Braziliya: sanoat va qishloq xo'jaligi

Braziliya: sanoat va qishloq xo'jaligi
Lotin Amerikasi davlatlari orasida Braziliya umumiy iqtisodiy salohiyati bo‘yicha yetakchi hisoblanadi. Bu mamlakat sanoati muhim ahamiyatga ega, ammo qishloq xo'jaligi davlat byudjetining asosiy to'ldiruvchisi bo'lib qolmoqda. Unda aholining 20 foizdan ortig‘i band.
Mamlakatning asosiy iqtisodiy ko'rsatkichlari
Futbol, ​​to‘qimachilik, bug‘doy, qahva... Qaysi davlat haqida gapirayapmiz? Albatta, Braziliya degan davlat haqida! Bu mamlakatda sanoat va qishloq xoʻjaligi taxminan teng rivojlangan, garchi ishchilar soni boʻyicha agromajmua hali ham yetakchilik qilmoqda (20% ga nisbatan 13%). Aholining yana 60 foizi xizmat ko'rsatish sohasida ishlaydi.
1990-yillarda Braziliyada iqtisodiyotda inqiroz yuz berdi, shuning uchun investorlar bu mamlakatga sarmoya kiritishga shoshilmadilar. Biroq, vaqt o'tishi bilan, malakali siyosat tufayli shtatdagi vaziyat yaxshilandi. Va yangi ming yillikning boshida barcha ekspertlar Braziliya iqtisodiyotining sezilarli o'sishini ta'kidladilar.
Bugungi kunda sanoati yalpi ichki mahsulotning qariyb 30 foizini ta'minlovchi Braziliya Janubiy Amerika shtatlari orasida iqtisodiy salohiyati bo'yicha 1-o'rinda turadi. Shunga qaramay, BMT ma'lumotlariga ko'ra, uning aholisining qariyb 23 foizi qashshoqlik chegarasidan past.
Mamlakat har yili salkam 200 milliard dollarlik mahsulot eksport qiladi (import – 187 milliard). Braziliyaning asosiy eksporti qahva, avtomobillar, bioyoqilg'i, kiyim-kechak, soya va bug'doydir. Braziliyaning jahon bozoridagi asosiy hamkorlari AQSH, Xitoy, Argentina, Germaniya, Niderlandiya va Yaponiya hisoblanadi.
Braziliya: sanoat va uning joylashuvi
Braziliya o'zining tabiiy xususiyatlariga ko'ra vakolatli mintaqaviy siyosatga juda muhtoj bo'lgan mamlakatdir. Shunday qilib, Braziliya sanoatining hududiy taqsimoti notekis. Mamlakat sharqi va g'arbi o'rtasidagi iqtisodiy rivojlanishdagi qarama-qarshilik hayratlanarli.
Braziliyaning eng rivojlangan hududi uning janubi-sharqiy qirg'og'idir. Aynan shu erda mamlakatning asosiy moliyaviy markazlari - San-Paulu, Rio-de-Janeyro va Belu-Orizonti shaharlari joylashgan. San-Paulu shahri ko'pincha butun mamlakatni o'ziga tortadigan kuchli lokomotivga qiyoslanadi.
Braziliya janubida yirik qishloq xoʻjaligi rayoni rivojlangan. G'arbiy va markaz Braziliyaning "yovvoyi", ko'pincha rivojlanmagan kengliklari bo'lib, u erda chorvachilik qisman rivojlangan.
Braziliya: sanoat va uning ixtisoslashuvi
Braziliya sanoatida band bo'lganlar soni yildan-yilga kamayib bormoqda. Bugungi kunda Braziliyaning asosiy sanoat tarmoqlari:

• 
  energiya;
  
• 
  tog'-kon sanoati;
  
• 
  engil sanoat;
  
• 
  avtomobil.
  

Xususan, bioyoqilg‘i va to‘qimachilik mahsulotlari ishlab chiqarish, temir rudasini qazib olish bo‘yicha mamlakatimiz jahonda yetakchi o‘rinlardan birini egallaydi. Bu Braziliya sanoatining hozirgi ixtisoslashuvidir.
Bu mamlakatda bugungi kunda qirqqa yaqin foydali qazilma turlari qazib olinadi. Ular orasida iqtisodiyot uchun eng muhimlari temir va volfram rudalari, oltin, sirkoniy va boksitdir. Ammo Braziliya neftga bo‘lgan ehtiyojining yarminigina qondiradi. Shuning uchun u bu energiya manbasini import qilishga majbur.
Braziliyada avtomobil sanoati Mercedes-Benz, Scania va Fiat xalqaro kompaniyalarining ko'plab korxonalari bilan ifodalanadi. Mamlakatda yiliga 1,5 millionga yaqin yengil avtomobil va avtobuslar ishlab chiqariladi.
Boshqa Braziliya ham ancha rivojlangan. Gap yengil (mato va poyabzal ishlab chiqarish), kimyo sanoati va neftni qayta ishlash haqida ketmoqda.

