Buxgalteriya va kasbiy faoliyat asoslari

Angliya firmalari buxgalteriya balansining tuzilishi. 

AKTIVLAR 

$ 

$ 

$ 

Oborotda bo’lmagan aktivlar 

 

 

 

Nomoddiy aktivlar 

 

 

 

Gudvil 

 

10,000 

 

Asosiy vositalar ( moddiy aktivlar) 

 

 

 

Binolar 

9,000 

 

 

Jihozlar 

5,600 

 

 

Transport vositalari 

2,400 

17,000 

27,000 

Oborot (joriy) aktivlar 

 

 

 

Zahiralar 

6,000 

 

 

Debitorlar 

3,000 

 

 

 

58

Frank Wood. Business accounting. I Volume ASKERI, 1992 y., 99bet. 

 

---

239 

 

 

Bank schyotlaridagi pullar 

4,000 

13,000 

 

Kreditorlar: yil davomida to’lanadigan 

summalar 

 

 

 

E’lon qilingan (taklif qilingan) divident 

1,000 

 

 

Kreditorlar 

3,000 

 

 

Korporatsiya foydasidan to’lovga 

ajratilgan soliq 

 

2,000 

 

6,000 

 

 

Sof oborot (joriy) aktivlar 

 

 

7,000 

Aktivlarning umumiy summasi minus 

qisqa muddatli majburiyatlar 

 

 

 

34,000 

Kreditorlar: bir yildan ortiq davrda 

to’lanadigan summalar 

 

 

 

Obligatsiya shaklidagi qarzlar 

 

 

8,000 

 

 

 

26,000 

PASSIVLAR 

 

 

 

Kapital va zaxiralar 

 

 

 

Jalb qilingan aktsioner kapitali 

 

 

20,000 

Eng kam qiymati qo’shimchalar 

 

 

1,200 

Boshqa zahiralar 

 

 

 

Umumiy zahiralar 

 

 

3,800 

Foyda va zararlar schyoti 

 

 

1,000 

 

 

 

26,000 

 

Xorij  firmasining  faoliyatidan  keltirilgan  misoldan  (balansdan)  ko’rinib 

turibdiki balans ularning moblag’lari va mablag’larning paydo bo’lish manba’lari 

haqida batafsilroq axborot olish imkoniyatini beradi. 

 

 

---

240 

 

 

3. XО‘JALIK MUOMALALARI TA’SIRIDA BALANSDA SODIR 

BО‘LADIGAN О‘ZGARISHLAR. 

Korxonalar  faoliyatining  hamma  bosqichlarida  moddiy  qiymatliklarni 

kelishi,  chiqib  ketishi,  ish  haqi  hisoblash,  mol  yetkazib  beruvchilar  bilan  hisob-

kitoblar,  yangi  mashulot  yaratish,  mashulotlarni  sotish,  xaridorlardan  olingan  pul 

mablag‘larini  aks  ettirish  va  boshqa  shu  kabi  kо‘p  sonli  xо‘jalik  muomalalari 

doimo  sodir  bо‘lib  turadi.  Xо‘jalik  muomalalari,  xо‘jalik  mablag‘larini  tarkibi, 

joylanishi  va  ularni  tashkil  topish  manbaalarini  miqdoran,  shaklan  va  mazmunan 

о‘zgartiradi.  Bu  о‘zgarishlar  buxgalteriya  balansi  moddalariga  ham  ta’sir  etib, 

ularni kо‘payishga yoki kamayishga olib keladi, ammo balans aktivi va passivining 

tengligi saqlanib qoladi. 

Хо‘jalik operatsiyalarining balansga bо‘lgan ta’sirini “Toshmuhammad hoji 

” xususiy firmasi misolida kо‘rib chiqamiz: