Бугун Ўзбекистон Миллий валютаси – сўм муомалага киритилган кун
Биласизми?
1994 йилнинг 1 июль санаси миллий валюта — сўм муомалага киритилган кун.
Миллий валюта тизими бир қатор босқичларни босиб ўтган. Марказий банк томонидан 1991-1993 йиллар давомида миллий валютани муомалага киритиш учун жуда кўп изланишлар олиб борилди, хорижий мамлакатлар тажрибаси ўрганилди.
1993 йилнинг 15 ноябридан бошлаб тўлов воситаси сифатида «Сўм-купон» муомалага киритилди. Пул ислоҳотини амалга ошириш борасида маълум тажрибага эга бўлиш учун «Сўм-купон» ўтиш валютаси сифатида хизмат қилди.
Ушбу йўналишда етарли тажриба тўплангач, 1994 йил 1 июлдан бошлаб Ўзбекистон Республикаси миллий валютаси «сўм» муомалага киритилди.
Дастлабки муомалага чиқарилган банкнот ва тангалар хорижий давлатларда тайёрланган. 1995-1996 йилларда банкнот ва тангаларни тайёрлашнинг тўлиқ циклини жорий этиш мақсадида Марказий банк қошида «Давлат белгиси» корхонаси ва унинг таркибида Қоғоз фабрикаси, Босма фабрика ва Зарбхона ташкил этилди ва ўзимизда «пул ишлаб чиқариш» йўлга қўйилди. Бу корхона ҳозирда «Давлат белгиси» ДУК деб юритилади.
Миллий валютамиз – сўм мамлакатда мустақил пул-кредит сиёсатини юритиш, иқтисодиётда ҳисоб-китобларни амалга ошириш имкониятини яратди. Иш ҳақи ва ижтимоий тўловлар сўмда тўлана бошлади. Шу тариқа давлатнинг иқтисодий мустақиллигини таъминловчи мустақил пул-кредит сиёсати шакллантирилди.
2018 yil dekabr oyi - Nurafshon shahrida Oʻzbekistondagi ilk multibrend avtosalon ochildi
2018 yil dekabr oyi - Chevrolet Tracker avtomobili taqdim etildi
2018 yil may oyi - GM Uzbekistan Asaka avtomobil zavodi ishlab chiqarish jarayonlariga sifatni integratsiya qilingaligini belgilab beruvchi BIQ-III (Built-In Quality) sertifikatini qo‘lga kiritdi
2017 yil may oyi - Qozog‘istondagi Kustanay shahrida T250 avtomobilini yig‘ishning boshlanishi
2017 yil may oyi - Uzaytirilgan yuk bo‘limli Labo avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi
2017 yil aprel oyi - Yangi, ikkinchi avlod Malibu avtomobilini ishlab chiqarishga tushirish
2016 yil dekabr oyi - Cobalt eksport avtomobillarining "Era-Glonass" shoshilinch javob berish tizimi bilan jihozlanishi.
2016 yil noyabr oyi - J200 va M300 eksport avtomobillarining "Era-Glonass" shoshilinch javob berish tizimi bilan jihozlanishi.
2016 yil avgust-sentabr oyi - Moskva xalqaro avtosalonida ishtirok etish.
2016 yil iyul oyi - T250 eksport avtomobillarining "Era-Glonass" shoshilinch javob berish tizimi bilan jihozlanishi.
2016 yil iyun oyi – Neksiya (T250) avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2016 yil may oyi - Neksiya (T250) avtomobilining taqdimoti.
2016 yil aprel oyi - Captiva (SORP) avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2015 yil oktabr oyi - Moskva shahrida Ravon brendining taqdimoti.
2015 yil iyul oyi - Labo tijorat avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2015 yil dekabr oyi - GBJ bilan Lacetti avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2014 yil mart oyi - Chevrolet Orlando avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2014 yil yanvar oyi –Pitnak shahrida «GM O‘zbekistan» filialining ochilishi.
