Бошқа тармоқларда бухгалтерия ҳисобининг хусусиятлари

Дебет 
1031 «Ҳайдовчилар жавобгарлигидаги ёқилғи» 
Кредит 
6010 «Товар етказиб берувчилар ва пудратчиларга
тўланадиган счётлар» 
Республикамизнинг солиқ қонунчилиги ҳужжатларига кўра юридик шахс 
бўлган АЁҚШлар савдо корхоналари сифатида ҚҚС тўловчилари бўлиб 
ҳисобланмайдилар. Шу боис ҳам, улардан олинган ёқилғи бўйича 
автотранспорт корхонасида ҚҚСга доир бухгалтерия ёзувлари бўлмайди.
Ҳайдовчилар томонидан сафар даврида ўз ҳисобидан олинган ёқилғи 
суммасига юридик шахс ҳисобланган АЁҚШ назорат-касса машинаси чеки 
асосида бухгалтерияда қуйидаги ёзув қилинади: 
Дебет 
1031 «Ҳайдовчилар жавобгарлигидаги ёқилғи» 
Кредит 
6970 «Ҳисобдор шахсларга қарзлар». 
Йўловчи ташишга мўлжалланган АТВ ҳайдовчилари томонидан ёқилғини 
йўлда йўловчи ташишдан терилган тушум ҳисобидан сотиб олинишига юридик 
шахс ҳисобланган АЁҚШ назорат-касса машинаси чеки асосида бухгалтерияда 
қуйидаги ёзув қилинади: 
Дебет 
1031 «Ҳайдовчилар жавобгарлигидаги ёқилғи» 
Кредит 
9030 «Бажарилган иш ва кўрсатилган хизматлардан олинган 
даромадлар». 
Автотранспорт корхоналарида бошқа шахслардан беғараз ёрдам сифатида 
келиб тушган ёқилғи тузилган шартнома ва счёт-фактура асосида бухгалтерия 
ҳисобида қуйидаги ёзув билан акс эттирилади: 
Дебет 
1030 «Омбордаги ёқилғи» ёки 
1031 «Ҳайдовчилар жавобгарлигидаги ёқилғи» 
Кредит 
8530 «Беғараз олинган мулк». 
Автотранспорт корхоналари балансига уларнинг таъсисчилари томонидан 
таъсис бадали сифатида киритилган ёқилғи суммаси бухгалтерия ҳисобида 
таъсис шартномаси, баҳолар келишуви баённомаси, кирим далолатномаси ёки 
счёт-фактура асосида қуйидагича акс эттирилади: 
Дебет 
1030 «Омбордаги ёқилғи» 
Кредит 
4610 «Таъсисчиларнинг устав капиталига бадаллари бўйича 
қарзлари». 
Автотранспорт корхоналарида АЁҚШларга кирим қилинган ёқилғи асосан 
ҳайдовчиларга АТВлар ёрдамида иш бажариш (хизмат кўрсатиш) мақсадида 
йўл варақаларида диспетчер томонидан кўрсатилган миқдорда берилади. 
Ёқилғини ҳайдовчиларга берилиши тарқатиш қайдномаси ёки лимит-қуйиш 
қайдномаси 
(варағи) 
билан 
расмийлаштирилади. 
Ҳайдовчиларнинг 
қайдномалардаги имзоси улар томонидан олинган ёқилғи миқдорини 
тасдиқлайди. Бу қайдномалар икки нусхада тузилади. Унинг бир нусхаси 
АЁҚШ мудирида қолади, иккинчи нусхаси эса у томонидан тузилган «Ёқилғи 
ҳаракати тўғрисида ҳисобот» билан бирга бухгалтерияга топширилади. 

---

Ёқилғини ҳайдовчиларга берилиши бухгалтерия ҳисобида қуйидаги ёзув 
билан акс эттирилади: