“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”

Guruh	1 topshiriq	2 topshiriq	3 topshiriq (har bir savol 0,2 ball)
Ballar yig‘indisi
(1,0)	(1,4)	1-savol	2-savol	3-savol	(3,0)
1
2
3

4-ilova.
B.B.B. usuli asosida bilimlarni sinash uchun tarqatma materiallar

	Tushuncha	Bilaman “+”, Bilmayman “-”.	Bildim “+”, Bila olmadim “-”.
1	Milliy bozor iqtisodiyoti shakllanishida jahon tajribasining ahamiyati.
2	Jahon iqtisodiyotiga qo‘shilishda mamlakatlar bozor iqtisodiyotini o‘rganish zaruriyati.
3	Rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi mohiyati.
4	Rivojlangan mamlakatlarda bozor tajribasini o‘rganishni magistrlik faoliyatidagi o‘rni.
5	Rivojlangan mamlakatlar belgilari.
6	Jahon mamlakatlari guruhiy turlari.
7	Turmush sifati.
8	Jahon mamlakatlari iqtisodiy birlashmalari, hamkorlik tashkilotlari.
9	“Rivojlangan mamlakatlarda bozor tajribasi” fani predmeti
10	Rivojlangan mamlakatlarda bozor tajribasini o‘rganish usullari: taqqoslash, tarixiy-mantiqiylik, amaliy tajriba sinovi.
11	Ehtiyojlarni qondirish muammolari
12	Sharq va G‘arbdagi iqtisodiy g‘oyalar

2-BOB. BOZOR IQTISODIYOTINI SHAKLLANTIRISHNING ASOSIY SHARTLARI
Amaliy mashg‘ulotining texnologik kartasi

Bosqichlar, vaqti	Faoliyat mazmuni
	o‘qituvchi	Talaba
1-bosqich. Kirish (10 min.)	1.1. Mavzu, reja va maqsad, Amaliy mashg‘ulotining rejasi ma’lum qilinadi.	1.1. Eshitadi va yozadilar.
2-bosqich. Bilimlarni faollashtirish (10 min.)	2.1. Asosiy tushunchalar bo‘yicha blits-so‘rov o‘tkazadi (1-ilova). Bir necha javoblarni eshitadi va faoliyat kichik guruhlarda davom etishini aytadi. 2.2. Asosiy tushunchalar bo‘yicha kategoriyalar tasnifini tayyorlashni aytadi (2-ilova).	2.1. Eshitadilar, savollar beradilar. 2.2. Javob beradilar.
3-bosqich. Asosiy (50 min.)	3.1. Talabalarni 6 ta kichik guruhlarga bo‘ladi va topshiriq beradi: asosiy tushunchalar bo‘yicha kategoriyalarni tasniflash; ishning natijalarini taqdimot shaklida tayyorlash; berilgan topshiriq bo‘yicha umumlashtiruvchi xulosalar chiqarish. Baholash ko‘rsatkichlari va mezonlari bilan tanishtiradi (3-ilova). Guruhda ishni boshlanganini e’lon qiladi. Guruhlar ishlariga maslahat beradi. Taqdimot jarayonini va jamoa bo‘lib muhokama qilishni tashkil qiladi. O‘zlashtirish darajasini tekshirish maqsadida har bir talabaga savollar to‘plamini tarqatadi (4-ilova).	3.1. Guruhlarda ishlaydilar. jamoa bo‘lib ma’lumotlarni tizimlashtiradi; kategoriyalar jadvalini taqdimot qog‘ozlariga yozadi. 3.2. Taqdimotni namoyish etadi, savollarga javob beradi. Jadvalni to‘ldiradi va topshiradi.
4-bosqich. Yakuniy (10 min.)	4.1. Mavzuni Yakunlaydi, ishtirokchilarni baholaydi va rag‘batlantiradi. 4.2. Mustaqil ish sifatida “O‘zbekistonda xususiylashtirish bosqichlari” mavzusida esse yozishni topshiradi.	Eshitadilar va topshiriqni yozib oladilar.

1-ilova
Asosiy kategoriyalar

Tadbirkorlik, tadbirkorlikning turlari, tadbirkorlikning turlari, biznes, biznes reja, tadbirkorlikning xuquqiy asoslari, tadbirkor o‘z kapitali, tavakkalchi, tashkilotchilik, tadbirkor va menejer, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik.

2-ilova.
Kategoriyalarni tavsiflashni o‘tkazish qoidasi

1. 
   Guruhda “Aqliy hujum” o‘tkazasiz va mavzu bo‘yicha barcha tushunchalarni yozib olasiz.
   
2. 
   Biron-bir belgisi bo‘yicha olingan ma’lumotlarni umumlashtiruvchi kategoriyalarni aniqlaysiz.
   
3. 
   Kategoriyani qog‘ozga yozing va olingan ma’lumotlarni ma’lum mezonlar bo‘yicha taqsimlang.
   
4. 
   Taqsimlash jarayonida biron-bir kategoriyani nomini o‘zgartirish yoki qo‘shish mumkin.
   
5. 
   Kategoriya jadvalini tuzing.
   

Mavzu	Turlari/ko‘rinishlari/xususiyatlari /sifati
Kategoriyalar/belgilar	1	2	3	...

Masalan. Mavzu: Ijtimoiy rivojlanish bosqichlari.

Mavzu	Turlari/ko‘rinishlari/xususiyatlari /sifati
Kategoriyalar/belgilar	1	2	3
YOndoshuv	Formatsion	Texnologik	Madaniylashgan
Bosqichlarni ajratish mezonlari	Ishlab chiqarish kuchlari va munosabatlarini rivojlanganlik darajasi	Texnika va texnologiyalarni rivojlanganlik darajasi	Madaniy rivojlanganlik darajasi
Bosqichlar nomi	ibtidoiy; quldorlik; feodal	industrial; postindustrial; neostindustrial; axborotlashgan jamiyat	neolitik; Sharqiy kuldorlik; antik; ilk feodal

Kategoriya bo‘yicha tavsiflash uchun mavzular
1-guruh. Ijtimoiy rivojlanish bosqichlarini bilishga turli yondoshuvlar.
2-guruh. Ijtimoiy tizimlar turlari.
3-guruh. Mulkchilik munosabatlari.
4-guruh. Mulkchilik shakllarini o‘zgartirish usullari.
5-guruh. O‘zbekistonda xususiylashtirish jarayonlari.
6-guruh. Mulk shakllari.
3-ilova.


Baholash mezonlari va ko‘rsatkichlari (ball)

Guruh	jadvalni to‘g‘ri tuzilganligi	Javobni tushunarliligi va aniqligi	Xulosalarni shakllantirish	Ballar yig‘indisi
	(0,8)	(0,6)	(0,6)	(2,0)
1
2
3
4
5
6

4-ilova
Mavzu bo‘yicha nazorat savollari

Savollar	Javoblar
1.Tadbirkor tushunchasi nima?
2.Tadbirkorning asosiy xususiyatlarini tushuntirib bering.
3.Nima uchun tadbirkorga qonuniy ustuvorlik kerak?
4.Tadbirkor shaxsini qanday tasavvur etasiz? Sizningcha tadbirkor qanday bo‘lishi kerak va kim tadbirkor bo‘la oladi?
5.Tadbirkor va menejerning qanday o‘xshashlik va alohidalik xususiyatlari bor? Buni misollar bilan tushuntirib bering.
6.Kichik va o‘rta biznesni qanday tushunasiz?
7.Kichik va o‘rta biznesning bozor iqtisodiyotida o‘rni nimalar bilan belgilanadi?
8.Kichik va o‘rta biznes qaysi mulk shakli asosida shakllanishi mumkin?
9.Kichik va o‘rta biznesning O‘zbekistonda shakllanishining asosiy xususiyatlari nimalardan iborat?

3-BOB. BOZOR IQTISODIYOTINING MILLIY MODELLARI


Amaliy mashg‘ulotini o‘qitish texnologiyasi

Vaqti - 2-soat	Talabalar soni: 25-30 nafar
O‘quv mashg‘ulotining shakli	Mustaqil ishlash ko‘nikmalarini hosil qilish bo‘yicha muammoli Amaliy.
Amaliy mashg‘ulotining rejasi	1.Milliy model mohiyati 2.Iqtisodiyotning barqarorlashuvi zaruriyati 3.Industrlashtirish va bozor iqtisodiyotiga o‘tish
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: mavzu bo‘yicha bilimlarni chuqurlashtirish, tizimlashtirish va mustahkamlash. Mavzu bo‘yicha iqtisodiy kategoriyalarni mohiyatini o‘rganish.
Pedagogik vazifalar: mavzu bo‘yicha bilimlarni tizimlashtirish, mustahkamlash. darslik bilan ishlash ko‘nikmalarini hosil qilish. iqtisodiy axborotlarni tahlil qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish.	O‘quv faoliyatining natijalari: Talaba: - milliy modelga ta’rif beradi ; - bozor iqtisodiyotining shakillanishini tushuntiradi; - bozor iqtisodiyotiga o‘tish tushunchasini asoslaydi; - industrlashtirishga ta’rif beradi; - milliy iqtisodiyotni tushuntiradi; - iqtisodiy barqarorlikni ta’minlash haqida tushunchasini asoslaydi;
O‘qitish uslubi	Muammoli usul, blits-so‘rov.
O‘qitish shakli	Frontal, jamoa va guruhlarda ishlash.
O‘qitish vositalari	Ma’ruza matni, proektor, flipchart, marker, konspektlar
O‘qitish shart-sharoiti	Guruhlarda ishlash uchun mo‘ljallangan auditoriya

Amaliy mashg‘ulotining texnologik kartasi

Bosqichlar, vaqti	Faoliyat mazmuni
	o‘qituvchi	Talaba
1-bosqich. Kirish (10 min.)	1.1. Mavzu, reja va maqsad, Amaliy mashg‘ulotining rejasi ma’lum qilinadi.	Eshitadilar va mavzuni yozadilar
2-bosqich. Asosiy (60 min.)	2.1. Muammoli masalalarni o‘qib beradi muammoni shakllantiradi va muammoli dars qoidasini eslatib o‘tadi (1-ilova). 2.2. Bilimlarni faollashtirish maqsadida asosiy tushunchalar borasida blits so‘rov o‘tkazadi (ilova 2). 2.2. Talabalarni guruhlarga bo‘ladi va guruhlar e’tiboriga vazifani havola qiladi. Uyga vazifa sifatida berilgan muammoli savollarning javoblarini guruhlarda o‘zaro muhokama qiladi va taqdimotga tayyorlaydi. 2.3. Guruh sardorlari muhokamani, o‘z prezentatsiyalarini taqdimotlarini namoyish qilishiga taklif etadi. 2.4. Noaniq jihatlarni aniqlashtiradi, savollarga javob beradi. Bajarilgan ishlarni, guruhlar faoliyatini baholaydi. O‘zlashtirish darajasini aniqlash uchun nazorat savollari beradi.	2.1. Eshitadilar, eslaydilar. Savollarga javob beradilar. 2.2. Guruhlarda ishlaydilar taqdimotga tayyorlanadilar. 2.3. Raqib guruhga savollar beradi. Munozarada ishtirok etadi. Eshitadilar, yozib oladilar. 2.4. Savollarga javob beradilar.
3-bosqich. Yakuniy (10 min.)	3.1. Mavzuni Yakunlaydi, umumiy xulosa chiqaradi, ishtirokchilarni baholaydi, rag‘batlantiradi. 3.2. Mustaqil ish uchun topshiriq: “Iqtisodiyotning barqarorlashuvi zaruriyati”, “milliy iqtisodiyo va milliy model mohiyati” mavzularidan biriga referat yozish.	Eshitadi, aniqlashtiradi va topshiriqni yozib oladilar.