“Бухгалтерия ҳисоби” кафедраси

Эффектив фоиз усули 
- бу молиявий актив ёки молиявий мажбуриятнинг 
амортизацияланган қийматини ҳисоблаш ва фоизли даромад ёки фоизли 
харажатни тегишли даврда тақсимлаш усулидир.
Ҳаққоний қиймат
- бу баҳолаш санасида бозор иштирокчилари 
ўртасидаги одатдаги операцияда активни сотишда олиниши мумкин бўлган ёки 
мажбуриятни ўтказишда тўланиши мумкин бўлган нархдир. 
Молиявий инструмент
- бу бир ташкилотнинг молиявий активини ва 
бошқа ташкилотнинг молиявий мажбурияти ёки улушли инструментини
кўпайишига олиб келадиган шартномадир.
Ўзаро ҳисоб-китоб қилиш ҳуқуқи
– шартнома асосида ёки бошқа 
ўрнатилган тартибда, кредиторга тўланиши лозим бўлган қийматнинг бир 
қисмига ёки барчасига нисбатан кредитордан олиниши лозим бўлган қиймат 
орқали қоплаш ёки бошқа ҳолларда бекор қилиш бўйича қарздорнинг юридик 
ҳуқуқи ҳисобланади. 
Қатъий келишув
- бу белгиланган келгуси сана ёки саналарда 
белгиланган нархда ресурсларнинг белгиланган миқдорининг алмашинуви 
бўйича мажбурият юклайдиган келишувдир.
Режалаштирилган операция
- бу мажбурий бўлмаган, аммо кутилган 
келгуси операциядир.

---

322 
Улушли инструмент
- бу ташкилотнинг барча мажбуриятлари 
чегирилгандан сўнг унинг активидаги қолдиқ улушни тасдиқловчи ҳар қандай 
шартномадир.
Хеж самарадорлиги
- бу хежланган рискга тегишли бўлган хежланган 
модданинг ҳаққоний қийматидаги ёки пул оқимларидаги ўзгаришларнинг 
хежлаш инструментининг ҳаққоний қийматидаги ёки пул оқимларидаги 
ўзгаришлар билан қопланиш даражасидир.
Хежланган модда
- бу актив, мажбурият, қатъий келишув, юқори 
эҳтимолли режалаштирилган операция ёки хориждаги бўлинмага соф 
инвестициядир. 
Хежлаш инструменти
- бу белгиланган дериватив ёки (фақат хорижий 
валюта курсидаги ўзгариш рискининг хеджи учун) белгиланган нодериватив 
молиявий актив ёки белгиланган нодериватив молиявий мажбуриятдир.