Бошқа тармоқларда бухгалтерия ҳисобининг хусусиятлари

ҚҚС ҳисоб-китоби ва ҳисоби. 
Узоқ давом этадиган ишлаб чиқариш 
циклига эга бўлган қурилиш, қурилиш-монтаж, таъмирлаш-қурилиш, ишга 
тушириш-созлаш каби ишларни бажарувчи пудратчи ташкилотларда ҚҚС 
бўйича солиқ солиш объекти бўлиб бажарилган ва буюртмачилар томонидан 
тасдиқланган ҳисоб-китоб ҳужжатларига киритилган ишларнинг шартномавий 
нархлардаги қиймати ҳисобланади. 
Қурилиш ишлари пудратчи ёки субпудратчи ташкилотлар томонидан 
пудратчи (субпудратчи) ва буюртмачилар тақдим этган материаллар асосида 
бажарилганда, ушбу материалларнинг қиймати киритилган ҳолда бажарилган 
ҳамда тасдиқланган ишларнинг қиймати солиқ солиш объекти ҳисобланади. 
Бунда қурилиш ишларига сарфланган моддий ресурслар бўйича тўланган 
ҚҚСнинг суммаси ишни бажарган пудратчи ташкилотларда бюджет олдидаги 
тўловларни камайтиришга олиб борилади. 
Пудратчи ташкилотлар субпудратчи ташкилотларга моддий-техника 
ресурсларини (қурилиш-монтаж ишларини бажариш учун зарур материаллар, 
конструкциялар, буюмлар, намунавий асбоб-ускуналар, аппаратуралар, 
стандартлаштирилмаган технологик ва энергетик асбоб-ускуналар, шу 
жумладан махсус материалларни) бир объект қурилиши доирасида сотганида, 
уларга ҚҚСни киритмасдан, қўлланадиган нарх ва тарифлардан келиб чиққан 
ҳолда 
сотиладиган 
моддий-техника 
ресурсларининг 
қиймати 
солиқ 
солинадиган айланма ҳисобланади. 
Марказлаштирилган манбалар (бюджет пул маблағлари, давлат бюджети 
таркибида консолидацияланадиган давлат мақсадли жамғармалари маблағлари 
(бюджетдан ташқари Пенсия жамғармасидан ташқари), ҳукумат қарорлари 
билан белгиланадиган бошқа манбалар) ҳисобидан молияланадиган 
объектларни “ипидан игнасигача” қуриш чоғида тугалланмаган ишлаб чиқариш 
бўйича харажатлар объект фойдаланишга топширилишига қадар пудратчининг 
балансида қайд этилади ва пудратчида ҚҚС бўйича солиқ солинадиган 
айланмага киритилмайди. 
Тугалланмаган қурилиш бўйича харажатлар пудратчида объектни 
лойиҳада назарда тутилган ишларнинг барча ҳажмини бажариш, шу жумладан 
махсус ва ишга тушириш-созлаш ишлари, объектни технологик ва муҳандислик 
ускуналари билан бутлаш бўйича фойдаланишга топшириш далолатномасига 
кўра ҚҚС бўйича солиқ солинадиган айланмага киритилиши керак. Бунда, 
пудратчида тугалланмаган қурилиш харажатлари бўйича камайтиришга олиб 
бориладиган ҚҚСнинг суммаси бўлиб, ушбу харажатларни солиқ солинадиган 

---

айланмага киритилиши чоғида счёт-фактуралар бўйича олинган солиқ суммаси 
ҳисобланади.
Пудратчи ташкилотларда бажарилган ва буюртмачиларга топширилган 
қурилиш ишларига тўғри келадиган ҚҚС суммаси белгиланган ставка (20 фоиз) 
бўйича иккита усулда қуйидаги формулалар асосида аниқланади: