“Budjet hisobi” kafedrasi

Keys-stadi 

Kirish 

O’zbekiston  Respublikasida  mustaqillik  yillaridan  e’tiboran,  moliya,  bank, 

soliq tizimidagi boshlangan islohotlar  davom etmoqda. Bugungi kunda byudjet-

soliq  siyosati    borasida    olib  borilayotgan  o’zgarishlarning    markazida    byudjet 

daromadlari  va  xarajatlarining  muvofiqligini  ta’minlash    hamda    ularning  

samaradorligini    oshirish  masalalarini  hal  etish  taqozo  etilayotgan  dolzarb  

masaladir.  Zero,  iqtisodiyotning  erkinlashuvi    va  islohotlarning    chuqurlashuvi  

jarayoni byudjet-soliq  tizimini ham muntazam  takomillashtirib  borishni taqozo  

etiladi.  

Davlat  byudjeti  mablag’lari    respublikamizda    bozor  iqtisodiyotiga    o’tish 

dasturlarini 

 

moliyalashtirishning 

asosiy 

manbasi 

hisoblanadi. 

Bozor 

iqtisodiyotiga    o’tish  davrining  xarakterli  tomoni  shundaki,  moliyaviy 

resurslarning, jumladan, davlatning moliyaviy resurslarining cheklanganligidir.   

Iqtisodiyotni modernizatsiyalash  sharoitida davlatning moliyaviy resurslarni 

boshqarish    ahamiyati  beqiyos  hisoblanadi,  shu  sababli  respublikamizda  Davlat 

byudjeti  ijrosini  amalga  oshirishda  g’aznachilik  tizimiga  o’tish  zaruriyati  paydo 

bo’lmoqda.    Respublikamizda  bozor  munosabatlari  rivojlanib  borayotgan  bir 

paytda    davlatning  doimiy  iqtisodiy,  ijtimoiy,  siyosiy,  ma’naviy  va  ekologik 

vazifalarini  bajarishi uchun  markazlashgan moliyaviy mablag’larga  ega bo’lish  

zaruriyati  kuchayib  boradi. Ilmiy  asoslarga  tayangan  byudjet  siyosatining  asosiy 

yo’nalishlari    moliyaviy  resurslardan    foydalanish  samaradorligini  oshirish,  

ijtimoiy-iqtisodiy    rivojlan-tirishni    barqarorlashtirish  maqsadida,  davlat 

ixtiyoridagi  moliya resurslarini  markazlashtirish kerak.  

    O’z  navbatida  bu  vazifalarni  amalga  oshirish  uchun  moliyaviy  iqtisodiy 

barqarorlik, 

qonunchilik 

asoslarini 

yaratish, 

aholi 

jamg’armalarini 

rag’batlantiruvchi  samarali  soliq  siyosatini  yuritish,  davlatning  moliyaviy 

mablag’larini samarali  boshqaruv tizimi zarur.  

Ushbu Keys orqali biz davlat byudjeti daromadlari va xarajatlarini samarali 

boshqarishni  ta’minlovchi  texnologiyalarini  tanlash  masalasini  ko’rib  chiqamiz. 

Nazariy jihatdan o’rganilgan bilimni endi amalga tadbiq qilamiz. Ya’ni berilgan 

aniq  masalani  echish  uchun  ma’lumotlar  asosida  masalani  modelini  tuzamiz  va 

masalani echishni aniq qadamlarini ko’rib chiqamiz.  Biz muammoli vaziyatning 

echimini topamiz. 

  Taklif qilinayotgan keysni echimini topish quyidagilarga erishish imkonini 

beradi: 



 

mavzu buyicha mavjud bilimlarni mustahkamlash; 



 

muammoni  tahlil  qila  bilish  va  qaror  qabul  qila  bilish  imkoniyatlarini 

rivojlantirish; 

---

332 

 



 

mantiqiy fikrlashni rivojlantirish; 



 

mustaqil qaror qabul qilish ilmini egallash; 



 

fan ma’lumotlarini o’zlashtirish darajasini tekshirib ko’rish; 



 

nomaqbul variantlardan voz kechishni o’rganish.