Бошқа тармоқларда бухгалтерия ҳисобининг хусусиятлари

 
 
 
 
 

---

5.4-жадвал
Қурилиш ишлари ҳақиқий таннархи ва уни режа (норматив) 
таннархдан четланиши ҳисоби калькуляцион карточкаси 
Объект 
– «Дўстлик комплекси» 
№ 
Харажат моддаси 
Режа 
(норматив) 
Бўйича 
Ҳақиқатда 
Четланиш 
(+,-) 
1 
Материал харажатлари 
35300000 
35750000 
+450000 
2 
Иш ҳақ харажатлари 
25000000 
24650000 
-350000 
3 
Ижтимий суғурта 
6250000 
6162500 
-87500 
4 
Амортизация ажратмалари 
1600000 
1475500 
-124500 
5 
Ёрдамчи ишлаб чиқариш 
харажатлари 
6100000 
5460000 
-640000 
6 
Умумишлаб чиқариш 
харажатлари 
5750000 
5402000 
-348000 
7 
Жами таннарх 
80000000 
78900000 
-1100000 
8 
Шартнома қиймати 
120000000 
120000000 
0 
9 
Шундан ҚҚС 
20000000 
20000000 
0 
10 
Ялпи фойда 
20000000 
21100000 
+1100000 
11 
Давр харажатлари 
8000000 
8600000 
+600000 
13 
Қурилишга доир 
солиқгача фойда суммаси 
12000000 
12500000 
+500000 
Калькуляцион карточканинг алоҳида устунчаларида харажат моддалари 
бўйича уларнинг режа ёки норматив миқдори ҳамда юз берган четланишлар 
кўрсатилади. Карточка маълумотлари қурилиш иши харажатларини қай 
даражада тўғри режалаштирилганлиги ёки улар бўйича нормативларнинг тўғри 
белгиланганлигига баҳо беришга, режа ёки нормативлардан четланишларнинг 
сабаблари, айбдорлари ва бошқа жиҳатларини аниқлашга, шунингдек тегишли 
бошқарув қарорларини қабул қилишга имкон беради. 
Жараёнли усул қурилиш ишларини ташкил қилувчи маълум жараёнлар, 
чунончи лойиҳалаштириш, қуришга тайёрлаш, объектни қуриш, жиҳозларни 
ўрнатиш, синаш ва топшириш каби жараёнлар таннархини аниқлашда 
қўлланилади. Ҳар бир жараёнга кетган ҳақиқий сарф-харажатлар мажмуаси 
унинг ҳақиқий таннархини ташкил этади. Ушбу ҳақиқий таннарх суммаси 
кейинги жараён учун тугалланмаган қурилиш қиймати бўлиб ҳисобланади. 
Қурилиш ишларини буюртмачиларга жараёнлар бўйича топшириш пудрат 
шартномаларида кўзда тутилган ҳолларда тугалланган жараённинг ҳақиқий 
таннархи буюртмали усулда келтирилган тартибда калькуляция қилинади. 
Ушбу калькуляция маълкумотлари топширилган жараён қийматини сотиш 
таннархи сифатида ҳисобга олиш учун асос бўлиб ҳисобланади. 
Ҳиссали усул (ёки тугалланиш фоизи усули) пудрат шартномаларига кўра 
қурилиш ишларини буюртмачиларга тугалланиш фоизига кўра топшириш кўзда 
тутилганда қўлланилади. Қурилишнинг тугалланиш фоизи ҳисобот ойнинг 

---

охирида жами ҳақиқатда кетган сарф-харажатларни қурилиш ишларининг 
смета таннархига бўлиш ва 100 фоизга кўпайтириш орқали топилади. Ушбу 
ҳисоб-китоб асосида топилган қурилиш ишларининг ҳақиқий таннархи 
буюртмачиларга топширилган ишларнинг таннархи (сотиш таннархи) сифатида 
ҳисобга олинади.