Бухоро Муҳандислик Технология Институти Магистр : Бердиев Уктам Рустам угли

Монтмориллонит қатламли кристалли тузилишга, юқори дисперсияга ва адсорбсия, катионлар алмашинувига ва гидрофилликка эга. Таркиби туфайли бентонитлар сезиларли даражада ўзига хос сирт майдонига, минерал ўғитлар таъсирини узайтиришга имкон берадиган жуда юқори катион алмашиниш қобилиятига эга. Улар таркибида цинк, магний, калций, калий ва бошқалар каби кўп миқдордаги микро ва макроэлементлар мавжуд бўлиб, уларни тупроққа қўшиш тупроқнинг агрокимёвий ва агрофизик хусусиятларини сезиларли даражада яхшилайди ва унумдорлигини оширади.

• Монтмориллонит қатламли кристалли тузилишга, юқори дисперсияга ва адсорбсия, катионлар алмашинувига ва гидрофилликка эга. Таркиби туфайли бентонитлар сезиларли даражада ўзига хос сирт майдонига, минерал ўғитлар таъсирини узайтиришга имкон берадиган жуда юқори катион алмашиниш қобилиятига эга. Улар таркибида цинк, магний, калций, калий ва бошқалар каби кўп миқдордаги микро ва макроэлементлар мавжуд бўлиб, уларни тупроққа қўшиш тупроқнинг агрокимёвий ва агрофизик хусусиятларини сезиларли даражада яхшилайди ва унумдорлигини оширади.
• Бентонитнинг аммиакли селитра гранулаларининг кучини оширадиган ва шу билан бирга унинг қотишини камайтирадиган қўшимчалар сифатида таъсир қилиш механизми кўплаб кристалланиш марказларини яратишга асосланган бўлиб, улар кристалланиш жараёнини тезлаштиради ва кичик кристалларнинг пайдо бўлишига олиб келади. Бунда зичроқ ва кучлироқ доналар ҳосил бўлади. Бентонитлар гидроксид (натрий ёки калций-натрий) ва тупроқ гидроксид (калций, магний-калций, калций-магний) бўлиб, уларнинг фарқлари ва хусусиятлари монтмориллонит кристалл панжарасининг турли нисбатдаги қатламлараро бўшлиқларида ишқорий ва (ёки) ишқорий ер металларининг алмашинадиган катионлари билан белгиланади. Ишқорий бентонитлар сувда шишиб, гелга ўхшаш ҳолатга келади ва барқарор суспензияни ҳосил қилади, тупроқли-гидроксиди тезда чўккан заррачаларга айланади. Шундай қилиб, аммиакли селитра ишлаб чиқаришга бентонитни жалб қилишга қаратилган тадқиқот ишларини олиб бориш (бугунги кунда олинган асосий ўғитлардан ташқари) ва технологияларни ривожлантириш долзарб вазифадир.