.  Bir    kecha    kunduz    davomida    1  litrga    yakin    ut    xosil  

buladi,uning  tarkibida  ut  pigmentlari (ranglar), ut  kislotalari  va  xolesterin  kiradi. SHunday  

kilib  jigar  organizmda  moda  almashinuvida  faol  ishtirok  etuvchi  muxim  a‘zo  xisoblanadi. 

    Jigar  va  ut  Yullaridagi  kasalliklarga  asosan  gepatitlar, xoletsistitlar, jigar  sirrozi, xolangit  

kiradi. Bu  kasalliklarni  asosiy  tekshirish  usullari:  

Surab  surishtirish. 

Ko`zdan  kechirish. 

Palpasiya. 

Perkussiya. 

Laborator  tekshiruv. 

Endoskopik  tekshiruv. 

Duodenal  zondlash. 

Radioizotrop  tekshiruv. 

Ultratovush  tekshiruv  usullari. 

Biopsiya. 

 


Download 2,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   374




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish