«Boshlang`ich sinf matematika darslarida timss testlaridan foydalanish metodikasi» mavzusida kurs ishi reja kirish I bob. Boshlang`ich sinf oʻquvchilarini matematika o`qitish jarayonida fikrlash qobiliyatlarini o`stirishning nazariy

« Boshlang`ich sinf matematika darslarida TIMSS testlaridan foydalanish metodikasi »
mavzusida
KURS ISHI

Reja
KIRISH
I bob. Boshlang`ich sinf oʻquvchilarini matematika o`qitish jarayonida fikrlash qobiliyatlarini o`stirishning nazariy asoslari

1. 
   DTS va o`quv dasturlarida “Arifmetik va algebraik amallar mavzulari
   
2. 
   O`quvchilar fikrlash qobiliyatlarini o`stirishda matnli masalalardan foydalanish usullari.
   

II bob. TIMSS testlari haqida tushuncha va TIMSS testlaridan
foydalanish maqsadlari

1. 
   TIMSS va TIMSS testlari haqida umumiy ma’lumot
   
2. 
   Boshlang`ich sinf matematika darslarida TIMSS testlaridan
   

foydalanish samaradorligi

3. 
   TIMSS testlarida matematik savodxonlik
   

XULOSA
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

Kirish

Mutaxassislik fani bo`yicha yoziladigan bu kurs ishi, biz talabalarni ikki yil mobaynida mutaxassislik fanidan (Matematika o`qitish metodikasi) olgan bilim, ko`nikma va malakalarimizni qay darajada ekanini ko`rsatishga yordam beradi. Hozirgi kunda, oliy o`quv yurtini tugatayotgan kadrlarning saviyasi yuqori bo`lishida mana shunday topshiriqlar muhim hisoblanadi. Bunda talabalar topshiriqlarni bajarish jarayonida o`ziga bo`lgan ma’suliyatini, sohasiga bo’lgan qiziqishini hamda o’z murabbiy va ustoz-o’qituvchilariga bo’lgan xurmatini ham belgilab beradi. Ko’pincha bunday topshiriqlarni bajarishda aksariyat talabalar oldin yozilgan turli xildagi manbaalardan foydalanishadi. Bu esa talabalarning ijodiy qobiliyatlariga to`sqinlik qilishi mumkin. Aynan mana shu holatga e’tibor berib, ijodiy yondashishni, ya’ni talaba ko`proq o`z fikri bilan topshiriqni bajarishi, bu kurs ishiga qo`yilgan asosiy maqsadlarga erishishga yordam beradi. Bu maqsadlardan biri mavzuni hayot bilan bog`lashdir. Chunki, hozirgi kuchli va tezkor rivojlanish davrida har bir soha juda muhim hisoblanadi. Shuni hisobga olgan holda har bir talaba berilgan topshiriqni mas’uliyat bilan to`liq bajarishga harakat qilish kerak.
Yangi sharoitlardan kelib chiqib, O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi Qaroriga muvofiq, 2019-yil 19 may kuni O`zbekiston Respublikasi prezidenti Sh.M.Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan 5 ta muhim tashabbus , O`zbekiston Respublikasi Prezidentining «Xalq ta’limini boshqarish tizimini takomillashtirish bo`yicha qo`shimcha chora-tadbirlar to`g`risida» 2018-yil 5 sentyabrdagi PF-5538-son farmoni, 2019-yil 3 may kuni O`zbekiston Respublikasi Prezidentining «Iqtidorli yoshlarni aniqlash va yuqori malakali kadrlar tayyorlashning uzluksiz tizimini tashkil etish chora tadbirlari to`g`risida» PQ-4306 son qarori, 2019-yil 29 apreldagi “O`zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish kontseptsiyasini tasdiqlash to`g`risida”gi PF-5712-son Farmonlari, 2018-yil 5 sentyabrdagi “Xalq ta’limi tizimiga boshqaruvning yangi tamoyillarini joriy etish chora-tadbirlari to`g`risida”gi PQ-3931-son Qaroriga muvofiq 2019-yil avgust kengashida taqdim etilgan ma’lumotlar ta’lim bosqichlarining uzluksizligi va izchilligini ta’minlash, ta’limning zamonaviy metodologiyasini yaratish, davlat ta’lim standartlarini kompetentsiyaviy yondashuv asosida takomillashtirish, o`quvmetodik majmualarning yangi avlodini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish hamda pedagog xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish taqozo etadi.
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Xalq taʼlimi tizimida taʼlim sifatini baholash sohasidagi xalqaro tadqiqotlarni tashkil etish chora-tadbirlari to`g`risida”gi qarori asosida PIRLS, TIMSS, PISA va TALIS xalqaro tadqiqotlarini O`zbekistonda joriy etilishi belgilab qo`yilgan bo`lib, mazkur tadqiqotlarni joriy etish maqsadida Taʼlim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi huzurida Taʼlim sifatini baholash boʻyicha xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish milliy markazi tashkil etilgan.
Mazkur xalqaro baholash dasturlari va ular doirasidagi tadqiqotlar Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) Taʼlim sohasidagi yutuqlarni baholash xalqaro assotsiatsiyasi (IEA) tomonidan muayyan davriylik asosida dunyo mamlakatlari bilan hamkorlikda tashkil etiladi.
Taʼlim sifatini nazorat qilish davlat inspeksiyasi bilan OECD hamda IEA tashkilotlari o`rtasida imzolangan kelishuv hujjatlariga binoan O`zbekiston Xalqaro o`quvchilarni baholash PISA-2022 (avvalgi PISA-2021) hamda O`quvchilarning matnni o`qib tushunish darajasini baholash xalqaro dasturi PIRLS-2021 da ishtirok etishga kirishilgan.
Endilikda, TIMSS-2023 xalqaro dasturida qatnashishga kirishildi. Bu borada IEA tashkilotining Xalqaro matematik va ilmiy tadqiqotlar (TIMSS) 2023 tendensiyalarida qatnashish uchun rasmiy taklifiga muvofiq O`zbekistonning TIMSS dasturida ilk marotaba qatnashishi masalasida Taʼlim inspeksiyasi huzuridagi Taʼlim sifatini baholash bo`yicha xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish milliy markazi o`rtasida olib borilgan muloqotlar asosida IEA rahbariyatining dastlabki roziligiga erishildi.
IEA rahbariyati O`zbekistonning ushbu tadqiqotda qatnashishishidan mamnun ekanligini aytib, O`zbekistonning taʼlim sharoitiga TIMSSning qaysi turi mos kelishi haqida maslahatlar berdi. Bundan tashqari, IEA 2021-yil fevral oyida Germaniyaning Gamburg shahrida o`tkazilishi rejalashtirilayotgan milliy tadqiqot koordinatorlarining birinchi yig`ilishiga taklif qildi va Boston kolleji mutaxassislari bilan turli xil baholash modellarini muhokama qilish, tadqiqotlar yo`nalishlarining afzallik va kamchiliklari haqida muhokamalar olib borish uchun qulay imkoniyat yaratib berilishi haqida maʼlum qildi.
TIMSS (Trends in International mathematics and science study) 4- va 8- sinf o`quvchilarining matematika va tabiiy yo`nalishdagi fanlardan o`zlashtirish darajasini baholash dasturi bo`lib, bu tadqiqot to`rt yilda bir marta o`tkaziladi.
TIMSS xalqaro baholash dasturida 4- va 8-sinf o`quvchilarining matematika va tabiiy fanlar bo`yicha egallagan bilim darajasi va sifatini solishtirish hamda milliy taʼlim tizimidagi farqlarni aniqlash bilan bir qatorda,qoʻshimcha ravishda maktablarda matematika va tabiiy fanlar bo`yicha berilayotgan taʼlim mazmuni, o`quv jarayoni, taʼlim muassasasining imkoniyatlari, o`qituvchilar salohiyati, o`quvchilarning oilalari bilan bog`liq omillari o`rganiladi.