«buxgalteriya hisobi va audit» kafedrasi «buxgalteriya hisobi»

9. Moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlar hisobi
«Хarajatlar tarkibi to’g’risidagi Nizom»ga binoan moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlarga quyidagilar kiradi:
- Olingan royaltilar va sarmoya transferti.
- O’zbekiston Respublikasi hududida va uning tashqarisida boshqa xo’jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatida ulush qo’shgan holda qatnashishdan olingan daromad, aksiyalar bo’yicha dividendlar va obligatsiyalar hamda xo’jalik yurituvchi sub’ektga tegishli qimmatli qog’ozlar bo’yicha daromadlar.
- Mulkni uzoq muddatli ijaraga berishdan olingan daromadlar (lizing to’lovini olish).
- Valyuta schyotlari, shuningdek chet el valyutalaridagi muomalalari bo’yicha ijobiy kurs tafovutlari.
- Sarflangan (qimmatli qog’ozlarga, sho’’ba korxonalarga va hokazolarga) mablag’larni qayta baholashdan olingan daromadlar.
Moliyaviy faoliyatdan olingan boshqa daromadlar soliqqa tortishda yalpi daromadga kiritilmaydi.
Moliyaviy faoliyat bo’yicha daromadlar hisobi «Asosiy xo’jalik faoliyatidan olinadigan daromadlar» nomli 2-son BHMS, «Ijara hisobi» nomli 6-son BHMS, «Moliyaviy investitsiyalar hisobi» nomli 12-son BHMSlar bilan tartibga solinadi.
Moliyaviy faoliyat bo’yicha olinadigan daromadlar uchun quyidagi hisobvaraqlar ochilishi mumkin:
9510-«Royaltidan olingan daromadlar»
9520-«Dividendlar ko’rinishidagi daromadlar»
9530-«Foiz ko’rinishidagi daromadlar»
9540-«Kurs farqlaridan olingan daromadlar»
9550-«Moliyalanadigan lizingdan olinadigan daromadlar»
9560-«Qimmatli qog’ozlarni qayta baholashdan daromadlar»
9590-«Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa daromadlar».
Ushbu hisobvaraqlar tranzit bo’lib, passiv xarakterga ega. Ularning kredit oborotida tegishli manbalar hisobidan moliyaviy foydaning ko’payishi, debet oborotida esa ularning hisobdan chiqarilishi aks ettiriladi.
9510-«Royaltidan olingan daromadlar» schyotida royalti va kapital transferti bo’yicha olingan daromadlar aks ettiriladi.
Royaltidan olingan daromadlarga quyidagicha provodka beriladi: