“Budjet tashkilotlarida tovar-moddiy zaxiralarining hisobi va ularni inventarizatsiyadan o’tkazish”

"OZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI FARG‘ONA KO‘P TARMOQLI TEXNIKUMI “BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT” yo‘nalishi B 01-20 guruhi o‘quvchisi Sharobiddinov Xumoyun Xayrullo o’glining

“Budjet tashkilotlarida tovar-moddiy zaxiralarining hisobi va ularni

inventarizatsiyadan o’tkazish”

Mavzusida

“ Taqdimoti “

Tovar-moddiy zaxiralar to‘g‘risida tushuncha

• Tovar-moddiy zaxirlar - faoliyat yuritish jarayonida keyinchalik sotish maqsadida saqlab turiladigan va ishlab chiqarish jarayonida bo‘lgan, shuningdek, mahsulot ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish jarayonida yoki ma'muriy va ijtimoiy-madaniy vazifalarni amalga oshirish uchun foydalaniladigan moddiy aktivlardir.

Tovar – moddiy zahiralar hisobini tashkil etishda buxgalteriya hisobi oldiga quyidagi vazifalar qo’yiladi

• Moddiy aktivlarni qonunchilikda belgilangan tartibda tovar-moddiy zahiralar tarkibida aks ettirish

• Tovar-moddiy zahiralarni kelib tushishi, ularni tashkilot hisobidan chiqarilishi shuningdek, saqlanishi va maqsadli sarflanishi ustidan nazorat qilish

• Belgilangan tartibda realizatsiya qilinishi lozim bo’lgan, foydalanilmaydigan materiallarni o’z vaqtida aniqlash;

• Tovar-moddiy zahiralar xarakatini hujjatlarda to’g’ri rasmiylashtirilish hamda hisob registrlarida o’z vaqtida aks ettirilishini ta’minlash

• Tovar-moddiy zahiralarni buxgalteriya hisobvaraqlarda holati va xarakatini aks ettirish

• Tovar-moddiy zahiralar bo’yicha o’z vaqtida to’liq hamda aniq buxgalteriya axborotlarini shakllantirib berish.

Inventarizatsiya

Inventarizatsiya – hujjatdagi bor narsa bilan, haqiqatda bor narsani solishtirish Mol mulkning haqiqatda mavjudligini aniqlash Haqiqatda mavjud mol-mulkning buxgalteriya hisobi ma’lumotlari bilan solishtirish Majburiyatlar hisobda to’g’ri aks ettirilganligini tekshirish.

Tovar-moddiy zaxiralarini inventarizatsiyadan o`tkazish tartibi BHMS da belgilab berilgan. Unga ko`ra, inventarizatsiyaning asosiy maqsadi mol-mulkning haqiqatda mavjudligini aniqlash, haqiqatda mavjud mol-mulkni buxgalteriya hisobi ma'lumotlari bilan qiyoslash, majburiyatlar hisobda to`g`ri aks ettirilganligini tekshirishdir

Inventarizatsiyani o‘tkazish uchun xo‘jalik yurituvchi subyektlar quyidagi tarkibida doimiy ishlaydigan inventarizatsiya komissiyalari tuziladi:
xo‘jalik yurituvchi subyekt rahbari yoki uning o‘rinbosari (komissiya raisi);
bosh buxgalter;
buxgalteriya hisobi xizmati rahbarlari (keyingi o‘rinlarda — bosh buxgalter).
Inventarizatsiya komissiyasi tarkibiga xo‘jalik yurituvchi subyektning ichki audit xizmati vakillari kiritilishi mumkin.

Moddiy javobgar shaxslar inventarizatsiya boshlanishiga qadar mol-mulkka doir barcha kirim-chiqim hujjatlari buxgalteriya yoki komissiyaga topshirilgani va ular javobgarligiga kelib tushgan barcha boyliklar kirim qilingani, chiqib ketganlari esa chiqimga hisobdan o‘chirilgani to‘g‘risida tilxat berishlari kerak bo'ladi

Mol-mulkning haqiqatda mavjudligini tekshirishni boshlashdan oldin inventarizatsiya komissiyasi inventarizatsiya paytidagi eng so‘nggi kirim-chiqim hujjatlarini yoki moddiy vositalar va pul mablag‘lari harakati to‘g‘risidagi hisobotlarni olishi kerak

Inventarizatsiya natijalarini rasmiylashtirish uchun yagona registrlar qo‘llanishi mumkin, ularda inventarizatsiya ro‘yxatlari (dalolatnomalari) va solishtirish qaydnomalarining ko‘rsatkichlari birlashtiriladi. Tashkilotga tegishli bo‘lmagan, lekin buxgalteriya hisobida qayd etilgan (mas’uliya saqlanishda bo‘lgan, ijaraga olingan, qayta ishlash uchun olingan) boyliklarga alohida solishtirish qaydnomalari tuziladi. Solishtirish qaydnomalari hisoblash boshqa texnika vositalaridan foydalanish shuningdek, qo‘lda tuzilishi mumkin. Inventarizatsiya vaqtida aniqlangan boyliklar haqiqatda mavjudligi bilan buxgalteriya hisobi ma’lumotlari o‘rtasidagi tafovutlarni tartibga solish to‘g‘risidagi taklif lar ko‘rib chiqish uchun tashkilot rahbariga taqdim etiladi

E'tiboringiz uchun Rahmat