Бошкарув махоратини юксалтиришнинг психологик омиллари тренинг

Қовушувчанликнинг қуйидаги турлари фарқланади:

Психологик қовушувчанлик: характер, интеллект, хулқ - атвор мотивларининг ўзаро таҳсирини назарда тутади;

Ижтимоий - психологик қовушувчанлик: иштирокчиларнинг ижтимоий роллари, қизиқишлари, қийматли ориентацияларининг мослаштирилишини назарда тутади;

Ижтимоий - сиёсий қовушувчанлик: сиёсий қийматларнинг умумийлиги, ижтимоий учтановкаларнинг ўхшашлигига асосланади.

Ўзаро саъсир ва ҳамкорликдаги фаолиятнинг ҳаракатга келтирувчи кучи бу иштирокчиларнинг мотивацияси. Ўзаро таъсирнинг ижтимоий мотивлари бир неча хил кўринишда бўлади:

- умумий ютуқни максималлаштириш(кооперация мотиви);

- ўз ютуғини максималлаштириш (индивидуализм);

- нисбий ютуқни максималлаштириш (конкуренция);

- бошқанинг ютуғини максималлаштириш (альтруизм);

- бошқанинг ютуғини минималлаштириш (агрессия);

- ютуқдаги фарқларни минималлаштириш (тенглик).

• Одамларнинг бир – бирларига таъсирини тартибга солиб турувчи бўлиб ишонтириш (внушение), конформлик ва қатъий ишонтириш (убеждение) механизмлари хизмат қиладики, бунда битта шерикнинг фикрлари, муносабатлари таъсири остида иккинчисининг фикрлари, муносабатлари ўзгартиилади. Улар тақлидчанлик асосида шаклланади.
• Ишонтириш – бу бошқа одамларга шундай таъсир бўлиб, улар уни онгсиз равишда идрок этадилар.
• Конформлик – ишонтиришдан фарқ қилиб, бу фикрлар, баҳоларни онгли равишда ўзгартириш ходисасидир.
• Қатъий ишонтириш – бу бошқа одамга узоқ таъсир кўрсатиш жараёни бўлиб, бунинг натижасида у онгли равишда ўзаро ҳаракат қиладиган шерикларининг хулқ – атвори нормалари ва қоидаларини ўзлаштиради.
• Шахслараро ўзаро таъсир у ёки бу қарор қабул қилишда асосланиладиган фактлар, ходисалар, воқеаларнинг аниқ – ноаниқлик даражасига боғлиқ. Тадқиқотчилар томонидан қуйидаги боғлиқлик аниқланган:
• - вазифанинг аниқлиги юқори бўлганда фикрлар ва баҳоларни ўзгартириш эҳтимоли кичик, уларни ҳал қилиш адекватлиги анча юқори.
• - вазифанинг ноаниқлик даражаси юқори бўлганда баҳолар ва фикрларни ўзгартириш эҳтимоли катта, уни ечиш адекватлиги пастроқ бўлади.

•