Бозор ва тадбиркорлик

Таъсис-фармойиш усул билан асосан давлат мулкига асосланган корхоналар ташкил қилинади. Бу усулнинг характерли томони шундаки, бунда тадбиркорлик субъекти давлат вакил қилган шахс томонидан ташкил этилади.
Мисол учун Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан 2008 йил 7 август 224-сон қарори билан МЧЖ «JV MAN Auto - Uzbekistan» корхонаси ташкил топганлигини келтириш мумкин.
Таъсис этиш усули билан битта шахс иштирокидаги ташкилотлар ҳам тузилиши мумкин. Уларнинг фаолияти хусусий мулкка асосланган бўлади.
Мисол учун битта шахс томонидан хусусий корхонани ташкил этиш.
Шартномавий итаъсис усули билан икки ва ундан ортиқ таъсисчилар томонидан ўзларининг мулкий улушларини бирлаштириш асосида таъсис шартномаси тузиш йўли билан хўжалик юритувчи субъект фаолиятининг фаолият йўналишлари белгиланади ва тузилади.
Мисол учун бир ёки бир неча шахслар томонидан масъулияти чекланган жамиятлар, қўшимча масъулиятли жамиятлар ва шу кабиларни ташкил этиш ва тузиш.
Тадбиркорлик субъектини давлат рўйхатидан ўтказиш юқорида таъкидланганидек, уларни ташкил этишнинг энг сўнгги босқичи бўлиб ҳисобланади.
Айнан, тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказилган вақтдан бошлаб юридик шахс мақоми белгиланиб, бу юридик факт ҳуқуқий муносабатни белгиловчи аҳамиятга эгадир. Шу ўринда таъкидлаб ўтиш керакки, тадбиркорлик субъектларини юридик шахс сифатида давлат рўйхатидан ўтказиш учун қуйидаги ҳужжатлар талаб этилади. Аввало, шахс ариза тақдим этиб, унда ташкил этилаётган тадбиркорлик субъекти тўғрисидаги асосий маълумотларни, чунончи, тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи субъектнинг номи, юридик манзили, раҳбарнинг исми, шарифи, низом (устав) жамғармасининг миқдори, муассислар, уларнинг низом (устав) жамғармасидаги улуши, давлат рўйхатидан ўтказишни сўраб мурожаат этган шахснинг исми, шарифи ўз ифодасини топган бўлиши лозим.
Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 9 февралдаги 66-сон қарори билан  Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби тўғрисида НИЗОМ қабул қилинди.