Buxglteriya hisobi va audit

Absorbtsiya  -  yalpi  ichki  mahsulotning  mazkur  mamlakatdagi  uy 
xo’jaliklari, korxonalar va davlatga realizatsiya qilinadigan qismi. 
Kapital  harakati  hisobida  aktivlar  bilan  amalga  oshiriladigan  barcha  xalqaro 
bitimlar  o’z  ifodasini  topadi.  Bular  chet  elliklarga  aktsiyalar,  obligatsiyalar, 
ko’chmas mulk va h.k. sotishdan olinadigan daromadlar hamda chet eldan aktivlar 
sotib olish natijasida vujudga keladigan sarf xarajatlar. 
 
Kapital harakati 
balansi 
= 
Aktivlar sotishdan 
tushumlar 
_    CHetdan aktivlar sotib 
olishga sarflar 
 
CHet  el  aktivlarini  sotish  chet  el  valyutalari  zahiralarini  ko’paytiradi,  ularni 
sotib  olish  esa  kamaytiradi.  Markaziy  bank  tomonidan  chet  el  valyutalarining 
sotilishi  va  sotib  olinishi  rasmiy  zahiralar  bo’yicha  operatsiyalar  deyiladi.  Bu 
operatsiyalar Markaziy bankning ochiq bozordagi operatsiyalari bilan bir xil emas. 
Rasmiy  zahiralar  bilan  operatsiyalar  natijasida  joriy  hisobdagi  qoldiq  summasi, 
kapital  harakati  hisobi  va  zahiralar  miqdorining  o’zgarishi  nolni  tashkil  qilishi 
zarur. 
Respublikamizda  davlat  byudjeti  taqchilligi  ijobiy  tavsifga  egaligi,  tashqi 
savdo  aylanmasida  ijobiy  saldoga  erishilganligi  (2007  yil  3755,9  mln.  AQSH 
dollari  miqdorida)  va  oltin-valyuta  zaxiralarimizning  yildan-yilga  ko’payib 
borayotganligi «...O’zbekistonning o’z majburiyatlari bo’yicha vaqtida hisob-kitob 
qilish  kafolatini  beradigan  eng  ishonchli,  to’lovga  qodir  hamkorlar  qatoridan 
munosib joy olishini ta’minlaydi»
1
.