Бухгалтер учун қўлланма таътил пулини тўҒри ҳисобланг

Бухгалтер учун қўлланма
ТАЪТИЛ ПУЛИНИ ТЎҒРИ ҲИСОБЛАНГ


Таътил пулини ҳисоблаш, ёзги оромгоҳ ва санаторийларга йўлланмалар ҳақини тўлаш ҳамда ўз ходимларининг дам олиши билан боғлиқ ёз ойларида таҳририятимизга келаётган саволларнинг миқдори йил сайин кўпайиб бормоқда.
Бундай мурожаатларнинг кўпайиб кетишини кутмасдан "Norma Ekspert" мутахассислари бухгалтерлар учун қўлланма тайёрладилар, унда ходим таътилга чиқаётганида таътил пуллари ва бошқа тўловларни ҳисоб-китоб қилишнинг турли жиҳатлари тушунтирилади.

Ҳар бир ишловчи шахснинг дам олиш ва иш қобилиятини тиклаш учун ҳақ тўланадиган йиллик таътил олиш ҳуқуқи кафолатланган. У иш берувчи билан меҳнат муносабатларини меҳнат шартномаси (контракти) асосида расмийлаштирган шахсларга берилган. Бундай шахсларга доимий ходимлар, ўриндошлар, меҳнат вазифаларини тўлиқсиз иш вақти шартларида бажарадиган ходимлар, шунингдек мавсумий ёки уйда ишлайдиганлар киради.

Меҳнат таътили даврида ходимларнинг иш жойи (лавозими) ва ўртача иш ҳақи сақланади (Меҳнат кодексининг 133-моддаси, бундан кейин - МК), улар иш берувчининг ташаббусига кўра ишдан бўшатилиши мумкин эмас, корхона бутунлай тугатиладиган ҳоллар бундан мустасно.
Таътиллар турлича бўлади: йиллик асосий, йиллик асосий узайтирилган, йиллик қўшимча таътил. Бундан ташқари, ижтимоий таътиллар - ҳомиладорлик ва туғиш, болаларни парваришлаш, таълим олиш муносабати билан ва ижодий таътиллар ҳам бор.
ҲАР ЙИЛИ ЯРИМ ОЙГА, БУНДАН КАМ ЭМАС

Йиллик асосий таътил - иш йили мобайнидаги иш учун бериладиган, меҳнат вазифаларини бажаришдан озод қилувчи узоқ давом этадиган узлуксиз вақт даври. Ҳар бир ходим учун иш йили якка тартибда - у меҳнат шартномаси бўйича ишлашни бошлаган кундан бошлаб 12 ой деб ҳисобланади. Ходимнинг йиллик ҳақ тўланадиган таътилга ҳуқуқи меҳнат шартномаси амал қила бошлаган кундан бошлаб пайдо бўлади.

Бунда таътилда бўлиш вақти меҳнат стажига, шу жумладан кейинги йиллик таътил берилиши учун меҳнат стажига киритилади. Масалан, 2013 йилда ходим 7-26 октябрда йиллик меҳнат таътилида бўлди. 2014 йилда унга февралда таътил берилди. 2013 йил 7-26 октябрь даври 2014 йилдаги таътил пулини ҳисоб-китоб қилиш чоғида меҳнат стажига киритилади.
Қонун билан ходимларга 15 иш кунидан кам бўлмаган муддат билан йиллик асосий таътил берилиши белгиланган (МКнинг 134-моддаси). Бунда жамоа ва (ёки) меҳнат шартномаларида йиллик асосий таътилнинг кўпроқ муддати назарда тутилиши мумкин.