Бухоро- 2022 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети

«ҚУРУҚ УСУЛ» асосида муаян кимёвий элемент ёки унинг аниқ бир кимёвий биримасининг ўзига хос рангда ёниш жараёни ётади. Маъзур усул воситасида кўпинча турли хил металлар аниқланади. Тажриба қуйидагича тартибда амалга оширилади: тоза ва қуруқ шиша таёқчани олиб, унинг учини текширилаётган модда эритмаси ёки сув эритмасига ботирилади ва тезда уни алангага тутилади, натижада, аланга рангини ўзгартириши кузатилади. Ёдда тутиш таъкидлаш мумкинки. Натрий сариқ рангда, калий бинафша, стронций оч қизил, барий яшил ранглар ҳосил қилади.
Умуман ҳар қандай текшириладиган бирикмаларни комплекс анализи ўтказиладиган бўлса, биринчи навбатда, юқорида баён этилгандек сифат анализлари ўтказилиб, уларнинг таркиб тузилмаси тўғрисида зарур маълумотларга эга бўлинади.
МИҚДОР АНАЛИЗИ. Одатда, текшириладиган модда «сифат анализи» га учратилгандан кейин миқдор анализи бўйича тажрибалар амалга оширилади. Фараз қилайлик, текширишлар натижасида эритма ёки суюқ ҳолдаги бирор аралашма таркибидаги аниқ бир турдаги элементлар ёки муаян модда борлиги аниқланди, дейлик, энди унинг миқдори топилиши керак бўлсин. Бунинг учун юқорида тавсифланганидек, чўкма ҳосил қилиниб, уни ажратиб олиб, қуритилган ҳолда, аниқ массаси- миқдори топилади. Шундан сўнг ана шу модданинг кимёвий тузилиши, яъни молекуласининг кимёвий формуласи ҳамда реакциялар тенгламасидан фойдаланиб, бир қатор ҳисоб китоблар ўтказиб, элемент ёки модда миқдори бўйича аниқ маълумотлар қўлга киритилади.
Шундай қилиб, хулоса қилиш мумкинки, ўрганилиши зарур бўлган ҳар қандай модда, табиий бирикма ва маҳсулотлар, биринчи галда, кимёвий Сифат ва Миқдор ва анлизларга учратилар экан. Бунинг қанчалик муҳим аҳамиятга эга эканлигини қуйидаги мисолдан ҳам билиш мумкин. У ҳам бўлса, овоқова сувдан анализ қилиш масаласи. Маълумки атроф муҳит бўлганиши туфайли, кейинги йилларда айниқча, кўплаб табиий манбаалар ўз кўрсаткичларини ўзгартиришмоқда, жумладан сув ҳавзаларининг зарарли кимёвий бирикмалар билан ифлосланиб бораётгани фикримиз исботидир. Мисол сифатида, оқова сувларни Сифат ва Миқдор анализига учратилишини кўриб чиқамиз.