Burg‘ilash quduqlari elementlariga nimalar kiradi?

Burg‘ilash ishlari rivojlanishi haqida qisqacha tarixiy ma’lumotlar.

Ibtidoiy odamlar eramizdan 25 ming yil avval ham toshlardan turli qurollar tayyorlash va ularga dastaklar mahkamlash uchun ularni kremniyli burg‘ilar bilan parmalaganlar. Misrda bundan 6 ming yil avval piramidalar qurishda aylanma burg‘ilashdan foydalanilganligi ma’lum. Xitoyda bundan 2 ming yil avval sho‘r suvlardan osh tuzini ajratib olish uchun zarba usuli bilan quduqlar burg‘ilangan. Ko‘hna rimliklar ham turli maqsadlar uchun burg‘ilashdan foydalanganlar. 1126-yili Fransiyaning Artua provinsiyasida birinchi artezian qudug‘i burg‘ilangan. Rossiyada burg‘ilash ishlarining boshlanishi XV—XVII asrlarda tuz konlarining rivojlanishi bilan bog‘liq edi. Solikamsk shahri yaqinida chuqurligi 100 metr va diametri 1 metr bo‘lgan quduq belgilari topilgan. Burg‘ilash ishlarining Rossiyadagi rivoji XIX asrlarga to‘g‘ri keladi — shahar va korxonalarni suv bilan ta’minlash maqsadida: 1824—1831-yillari Odessa shahrida, 1831—1833-yillari Peterburg shahrida, 1833-yili Kerch shahrida, 1876-yili Moskva shahrida birinchi suv quduqlari burg‘ilandi. Kolonkaviy burg‘ilash usulining rivojlanishi shveysariyalik soat ustasi J. R. Leshoning ishlari bilan boshlanadi. U 1862-yili Alp tog‘idagi o‘tkazilgan temiryo‘l tonneli qurilishida portlatish quduqlarini burg‘ilash uchun olmosli koronkalarni taklif etdi. Olmosli burg‘ilashning keyingi takomillashuvi shved tog‘ muhandisi R. A. Krelius nomi bilan bog‘landi. U 1880-yili burg‘ilash stanogini ixtiro qildi. Bu stanok butun dunyo bo‘ylab keng tarqaldi. Rotorli burg‘ilash birinchi marta 1901-yili AQSH da ishlatildi, Rossiyada rotorli usul bilan birinchi quduq 1901-yili Bokuda burg‘ilandi. 1920-yildan boshlab bu usul neft quduqlarini burg‘ilashda keng avj oldi va 1934-yilga kelib zarbali burg‘ilashni siqib chiqardi.

4.