Bozor infratuzilmasi

27-mavzu. Jahon bozori. Xalqaro valyuta va kredit munosabatlari (6 soat)
1- ma`ruza mashg‘uloti
1. Xalqaro savdo to‘g‘risidagi turli xil nazariyalar. Mutlaq ustunlik va qiyosiy ustunlik nazariyalari.

2. Xalqaro savdoning mazmuni. Eksport va import, ular o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi.

3. To‘lov balansi va uning tarkibi. Tashqi savdo balansi. Absorbsiya.
Bu mavzu milliy iqtisodiyotning dunyo mamlakatlari bilan bog‘langan murakkab iqtisodiy munosabatlari tizimida xalqaro savdo munosabatlarining tutgan o‘rnini tahlil qilish bilan boshlanadi. Avvalo xalqaro savdoning rivojlanishi, omillari va tuzilishi qarab chiqiladi.

Bobning ikkinchi qismida xalqaro munosabatlarning moliyaviy yoki valyutaga oid tomonlari bayon etiladi. Bunda dastlab valyuta munosabatlari va hozirgi zamon valyuta tizimi asoslari ko‘rib chiqiladi. So‘ngra mamlakatning to‘lov balansi, uning tarkibi va taqchilligi muammolari o‘rganiladi. Bobning yakunida xalqaro vayuta-kredit munosabatlari, valyuta tizimi, valyuta kursi va valyuta siyosati, ularga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar bayon etiladi.

Milliy xo‘jaliklarning xalqaro iqtisodiy munosabatlar tizimida ishtirok etishi, ularning shakllari va samaradorlik darajasi kabi muammolarning uzoq davr mobaynida turli olimlar tomonidan tadqiq etilishi bu boradagi turlicha nazariyalarning shakllanishiga olib keldi. Bu nazariyalar orasida eng avvalo mamlakatlarning xalqaro mehnat taqsimoti va ixtisoslaShuvda ishtirok etishi zarurligini nazariy jihatdan asoslab beruvchi mutlaq va qiyosiy (nisbiy) ustunlik nazariyalari muhim ahamiyat kasb etadi.