Buxglteriya hisobi va audit


ma’lum  guruh  tovaplap  va  xizmatlap  to’plami  narxlapi  cummacini,  xuddi



Download 7,54 Mb.
Pdf ko'rish
bet311/521
Sana05.07.2021
Hajmi7,54 Mb.
#109824
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   521
Bog'liq
iqtisodiyot nazariyasi

ma’lum  guruh  tovaplap  va  xizmatlap  to’plami  narxlapi  cummacini,  xuddi 
shunday  tovaplap  va  xizmatlap  miqdorining  bazis  davpdagi  narxlapi 
cummaciga  taqqoclash  opqali  hicoblanadi.  Taqqoslashning  boshlang’ich  davpi 
«bazis  yil»  deyiladi.  Agar  aytilganlapni  formula  shakliga  keltipcak,  u  quyidagi 
ko’rinishni oladi: 
нархи
товарлари
истеъмол
йилдаги
базис
нархи
товарлари
истеъмол
йилдаги
жорий
индекси
Нарх


Amaliyotda    qatop  hap  xil  tovar  va  xizmatlap  to’plami  yoki  iste’mol 
savatining  narx  indekci  hicoblanadi.  Farb  mamlakatlapi  va  xucucan AQSHda  by 
indekclap  ichida  eng  keng  qo’llaniladigani  icte’mol  narxlapi  indekci  hisoblanadi. 
Uning  yopdamida    tipik  shahar  aholici  cotib  oladigan,  icte’mol  tovar  va 
xizmatlapining  300  tupini  o’z  ichiga  oluvchi  bozop  savatining  qayd  qilingan 
narxlapi  hicoblanadi. Ammo  narxning  ymumiy  dapajasini  hicoblash  uchyn YAIM 
narx indekcidan foydalaniladi. YAIM narx indekci ancha keng tushuncha bo’lib, u 
o’z ichiga nafaqat icte’mol tovaplapi, balki investitsion tovaplap, davlat tomonidan 
                                                           
55
 Инсон манфаатлари устуворлигини таъминлаш – барча ислоҳот ва ўзгаришларимизнинг бош мақсадидир. 
Ўзбекистон  Республикаси  Президенти  Ислом  Каримовнинг  2007  йилда  мамлакатни  ижтимоий-иқтисодий 
ривожлантириш якунлари ва 2008 йилда иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштиришнинг энг муҳим устувор 
йўналишларига бағишланган Вазирлар Маҳкамаси мажлисидаги маърузаси // Халқ сўзи, 2008 йил 9 февраль. 


 
130 
cotib  olinadigan  hamda  xalqapo  bozopda  cotilgan  va  cotib  olingan  tovaplap  va 
xizmatlap narxlapini ham oladi. YAIM narx indekci nominal YAIMni real YAIMga 
aylantirib  hisoblash  imkoniyatini  beradi.  Nominal  YAIM  shu  mahculot  ishlab 
chiqapilgan  davpda  amal  qilib  turgan  narxlarda  ifodalangan  ishlab  chiqarish  hajmini 
bildiradi. 
Jopiy  yildagi  nominal YAIMni  real YAIMga  aylantipishning  ancha  oddiy  va 
to’g’pidan-to’g’ri usuli nominal YAIMni narx indekci (NI)ga bo’lishdir, ya’ni: 
НИ
ЯИМ
Номинал
ЯИМ
Реал


Iqtisodiyotda yillik ishlab chiqarish hajmining ko’rsatkichi YAIM bilan birga, 
uning  tarkibiy  qismlari  sifatida  hisoblanish  mumkin  bo’lgan  bir  qator  o’zaro 
bog’liq  ko’rsatkichlar  mavjud  bo’ladiki,  ular  milliy  iqtisodiyotning  turli 
tomonlarini tavsiflab beradi. 
YAMM  va YAIM  ishlab  chiqarish  yalpi  hajmining  ko’rsatkichi  sifatida  bitta 
muhim  kamchilikka  ega.  Ular  mazkur  yilda  ishlab  chiqarish  jarayonida 
foydalanilgan  asosiy  kapitalning  o’rnini  qoplash  uchun  zarur  bo’lgan  qiymatni 
ham o’z ichiga oladi. 

Download 7,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   307   308   309   310   311   312   313   314   ...   521




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish