Bugdoy osimligi biologiya. Normetova. Sh

Bakalavr ishining aktuallig`i. Qaraqalpog’iston Respublikasining 
hududida o`stiriladigan oziq-ovqat o`simliklar orasida bug’doy o`simligi insonlar 
uchun eng mazali oziq-ovqatlik o’simliklardan bo’lib hisoblanadi. So’ng`i yillarda 
tez-tez qaytalanib turgan kam suvli yillarda bug’doy o’simligining ko’p mahsulot 
olish yo’llarini izlab topish bugungi kunning eng aktual muommalaridan 
hisoblanadi. 
Bakalavr ishining vazifasi. Bug’doy o`simligidan ko’p mahsulot olishda 
asosiy sug’orish suvlari yetishmagan vaziyatlarda qo’shimcha suv resurslaridan 
foydalanish va belgilangan hosil mahsulotlarini olish qishloq xo’jaligidagi
yechimi topilishi kerak bo’lgan dolzarib vazifalaridan biridur. Uning uchun 
bug’doy ekiladigan ekin maydonlarini tanlab olish, ekinzorlarning meliorativ 
holatlarini hamda sug`orish suvlarining miqdor hamda sifat ko`rsatkichlarini
to’g’ri aniqlashdan va undan foydalanishdan iboratdir. 
Tadqiqotning maqsadi. Bug’doy o`simligining yer osti suvi qaddini va 
tuproqning 
sho’rlanish 
darajasiga 
bog’lanishli, 
o`sib 
rivojlanishini 
tadqiqotlashtirish, kelajakda ularni iqlimlashtirish masalasini to’g’ri yo’lga 
qo’yishimiz lozim. 

---

6 
Ilmiy-tadqiqot ishlari uslublari. Ilmiy-tadqiqoyt ishlarida tuproqmning 
agrofizik va agroximiyik tarkibini aniqlashda umumiy qabul etilgan Soyuz NIIXI, 
NPO SANIIRI, KKNIIZ, UkrNIIOB usullari va ko’rsatmalari qo`llanildi. 
Tajribada tuproqning va suvning ximiyaviy tarkibini aniqlashda ham
Soyuz NIIXI, NPO SANIIRI, KKNIIZ, UkrNIIOB, Uzglavgidromet usullaridan 
foydalanildi. [21,22] 
O’simliklarni fenologiyalik baholash ishlari esa I.F. Momotov , 
I.N.Beydeman , I.G.Seribryakov , G.K.Novoselov va boshqalar, O.N.Korovina va
boshqalarning usullari va ko’rsatmalari asosida olib borildi. 
Natijada olga qo`yilgan ilmiy-tadqiqot ishlari to`liq bajarildi va ijobiy natijalar 
olindi. [16]