Buxgalteriya balansi, uning tuzilishi va mazmuni

XULOSA VA TAKLIFLAR 
Xulosa o‘rnida shuni ta’kidlash joizki, hozirgi kunda ta’lim tizimida juda 
katta o‘zgarishlar bo‘lmoqda. Bugungi kun ta’lim tizimining bosh maqsadi har 
tomonlama yetuk kadrlarni yetkazishdir. Buning uchun ta’lim muassasalarida 
o‘quv jarayonlari yangicha shaklda olib borilmoqda. Ilgarigi an’anaviy usullardan 
zamonaviy pedagogik texnologiyalarga o‘tilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A. Karimov Oliy Majlisning 
Qonunchilik palatasi va Senatning qo‘shma yig‘ilishida: “Bizning bosh 
maqsadimiz 
– jamiyatni demokratlashtirish va yangilash, mamlakatni 
modernizatsiyalash 
va 
isloh 
etishdir” 
deb 
nomlangan 
ma’ruzasida 
Respublikamizda keying yillarda amalga oshirilishi zarur bo‘lgan masalalar, 
ustuvor yo‘nalishlar haqida to‘xtalib, kadrlarning malakasi, ishbilarmonligi va 
ma’suliyatini oshirish zarurligini ta’kidladi. 
Respublikamizda bozor islohotlarini chuqurlashtirish sharoitida oliy 
ta’limning xizmatlari samaradorligini oshirish, ta’lim tizimidagi qonuniyatlarni 
tadqiq etish , kadrlar tayyorlash milliy dasturining amalga oshishini baholab borish 
muhim ahamiyatga ega. 
Respublikamizda ishlab chiqilgan qonunlarda ta’lim tizimini isloh qilish 
masalalariga alohida e’tibor qaratilgan. Bugungi knda mamlakatimizda ta’lim 
tizimini isloh qilish bo‘yicha muayyan ishlar amalga oshirilmoqda. Hozirgi 
kundagi asosiy vazifa asosan talaba – yoshlarning malaka darajasiga qaratilmoqda. 
Eng avvalo kadrlar malakasini oshirish hayotiy majburiyat bo‘lib, iqtisodiyotda, 
ijtimoiy hayotda har kuni jiddiy o‘zgarishlar bo‘lmoqda. Bugungi kundagi ushbu 
o‘zgarishlarni o‘zlashtirib boorish, talaba – yoshlarga ushbu jarayonlarni yetkazib 
berish o‘qituvchilardan ham kata ma’suliyat talab qiladi. 
Qolaversa talaba yoshlar ham ushbu borada o‘z bilim va ko‘nikmalarini turli 
manbalar bilan boyitib bormoqdalar. Ushbu jarayonlarning bosh maqsadi talabalar 
o‘zlarini olgan bilimlarini puxta egallab, mutaxasissliklari bo‘yicha zamonaviy 
bilimga ega bo‘lishlaridir. Bundan tashqari olgan bilimlarini qolganlar bilan 

---

67
o‘rtoqlashishlariga qaratilgan. Shunday ekan nimalarga e’tibor qaratish lozim, 
ya’ni qanday tavsiyalar ishlab chiqish mumkin.
Shu o‘rinda ta’kidlash lozimki, bugungi kunda yoshlarni ma’naviy 
intellektual rag‘batlantirishning ahamiyati kattadir. Ma’naviy intellectual sifatlarni 
zamonaviy usullarda aniqlash tarbiyaviy jarayonga samarali o‘zgarishlar kiritadi. 
O‘quvchi yoshlarning, talabalarning ma’naviy-intellektual shakllanish sifatlaridagi 
yutuq va kamchiliklarni odilona baholash tizimi tarbiy mazmuni, usullari va uning 
tashkiliy shakllarini yaxshilashga doir tuzatishlar kiritishi lozim.
Yuqorida ko‘rib chiqqanimizdek, zamonaviy pedagogik texnologiyalarning 
bir bo‘lagi modellashtiruvchi metod avvalambor talabalarning mustaqil fikrlashga 
o‘rgatadi. Bu jarayonda barcha talabalar o‘qituvchi boshchiligida darsga 
qatnashishadi. 
Talabalarga 
mutaxasisslikbo‘yicha 
bilimlardan 
tashqari 
boshqaruv 
jarayonini ham o‘rgatish lozim. Buni ham biz yuqoridagi metod orqali qo‘llay 
olamiz albatta. 
Ushbu bitiruv malakaviy ishini yozish jarayonida shuni xulosa qilish 
mumkinki, buxgalteriya hisobi faoliyatning bosh bo‘g‘ini desak yanglishmaymiz 
albatta. Chunki, bu hisob tizimi orqali biz sub’yektlar faoliyatini qay darajada olib 
borilayotganini bemalol baholay olamiz. Buning uchun esa biz Buxgalteriya 
balansi, uning tuzilishi va mazmunini to‘g‘ri farqlay olishimiz kerak. Buning 
uchun bizga qonunchilik tizimidan ham yyetarli bilimlar bo‘lishi shart. Bugungi 
kunda erkin va mustaqil fikrlovchi, ijtimoiy-siyosiy hayotda ongli ravishda va faol 
ishtirok etishga qodir yosh avlodni shakllantirish bosh masala ekan, shuning uchun 
na’lim tizimiga e’tiborni kuchaytirish kerak. 
Mavzu bo‘yicha quyidagi metodik tavsiyalarni bildirishimiz mumkin: 
- Modellashtirish o‘yinlarining mazmun-mohiyatini, maqsad vazifalarini 
tushuntirish talabalarning kasbiy malaka-ko‘nikmalarini shakllantirishga yordam 
berishi lozim; 
- 
Modellashtiruvchi 
o‘yin metodida motivatsiya va tasavvurni 
shakllantirishga alohida e’tibor berish; 

---

68
- Modellashtirish o‘yinlarini rejalashtirish va tayyorlashni muvofaqqiyatli 
amalga oshirish iqtisodiy ta’lim tarbiyaning muhim sharti hisoblanadi; 
- Modellashtiruvchi o‘yin metodini o‘tkazish jarayonining o‘ziga xos 
xususiyatlarini aniqlash va tushuntirish; 
- Modellashtiruvchi o‘yin metodini oldindan tushuntirish ta’lim sifati va 
samaradorligi kafolati ekanligini inobatga olish; 
- Modellashtiruvchi o‘yin metodini o‘tkazishdan oldin uning didaktik va 
tarbiyaviy maqsadlariga alohida e’tibor qaratish lozim. 

---

69