2013 yil noyabr oyi – Lacetti II (Gentra) avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2012 yil sentabr oyi - Chevrolet Cobalt avtomobilini seriyali ishlab chiqarish boshlanishi.
2012 yil mart oyi – Chevrolet Malibu avtomobilini. yirik tarmoqli yig‘ish boshlanishi
2011 yil sentabr oyi – yangilangan Chevrolet Captiva avtomobilini yirik tarmoqli yig‘ish boshlanishi.
2011 yil aprel oyi – 1 500 000-chi avtomobilining ishlab chiqarilishi.
2011 yil aprel oyi – Spark avtomobili «Shahar avtomobillari» nominatsiyasida «Rossiyada 2011 yil uchun yilning eng yaxshi avtomobili» bo‘ldi.
2010 yil avgust oyi – Spark avtomobilini seriyali ishlab chiqarish boshlanishi.
2008 yil noyabr oyi – bir millioninchi avtomobilining chiqarilishi.
2008 yil noyabr oyi – Lacetti avtomobilini seriyali ishlab chiqarish boshlanishi.
2008 yil iyun oyi –Nexia N150 avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2008 yil mart oyi – «GM O‘zbekistan» qo‘shma korxonasining tuzilishi.
2007 yil dekabr oyi – EURO III motorlari bo‘lgan Nexia va Matiz avtomobillarini ishlab chiqarish boshlanishi.
2007 yil oktabr oyi – Tacuma, Epica va Captiva avtomobillarini yirik tarmoqli yig‘ish boshlanishi.
2007 yil iyul oyi – 750 000-nchi avtomobilining chiqarilishi.
2007 yil may oyi –O‘zbekistan Respublikasining hukumati va GM Daewoo Auto&Technology kompaniyasi o‘rtasida strategik hamkorlik to‘g‘risida bitim imzolangan.
2006 yil fevral oyi – B100. o‘rniga Damas B150 avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi
2005 yil oktabr oyi – 500 000- nchi avtomobilining chiqarilishi.
2004 yil dekabr oyi – dvigatelning hajmi 1,0 litr va avtomatik uzatmalar qutisi bo‘lgan Matiz Best avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2004 yil iyun oyi - sifati, yetakchiligi, ilg‘or texnologiyalari va innovatsiyalari uchun “International Quality Summit - New York” xalqaro sovrinning qo‘lga kiritilishi.
2003 yil aprel oyi - sifat tizimining ISO: 9001:2000 xalqaro standartga muvofiqligi yuzasidan sertifikatlanishi.
2003 yil avgust oyi - Lacetti avtomobilini yirik tarmoqli yig‘ish boshlanishi.
2003 yil mart oyi – Matiz avtomobili rassiya fidiratsiyasi bozorida«Yil avtomobili »nomiga sazzovor bo'ldi .
2002 yil avgust oyi –DOHC dvigateli bilan avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2001 yil avgust oyi - Matiz avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
2001 yil may oyi – 250 000-nchi avtomobilining chiqarilishi.
1999 yil dekabr oyi - sifat tizimining ISO: 9001:1998 xalqaro standartga muvofiqligi yuzasidan sertifikatlanishi.
1996 yil iyun oyi – Tico va Nexia avtomobillarini ishlab chiqarish boshlanishi.
1996 yil mart oyi – Damas avtomobilini ishlab chiqarish boshlanishi.
1994 yil iyun oyi - Asaka shahrida zavod qurilshining boshlanishi.
1993 yil mart oyi - «UzDEUavto» QK ning davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi.
1992 yil iyun oyi - prezident I. Karimovning Koreyaga tashrifi va Daewoo Motor ga tashrif buyurishi.
Mashinasozlik sanoatining muhim tarmog'i hisoblangan avtomobilsozlik O'zbekistonda mustaqillikdan so'ng shakllana boshladi. Shungacha avtomobillarga texnik xizmat ko'rsatuvchi avtomobillarni tuzatadigan bir nechta zavod bor edi. 1992-yili O'zbekiston Respublikasi Janubiy Koreyaning «DAEWOO» kompaniyasi bilan hamkorlikda Andijon viloyatining Asaka shahrida paxta tashiydigan tirkamalar zavodi negizida yengil avtomobillar ishlab chiqaradigan «Uz-Daewoo Avto» (bugungi kunda «GM Uzbekistan») avtomobil zavodi qurila boshlandi. 1996-yili dastlabki «Damas», «Tico», «Nexia» rusumli yengil avtomobillar zavod konveyeridan chiqa boshladi. Bu yosh va istiqbolli soha neftkimyo, elektronika kabi boshqa milliy iqtisodiyotning yuqori texnologik sohalarining o'ziga xos lokomotivi bo'ldi.
Koreyalik, italiyalik, gollandiyalik va amerikalik hamkorlar bilan faoliyat yuritib, kompaniya doim respublikada ishlab chiqariladigan jamlovchi qismlar ulushini oshirishga harakat qilmoqda.
Dastlabki yili avtomobil qismlarining 20 foizi O'zbekistonda tayyorlangan bo'lsa, 5 yil o'tgach bu ko'rsatkich 60 foizga yaqinlashdi. Endilikda bu ko'rsatkich 85 foizni tashkil etib, avtomobilsozlik korxonalarining mamlakat doirasidagi kooperatsiyasi yuksak darajaga ko'tarildi. Bugungi kunda respublikaning o'ttizdan ortiq korxonalari o'z mahsulotlarini Asaka shahridagi avtozavod konveyeriga yetkazib bermoqda.
Mahalliylashtirish loyihalarini amalga oshirish tadbirkorlik ruhini rivojlantirishga yordam berib, qo'shimcha ish joylari yaratildi. O`zbekiston jahonda avtomobil ishlab chiqaruvchi 28-davlatdir. «GM-Uzbekistan» zavodi uchinchi ming yillikka zamonaviy avtomobil modellari ancha salmoqli to'plami bilan: «Damas», «Nexia», «Matis», «Lacetti», «Chevrolet Epica», «Chevrolet Captiva», "Spark”, "Malibu”, "Cobolt” avtomobillarini ishlab chiqarmoqda. Jahon bozorida kuchayib borayotgan raqobatchilik kompaniyadan doimiy ravishda, zamonaviy texhnologiyalarni, ilmiy va dizaynerlik ishlanmalarini tatbiq etishni talab etmoqda.
Kelajakda yosh mutaxassislarni tayyorlash, ixtisoslashgan kasb-hunar kollejlarini barpo etish, ijtimoiy loyihalarda ishtirok etish, ishchilarning intellektual imkoniyatlarini rag'batlantirish muhim vazifa hisoblanadi.
1999-yili Samarqand shahrida O'zavtosanoat uyushmasi bilan «KochXolding» Turkiya kompaniyasi hamkorligida «SamKochavto» avtomobil zavodi ishga tushdi. 2006-yildan zavod Yaponiya bilan hamkorlikda «Isuzu» rusumli avtobus va kichik yuk avtomashinalarini ishlab chiqarishga kirishdi va «SamAvto» deb nomlandi.
«SamAvto» avtotransport vositalarining 30 dan ortiq turini ishlab chiqaradi. Loyihani ishlab chiqish davrida «SamAvto» qo'shma korxonasining ta'minotchisi bo'lishi mumkin bo'lgan korxonalar aniqlandi. Ular orasida: lak-bo'yoq, o'rindiq va detallar hamda ko'plab boshqa buyumlar ishlab chiqarish bo'yicha O'zbekiston-Janubiy Koreya qo'shma korxonalari bor. Istiqbolda mahalliy ishlab chiqarish ulushi avtobuslarning 56 va yuk mashinalarning 44 foizini tashkil etishi kerak. Bu mamlakatimiz mashinasozligi o'zining mustahkam zaminiga va porloq istiqboliga ega ekanligidan dalolat beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |