Bozor iqtisodiyotini tartibga solishda davlatning roli

4. Aholi daromadlari uning tarkibi va manbalari.

Aholi daromadlari ularning ma`lum davr davomida (odatda, bir yilda ) olgan pul va natural daromadlarning umumiy miqdoridir.

Aholi pul daromadi.

• 
  Pul shaklida olingan barcha daromadlar (ish haqi va boshqa omilli daromadlar, transfert to`lovlari shaklidagi pul tushumlari, tadbirkorlik faoliyatidan olinadigan daromadlar va h.k.) umumiy miqdoridir.
  

Natural daromadlar.

• 
  Mexnat haqi hisobiga olinadigan va uy (oila) xo`jaligida ishlab chiqarilib o`z iste`moli uchun foydalaniladigan mahsulotlardan iborat bo`ladi.
  

Aholi daromadlari darajasini tahlil qilishda nominal, ixtiyoridagi va real daromad tushunchalaridan foydalaniladi.

Nominal daromad - aholining ma`lum vaqt oralig`ida barcha pul shaklida olish mumkin bo`lgan daromadlari qismi.

Ixtiyoridagi daromad- nominal daromaddan soliqlar va boshqa majburiy to`lovlar chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismi.

Real daromad darajasini belgilab beruvchi omillar.

• 
  Nominal daromad summasi
  

• 
  Narx darajasi
  

• 
  Soliqlar va boshqa to`lovlar miqdori
  

Aholi nominal daromadi manbalari.

• 
  Ishlab chiqarish omillari hisobiga olinadigan daromad
  

• 
  Davlat yordami dasturlari hisobiga olinadigan pul mablag`lari
  

• 
  Moliya –kredit tizimi orqali olinadigan pul daromadlari
  

Real daromad- nominal daromadning sotib olish layoqati yoki unga xarid qilish mumkin bo`lgan tovarlar va xizmatlar miqdori.

Aholining moliya- kredit tizimi orqali olinadigan pul daromadlari.

• 
  Sug`urta bo`yicha to`lovlar
  
• 
  Omonatlar hisobiga foizlar
  
• 
  Aksiya hisobiga olinadigan dividend
  
• 
  Latareya yutuqlari
  
• 
  Obligasiyalar bo`yicha foizlar
  
• 
  Zayo`m to`lovlari
  
• 
  Shaxsiy uy qurilishiga beriladigan ssudalar
  
• 
  Har xil qoplovchi to`lovlari.