Energiya va bioyoqilg'i ishlab chiqarish
Braziliyada bugungi kunda 2756 ta elektr stansiyalari ishlaydi. Ularning umumiy quvvati 121 226 MVtni tashkil qiladi. Qizig‘i shundaki, mamlakatimizdagi barcha elektr energiyasining 80 foizdan ortig‘i ekologik toza gidroelektr stansiyalarda (GES) ishlab chiqariladi.
Braziliya nafaqat o'zini, balki qo'shni davlatlar - Paragvay va Venesuelani ham elektr energiyasi bilan ta'minlaydi.
Mamlakat bioyoqilg'i - bioetanol ishlab chiqarish bo'yicha dunyoda ikkinchi o'rinda turadi. 2006 yilda Braziliya ushbu yoqilg'ining deyarli 17 million litrini ishlab chiqargan, garchi bu mamlakatdagi korxonalarning texnologik imkoniyatlari ancha yuqori. Buning uchun xom ashyo shakarqamish bo'lib, uning plantatsiyalari ham Braziliyada joylashgan. Shunday qilib, bu erda Braziliya iqtisodiyoti jahon bozori kon'yunkturasidan mutlaqo mustaqil: agar qamish shakariga bo'lgan talab pasaysa, mamlakat darhol bunga javob beradi va ko'proq bioetanol ishlab chiqaradi.

Braziliyada qishloq xo'jaligi
Qishloq xoʻjaligi mahsulotlari yetishtirish koʻlami boʻyicha mamlakat dunyoda uchta yetakchi oʻrinni egallaydi. Shunday qilib, Braziliya jahon bozoriga sayyoramizning barcha qishloq xo'jaligi mahsulotlarining qariyb 6 foizini etkazib beradi.
Braziliya birinchi navbatda qahva, soya, qamish, kakao va banan ishlab chiqaradi. Mamlakatda o'rmon xo'jaligini rivojlantirish istiqbollari juda katta, ammo bu resurs hali ham yaxshi rivojlanmagan: hammasi kauchuk va yong'oq yig'ish bilan bog'liq. Garchi Amazon o'rmonlarini saqlab qolish uchun bu shubhasiz ortiqcha.
So'nggi yillarda Braziliya har yili kamida 600 million tonna qamish yig'ib oldi. Bu ko‘rsatkich jahonda rekord hisoblanadi. Donlardan makkajo'xori mamlakatda eng hurmatga sazovor: bu foydali hosildan yiliga ikki marta hosil olinadi.

Chorvachilik Braziliyadagi barcha qishloq xo'jaligi mahsulotlari qiymatining taxminan 40% ni tashkil qiladi. Respublikaning markaziy-gʻarbiy qismida rivojlangan boʻlib, asosan yaylov chorvachiligi bilan ifodalanadi.
Kofe ishlab chiqarish
Braziliya "qahva" mamlakati. Ehtimol, bu haqda hamma biladi. Bir asrdan ko'proq vaqt davomida u kofe donalarini ishlab chiqarish bo'yicha dunyoda etakchi hisoblanadi.
Braziliyada birinchi kofe butalari 1727 yilda ekilgan. Afsonaga ko'ra, ular bu erga Braziliyadan olib kelingan, 19-asrning o'rtalarida haqiqiy qahva isitmasi bilan kasallangan. Bu zavod nafaqat Braziliyaga jahon bozorida muhim o'yinchi bo'lishga imkon berdi, balki mamlakatda temir yo'l tarmog'i qurilishini ham rag'batlantirdi. Yuk poyezdlari kofe donalarini hinterlanddan Atlantika sohilidagi yirik portlarga olib borardi.

2009 yilda mamlakatimiz jahon bozoriga qariyb 2 million tonna ushbu mahsulotlarni yetkazib berdi, bu foizlarda 32 foizni tashkil etadi.