Boshlang`ich sinfda axborot texnologiyalari

O’quv mashg’ulotining texnologik xaritasiga ilovalar namunasi
MS POWERPOINT DASTURIDA TAQDIMOTGA JADVAL QO’SHISH
Jadval yaratish
1. Jadval yaratilishi kerak bo’lgan slaydni belgilang;
2. Quyidagi amallardan birini tanlang;
3. Asosiy jadvalni kiritish;
Uskunalar panelidan Dobavitь tablitsu (Jadval kiritish) tugmasini
bosing.
Qatorlar va ustunlar sonini sichqon bilan belgilang va uni cherting.
Murakkab jadvallarni yaratish.
Uskunalar panelidan Tablitsы i granitsы (Jadvallar va chegaralar)
tugmasini bosing.

1. So’ngra Narisovatь tablitsu (Jadval chizish) tugmasini bosing.

2. Sichqonning ko’rsatkichi qalam shakliga o’tadi: .
3. Jadval chizish uchun sichqonning chap tugmasini bosgan holda qalamni
istalgan tomonga harakatlantiring. SHu yo’l bilan har xil turdagi jadvallarni
chizishingiz mumkin.
4. Jadvalning ortiqcha joylarini o’chirish uchun Lastik (o’chirg’ich)dan
foydalaning.

TOPSHIRIQLAR

1. MS POWERPOINT dasturiga kiring. (Pusk/Programmы/MS PowerPoint –
Boshla/dasturlar/MS PowerPoint).
2. Natijada quyidagi oyna hosil bo’ladi:



3. Mazkur oynaning o’ng qismida joylashgan masalalar bo’limidan Dizayn
slayda – SHablonы oformleniya farmoyishini tanlang va biron-bir dizaynni
tanlang. Masalan, Okean.
4. Zagolovok slayda (Slayd sarlavhasi) satriga taqdimot nomini va
Podzagolovok slayda (Slayd ostsarlavhasi) satriga unga qo’shimcha yozuvni
kiriting.
5. Sarlavha satriga kiritilgan matnning o’lchamini 48 pt va rangini qizil
belgilang.
6. Sarlavha tagidagi yozuvning hajmini 44 pt va rangini yashil o’rnating.



7. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki Vstavka (Joylash) menyusidan Sozdatь
slayd (Slayd yaratish) farmoyishini tanlang.
8. Natijada yangi slayd hosil bo’ladi. Uning tuzilishini belgilash uchun
o’ng tomondagi Razmetka slayda (Slaydning tuzilishi) bo’limida uning tuzilmasi
tanlanadi. U erda Zagolovok, tekst i ob’ekt (Sarlavha, matn va ob’ekt) shakli
tanlanadi.
9. Sarlavha satriga “Sarlavha, matn va qo’shimcha ob’ektlardan iborat
slaydga misol” yozuvini kiriting va rangini qizil belgilang.
10. Matn satriga quyidagi matnni kiriting: “Bu erga ko’pincha yuqorida
kiritilgan mavzuga ta’rif kiritiladi. Agar zarurat bo’lsa, bir nechta satr ham
kiritish mumkin.”
11. Yon tomondagi, bo’limdagi, markazidagi ob’ektlardan birortasini
tanlang, masalan, Dobavitь kartinku (Rasm kiritish). Bundan keyin rasmlar
kollektsiyasidan kerak bo’lgan rasmni tanlab o’rnating.
12. Yuqoridagilarni bajarganingizdan so’ng slayd quyidagi ko’rinishda
bo’lishi kerak:

13. Taqdimot faylini “Taqdimot” nomi bilan saqlang. Buning uchun Ctrl+S

qo’shtugmani yoki Fayl menyusidan Soxranitь (Saqlash) buyrug’ini tanlang.
14. Hosil bo’lgan muloqot oynasida Imya fayla (Fayl nomi) satriga fayl
nomini kiriting va “Soxranitь” (Saqlash) tugmasini bosing.





1. MS PowerPoint dasturiga kiring.
2. Sarlavha satriga “MS POWERPOINT dasturi” yozuvini va qo’shimcha
sarlavha satriga “Taqdimotga jadval va diagramma o’rnatish” yozuvlarini
kiriting.
3. Dastur oynasi o’ng qismida joylashgan masalalar bo’limidan Dizayn
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biror bir dizaynni tanlang.
Masalan, “Pastelь”.

4. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki Vstavka (Joylash) menyusidan Sozdatь

slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
5. Natijada yangi slayd hosil bo’ladi. Razmetka slayda (Slayd tuzilishi)
bo’limidan Zagolovok i tablitsa (Sarlavha va jadval) tuzilmasini tanlang.
6. Slayd sarlavhasiga Jadvalga misol yozuvini kiriting. Yozuv o’lchamini 60
pt, rangini esa ko’k qilib belgilang.
7. Vstavka tablitsы (Jadval joylash) qismiga sichqonni olib boring va
qo’shchertki bilan uni tanlang.

8. Vstavka tablitsы (Jadval joylash) muloqot oynasida yaratilayotgan

jadval nechta satr va ustundan iboratligini ko’rsating va OK tugmasini bosing.
Masalan, 3 ta ustun va 5 ta satr.
9. Jadvalga quyida ko’rsatilgandek ma’lumot kiriting:

10. Uchinchi slaydni yarating. Buning uchun Ctrl+M qo’shtugmasini bosing yoki

Vstavka (Joylash) menyusidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
11. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda (Slayd
yaratish) bo’limida Zagolovok, sxema ili organizatsionnaya diagramma (Sarlavha,
sxema yoki diagramma) tuzilmasini tanlang.
12. Zagolovok slayda (Slayd sarlavhasi) sarlavha satriga Tashkiliy
diagramma yozuvini kiriting. Uning o’lchami 54 pt va rangini yashil belgilang.
13. Diagramma kiritish qismiga sichqonning ko’rsatkichini olib boring va u
erga 2 marta tez-tez bosing.
14. Biblioteka diagramm (Diagrammalar kutubxonasi) muloqot oynasida
yaratilayotgan diagramma tuzilishini tanlang.

15. Tashkiliy diagrammaga ma’lumot kiriting va u quyidagi ko’rinishga

e ga bo’ladi:

16. Taqdimot faylini Taqdimot2 nomi bilan saqlang. Buning uchun Ctrl+S

qo’shtugmani yoki Fayl menyusidan Soxranitь (Saqlash) buyrug’ini tanlang.
17. Hosil bo’lgan muloqot oynasida Imya fayla satriga fayl nomini
kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing.

1. MS PowerPoint dasturiga kiring.

2. Sarlavha satriga MS POWERPOINT dasturi yozuvini va qo’shimcha sarlavha
satriga Taqdimotga fotosuratlar o’rnatish yozuvlarini kiriting.
3. Dastur oynasining o’ng qismida joylashgan masalalar bo’limidan Dizayn
slayda – SHablonы oformleniya (Slayd dizayni – SHakllantirish qoliplari)
buyrug’ini tanlang va biron-bir dizaynni tanlang. Masalan, Profilь (Oldidan).

4. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki “Vstavka” menyusidan “Sozdatь slayd”

buyrug’ini tanlang.
5. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida
Zagolovok i tekst (Sarlavha va matn) tuzilmasini tanlang.
6. Sarlavha satriga Imkoniyat yoki boshqa ro’yxatni belgilash yozuvini
kiriting. O’lchamini 34 pt, rangini qizil qilib belgilang.
7. Tekst slayda qismiga biror bir ketma-ketlikni kiriting.
8.

9. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki bosh menyuning Vstavka (Joylash)

bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
10. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida
Zagolovok i chetыre ob’ekta (Sarlavha va to’rtta ob’ekt) tuzilmasini tanlang.
11. Zagolovok slayda satriga Fotosuratlar yozuvini kiriting va o’lchamini
42 pt, rangini esa to’q ko’k belgilang.

12. Har bir ob’ekt markazida Dobavitь risunok (Rasm qo’shish) tugmasini

bosing va ixtiyoriy rasmni tanlang. Xuddi shunaqa amalni yana 3 marta bajaring.

13. 4 ta rasm o’rnatganingizdan keyin slayd taxminan quyidagi ko’rinishga
ega bo’ladi:

14. Taqdimot faylini “Taqdimot3” nomi bilan saqlang. Buning uchun Ctrl+S
qo’shtugmani yoki Bosh menyuning Fayl bo’limidan Soxranitь (Saqlash) buyrug’ini
tanlang.
15. Hosil bo’lgan muloqot oynasida Imya fayla satriga fayl nomini
kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing.

1. MS PowerPoint dasturiga kiring.

2. Sarlavha satriga Taqdimotga boshqa Office dasturlaridan ob’ekt
o’rnatish yozuvini va qo’shimcha sarlavha satriga MS Word va MS Excel
dasturlaridan jadval va diagramma qo’shish yozuvlarini kiriting.
3. Dastur oynasining o’ng qismida joylashgan masalalar bo’limidan Dizayn
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biror bir dizaynni tanlang.
Masalan, Kray.
Topshiriq №4. “Power Point dasturida
taqdimotga boshqa dasturlardan jadval va
diagramma qo’shish”

4. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki Bosh menyuning Vstavka (Joylash)
bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
5. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida
Tolьko zagolovok (Faqat slayd) tuzilmasini tanlang.
6. Yangi slaydning sarlavha satriga MS Word jadvalini o’rnatish yozuvini
kiriting va o’lchamini 46 pt qilib belgilang, qalin qilib, yo’g’on harflarda yozing.

