Bo’ron va hujum

Bo’ron va hujum.

Bo’ron va hujum taxminan 1765-1785 yillar oralig’ida xalq yozuvchilarning adabiy norozilik harakati hisoblangan. Bo’ron va hujum shoirlarining noroziligi ayniqsa individualizm yoki yakka

Drama.

Bo’ron va hujum yo’nalishining muhim she’riy shakli drama bo’lib, qaysiki unda yosh shoir o’z hislarini ifodalashi dramaning herrkomlich shakli hisoblanandi. Ulardan biri

Lirika.

Drama bilan birgalikda bir vaqtda sevimli she’rlar ham yozib borildi. Chunki she’rlar individning subyektiv hislarini o’zida o’zgacha aks ettiradi. Bo’ron va hujum yozuvchilarining hissiyot va Empfindungni ifodalash uchun she’rlarga mos keluvchi tilni rivojlantirishga o’zgacha baho berishlari sababli epik she’rlar ko’pincha Empfindungslyrik“ oder „Erlebnislyrik“ tushunchalari ostida birlashishmoqda.

ihre Empfindungen und Erlebnisse ni ifodalash uchun ayniqsa sevgi haqidagi she’rlar hamda insonlarning qayg’uli taqdirlaridan hikoya qiluvchi balladalar yoki xalq qo’shiqlari va tabiat haqida diniy va dunyoviy betrachtung lar muhim rol o’ynaydi. Bo’ron va hujum yo’nalishida yaratilgan J.W.Gyotening “Salom va Xayr” (“Willkommen und Abschied”) she’rini misol tariqasida keltirish mumkin.

Romanlar.

She’rlar va dramalar bilan birgalikda ba’zi romanlar ham ‘’Bo’ron va hujum’’ da nomayon bo’la boshladi. Bo’ron va hujum yo’nalishining mashhur asarlaridan biri J.W.Gyotening “Yosh Weterning iztiroblari” romanidir. Bu asar 1774-yilda vujudga kelgan xat-roman bo’lib, unda Weter, asar qahramoni, do’stiga o’zining erlebniisse va tuyg’ularini yozadi. Weterda g’amxo’rlik(liebeskummer) bor, chunki u Lotteni sevib qolgan edi, lekin Albert avvalroq unga ko’gil quygandi. U …sevgilisi Lottega yetisha olmaganligi sababli oxirida o’zini-o’zi o’ldiradi.

Xat-roman shakli Bo’ron va hujum g’oyalariga o’ta zid keladi, chunki xatlar hislar va o’ylarni ifodalashda o’ziga xos xususiyatlarga ega. Bu roman o’sha davrda ulkan muvaffaqqiyatga ega bo’ldi.

Shoirlar va asarlar.

Bo’ron va hujum yo’nalishi shoirlari o’z davrlarida o’zlarining asarlari bilan kun kechira olishmagan va shuning uchun ham boshqa kasblar bilan shug’ullanishgan. Ko’plab asrlar unutilgan va hozirda juda kam o’qiladi. Aksincha bir necha drama va she’rlar, ayniqsa, “Yosh Weterning iztiroblari” deb nomlangan xat-romanlar hozirgi kungacha mashhur hisoblanadi. J.W.Gyotening “Bo’ron va hujum” yo’nalishidagi haqiqiy asarlari “Götz von Berlichengen‘‘ dramasi, “Prometheus’’ va ‘’Ganymed’’ she’rlari, F.Shillerning ‘’Die Räuber’’ va ‘’Kabale und Liebe’’ dramalari hoyirgi kungacha sevib o‘qilmoqda. ‘’Bo’ron va hujum’’ yo’nalishining keying muhim shoirlari Gottfried August Bürger, Heinrich Leopold Wagner, Jakob Michael Reinhold Lenz va o’z nomini Bo’ron va hujum eposining bir qismida keltirgan Friedrich Maximilian Klingerlardir0,…………… Ursprünglich hieß das Schauspiel übrigens Wirrwarr. Der als „Genieapostel“ bekannte Christoph Kaufmann gab ihm wenig später den Namen Sturm und Drang.