Бухоро давлат университети жисмоний маданият факультети

“ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИ: ИМКОНИЯТЛАР ВА ИСТИҚБОЛЛАР” 
212 
натижасида мамлакатимизда ўқувчи-ёшлар ўртасида спорт билан шуғулланувчи қизлар сони тобора 
ортиб бормоқда. Хусусан, хотин-қизларнинг спортга қизиқиши қишлоқ жойларда ҳам сезиларли тарзда 
кўпайган. Энг муҳими, спортнинг инсон учун фойдали эканлигини, унинг фалсафасини бугун ота-
оналар ҳам тушуниб етмоқда. Ҳатто энг чекка туманларда ҳам ўғиз-қизларини спорт мажмуасига 
етаклаб келаётган ота-оналарни кўплаб учратиш мумкин. Гап шу ҳақда кетар экан, давлатимизда 
Ўзбекистон Болалар спортини ривожлантириш жамғармаси Ҳомийлик кенгашининг 2011 йил 25 
февраль куни бўлиб ўтган навбатдаги йиғилишида юртимизда қизларни спортга кенг жалб этиш 
жараёни ҳақидаги ушбу фикри жуда муҳимдир: “Масаланинг муҳим жиҳати шундаки, спорт билан 
шуғулланган қиз бола эртага она бўлади, соғлом зурриёдни дунёга келтиради. Айни пайтда ўз 
фарзандига спортга меҳр туйғусини сингдиради”. Дарҳақиқат, спорт, аввало, мустаҳкам соғлиқ, 
жисмоний камолотга эришув омилидир. Аёлнинг саломатлиги эса оиланинг, ҳеч шубҳасиз, 
жамиятнинг саломатлиги ҳамдир. Давлатимиз томонидан хотин-қизлар спортига қаратилаётган 
эътибордан жуда мамнунмиз. Бизга яратиб берилаётган шарт-шароитлар туфайли ўз иқтидоримизни 
намойиш этиб, юртимиз довруғини оламга достон қилишдан бахтиёрмиз. 
Ҳақиқатан ҳам, кейинги йилларда Юртбошимиз раҳнамолигида мамлакатимизда хотин-қизлар 
спортига қаратилаётган юксак ғамхўрлик замирида улкан фалсафий маъно мужассам. Бугун барчамиз 
яхши биламизки, спорт — бу ҳаракат, бу соғлом турмуш тарзи, ўз-ўзидан эса ҳар томонлама етук 
фарзандлар вояга етиши учун замин яратади.
Бу эса порлоқ ва ишончли келажак деганидир. Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институтида 
амалга оширилаётган эзгу ишлар ана шу мақсад йўлидаги собитқадам ҳаракатлардан биридир.
И.П. Павлов жисмоний харакатнинг инсон саломатлигига таъсирини, организм ташқи муҳит 
билан чамбарчас боғланганлигини англатувчи кўриниш, деб таърифлайди.
Фаол-ҳаракатнинг организмга кўрсатадиган таъсирини қуйидагича ифодалаш мумкин: юрак-қон-
томир функцияси фаоллашади; нафас олиш яхшиланади; суяклар мустахкамланиб, мускуллар кучли 
бўлади, бўғинлар харакатчанлиги ортади; овқатнинг яхши ҳазм бўлиши таъминланади; айириш 
органларининг фаолияти яхшиланади; асаб тизими мутаҳкамланади. Булар эса марказий нерв тизимида 
бўладиган қўзғалиш ходисаларининг мувозанатини бир меъёрда сақлашда катта ахамиятга эга; инсон 
психологиясига ижобий таъсир кўрсатади; қадди-қоматнинг тўғри шаклланишига ёрдам беради. Демак, 
ўз организмини чиниқтириш, меҳнат унумдорлигини ошириш, соғлиқни мустаҳкамлаш асосида узоқ 
умр кўришни истаган ҳар бир киши доимо жисмоний ҳаракатларни ташкил этиб туриши, шу билан 
бирга кундалик фаолиятини маълум тартиб асосида олиб бориши мақсадга мувофиқ. 
Адабиётлар 
1. Давид Вернер “Ҳаммабоп тиббиёт қўлланмаси” Тошкент-2006
2. Шарипова Д, Содиқов.Д “Валеология асослари ” Т-2010 115.б 
3. Иргашев.Ш.Б. “Валеология ”Т-2015 С ,400 
4. Арзиқулов Р.У. Соғлом турмуш тарзи асослари . Т- 2005