Bu erda, k shartli etalonga o’tkazish ko’rsatkichi

2. Mehnat unumdorligi to'g'risida tushuncha va uni statik o'rganishning ahamiyati.Mehnat unumdorligi darajasi va dinamikasini aniqlash ko'rsatkichlari.

Mehnat unumdorligi – xodimlar mehnat faoliyatining iqtisodiy samaradorligi ko’rsatkichidir. U ishlab chiqarilgan mahsulot yoki ko’rsatilgan xizmatlar miqdorining mehnat xarajatlariga nisbatan, ya’ni mehnat xarajatlari birligi hisobiga ishlab chiqarilgan mahsulot bilan belgilanadi.
Mehnat unumdorligi darajasi qilingan mehnatdan olingan samarani (mahsulot yoki xizmat) baholab borishi lozim. Shuning uchun bu ko’rsatkichni hisoblashda sarf qilingan mehnat–T, natijaviy ko’rsatkich – Q lar nisbati olinadi. Ishlab chiqarish natijalari ko’rsatkichlari sifatida mahsulotning natura shakli, shartli-natura shakli va qiymat ko’rsatkichlaridan foydalaniladi. Mahsulotning natura shaklidagi ko’rsatkichlari bir turli mahsulotning mehnat unumdorligi dinamikasini aniqlash imkonini beradi. Ulardan mehnat unumdorligini mahsulotning eng muhim turlari bo’yicha tavsiflashda foydalaniladi: W =q/T
Iste’mol qiymati bir xil bo’lgan, lekin ayrim parametrlari bilan farqlangan mahsulotlarni umumlashtirish maqsadida shartli natural mehnat unumdorligi darajasidan foydalaniladi:

Bu erda, k – shartli etalonga o’tkazish ko’rsatkichi.

Mehnat unumdorligi dinamikasi indekslar yordamida o’raganiladi. Indekslar individual va umumiy bo’lib o’rganiladi. Bir turdagi mahsulot ishlab chiqarilganda individual mehnat unumdorligi indekslaridan foydalaniladi:

3. Aholi daromadlari va iste'moli darajalari bo'yicha tabaqalanishni statistikada o'rganish.

Aholi daromadlarining tabaqalanishi – jamiyatdagi ijtimoiy tabaqalanishni, uning ijtimoiy tuzilishining xarakterini oldindan belgilab beruvchi aholi daromadlari darajasidagi real farqlar. Rivojlangan bozor iqtisodiyotiga ega mamlakatlarda daromad darajasi ijtimoiy mavqeni (mulk bilan bir qatorda, hokimiyatga munosabat va boshqalar) tashkil etuvchi eng muhim belgilardan biridir. Daromadlarning tabaqalanishi, qoida tariqasida, butun aholi, alohida hududlar va uy xo'jaliklari guruhlari (shaharlarda, qishloq joylarda yashovchi, shu jumladan 16 yoshgacha bo'lgan bolalari bo'lgan nafaqaxo'rlar va boshqalar) jon boshiga o'rtacha umumiy daromadlari miqdori bilan ko'rib chiqiladi. .