7. MS Word dasturiga kirib ixtiyoriy jadvali mavjud hujjatni ochib, u

erdagi jadvalni tanlab, bosh menyuning Pravka (Tahrir) bo’limidan Kopirovatь
(nusxa olish) buyrug’ini tanlang.

8. MS POWERPOINT dasturiga o’tib, bosh menyudagi Pravka (Tahrir)

bo’limidan Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang.

9. Slaydga o’rnatilgan jadval o’lchamini va uning ichidagi ma’lumot

o’lchamini zaruriy holatga keltiring.

10. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki bosh menyudan Vstavka (Joylash)

bo’limidan Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
11. Yangi slaydning tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida
Tolьko zagolovok (Faqat sarlavha) tuzilmasini tanlang.
12. Yangi slaydning sarlavha satriga “MS Excel jadvalini o’rnatish”
yozuvini kiriting va o’lchamini 46 pt, yo’g’on harflarni kiritish uchun uskunalar
panelidan “J” tugmasini bosing.
13. MS Excel dasturiga kirib, ixtiyoriy hujjatni oching. U erdan istalgan
jadvalni tanlab, bosh menyuning Pravka (Tahrir) menyusidan Kopirovatь (Nusxa
olish) buyrug’ini tanlang.

14. MS POWERPOINT dasturiga o’tib, menyuning Pravka bo’limidan

Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang.

15. Slaydga o’rnatilgan jadval o’lchamini va uning ichidagi ma’lumot

o’lchamini zaruriy holatga keltiring.



16. Ctrl+M qo’shtugmani bosing yoki bosh menyuning Vstavka bo’limidan
Sozdatь slayd (Slayd yaratish) buyrug’ini tanlang.
17. Yangi slaydni tuzilmasini belgilash uchun Razmetka slayda bo’limida
Tolьko zagolovok (faqat sarlavha) tuzilmasini tanlang.
18. Yangi slaydning sarlavha satriga MS Excel diagrammasini o’rnatish
yozuvini kiriting va o’lchamini 46 pt deb belgilang, qalin qilib, yo’g’on harflarni
kiritish uchun uskunalar panelidan “J” tugmasini bosing.
19. MS Excel dasturiga kirib, ixtiyoriy hujjatni oching. U erdan istalgan
diagrammani tanlab, bosh menyuning Pravka bo’limidan Kopirovatь buyrug’ini

20. MS POWERPOINT dasturiga o’tib, uning menyusidagi Pravka bo’limidan
Vstavitь (Joylash) buyrug’ini tanlang.



22. Taqdimot faylini Taqdimot4 nomi bilan saqlang. Buning uchun Ctrl+S
qo’shtugmani yoki bosh menyuning Fayl bo’limidan Soxranitь (Saqlash) buyrug’ini
tanlang.
23. Hosil bo’lgan muloqot oynasida Imya fayla (Fayl nomi) satriga fayl
nomini kiriting va Soxranitь (Saqlash) tugmasini bosing.

1. MS PowerPoint dasturiga kiring.
2. Sarlavha satriga Taqdimotga tovush o’rnatish yozuvini va qo’shimcha
sarlavha satriga MS Windows tarkibidagi standart dasturida ovoz yozish
yozuvlarini kiriting.
3. Dastur oynasining o’ng qismida joylashgan masalalar bo’limidan Dizayn
slayda – SHablonы oformleniya buyrug’ini tanlang va biron-bir dizaynni tanlang.
Masalan, “Klen”.
Topshiriq №5. “Power Point dasturida taqdimotga ovoz va tovush qo’shish”

8. Windows dasturi tarkibidagi Zvukozapisь (Ovoz yozish) dasturiga kirib,
Kompyuterga mikrofon ulangan bo’lsa, ovoz yozing.

Masalan, “Assalomu alaykum!” jumlasini yozing. Ovoz yozish uchun
tugmasini bosing. To’xtatish uchun tugmasini bosing.

9. Yozilgan ovozni tekshirib, saqlang.

10. Bosh menyuning Vstavka (Joylash) bo’limidan Filьmы i zvuk (Filьm va
ovozlar) va Zvuk iz fayla (fayldagi ovoz) buyruqlarini tanlang.
11. Vstavka zvuka (Ovoz joylash) muloqot oynasida yuqorida yozilgan ovozni
tanlab, OK tugmasini bosing.

12. MS POWERPOINT dasturi so’rovnomasiga Da (Ha) javobini bering.

13. Natijada joriy taqdimot slaydida maxsus belgi hosil bo’ladi.