Book · November 019 citations reads 2,471 authors

Pedagogik faoliyatda  
 o’qituvchigа qo’yilаdigаn tаlаblаr: 
1.
 
Fаоliyatdаn 
kutilgаn mаqsаdni ҳар бир o’quvchi онгига етказиш 
2.
 
Fаоliyatni  tаshkil  etishда  o’quvchilаr  tаshаbbusi  vа  ijоbiy  fаоllikkа  suyanish. 
Ishni 
tаqsimlаsh, 
rеjаlаshtirish, 
hisоbgа 
оlish,  nаtijа  chiqаrishni 
o’quvchilаrning o’zlаrigа hаvоlа qilish kеrаk. 
3.
 
Fаоliyat  jаrаyonidа  ўқувчи  sоhibkоrlik  vа  ijrоchilik  mаlаkаlаrini  egаllаb 
bоrishi. 
4.
 
Ish nаtijаsini muhоkаmа qilish, ishtirоkchilаrni rаg’bаtlаntirish. 
 

---

327 
 
intilmagan o‘qituvchi tavakkalchilik, oddiylik va soxtalik kabi  illatlarga giriftor 
bo‘ladi
48
»,-deb ta'kidlaydi. 
Pedagogik  qobiliyatlar,  pedagogik  faoliyatni  muvaffaqiyatli  tashkil 
qilishga zamin yaratadi. Quyidagi pedagogik qobiliyatlar ta'lim-tarbiya jarayonida 
samarali natijalarni qo‘lga kiritish imkonini yaratadi: 
-
 
kommunikativlik (muloqotga moyillik); 
-
 
empatiya  (o‘zgalar  o‘rniga  o‘zini  quya  bilish,  odamlarga  nisbatan 
ko‘ngilchan bo‘lish, mehribonlik); 
-
 
aql  bilan  sezish-  kasbiy  ziyraklik,  boshqalarga  hamdard  bo‘lish,  ichki 
(hissiy) sezgirlik; 
-
 
shaxsning harakatchanligi, irodaviy ta'sir ko‘rsatish va mantiqiy ishontirish 
qobiliyatlari; 
-
 
hissiy barqarorlik - o‘zini boshqara olishi; 
-
 
kelajakni eng maqbul holda bashorat qilish; 
-
 
kasbiy mustaqillik - ijod qilish qobiliyati.  
Mahoratli  o‘qituvchi    quyidagi  bilim,  ko‘nikma,  malakalarni  egallagan 
bo‘lishi zarur: 
1)o‘qituvchi  dunyoqarashi  keng,  har  qanday  voqyea  va  hodisa  ustida  erkin  fikr 
yurita olishi zarurdir; 
2)o‘qituvchi birinchi galda o‘zi o‘qitadigan fanni chuqur bilimdoni bo‘lgandagina 
o‘quvchilarda  umumiy  va  kasbiy  ta'lim  sifatini  oshira  oladi  hamda  ularda  fan-
texnika hamda amaliy faoliyatga qiziqish va istak hosil qila oladi; 
3)o‘qituvchi  zamonaviy  texnologiyalarga  asoslangan  holda  darsni  tashkil  qilishi 
va uning har bir daqiqasidan unumli foydalanishi zarur; 
4)O‘qituvchining mohirligi pedagogika va psixologiyani hamda  o‘zi o‘qitadigan 
fanning metodikasini chuqur egallaganligida namoyon bo‘ladi; 
                                                           
1
1
 Абдуллаева Ш.А., Сайитов С.С., Халикова Г.И. История педагогики / Педагогические взгляды Адольфа 
Дистервега. –Тошкент: Фан ва ахборот технологиялари, 2008.-117-с. 

---

328 
 
5)Pedagogning umumiy madaniyati yuqori bo‘lishi lozim. Bu esa undan adabiyot 
va san'at sohasidagi bilimlarga ega bo‘lishni talab qiladi; 
6)O‘qituvchi  pedagoglik  odobi  va  nazokatiga  rioya  qilishi  kerak.  Pedagoglik 
odobi va nazokati o‘qituvchilik kasbiga xos fazilatlardan bo‘lib, uning mahoratini 
oshiradi; 
7)O‘qituvchi pedagogik mahoratga va har tomonlama bilimga ega bo‘lishi lozim, 
chunki unga o‘quvchilar har sohada murojaat qilishlari mumkin. 
Demak  o‘qituvchi  pedagogik    mahoratga  psixologiya  va  pedagogika 
turkumidagi  fanlarni  chuqur  o‘rganish;  mutaxassislik    fanlari,  ularni  o‘qitish 
metodikasidan  puxta  bilimga  ega  bo‘lish;  pedagogik  amaliyotda  faol  ishtirok 
etish  va  uni  samarali  o‘tkazish;  o‘z  faoliyatini  doimo  tahlil  qilib,  unga  nisbatan 
tanqidiy munosabatda bo‘lish, boshqalar tajribasini o‘rganish; o‘z ustida mustaqil 
ishlash, malaka oshirish kurslarida o‘qib borish kabilar orqali erishishi mumkin.